Het is typisch tussen de leeftijd van negen en twaalf jaar dat onze schattige, knuffelige kleine kinderen, die ooit zo bereid waren om bij ons op schoot te klimmen en hun geheimen te delen, plotseling weinig of niets meer met ons te maken willen hebben. Een kind in de preadolescentie is niet meer dezelfde persoon als een jaar of twee geleden. Hij is veranderd – lichamelijk, cognitief, emotioneel en sociaal. Hij ontwikkelt een nieuwe onafhankelijkheid en wil misschien zelfs zien hoe ver hij de grenzen van zijn ouders kan verleggen.

Wat hij misschien niet weet, is dat hij je nog net zo hard nodig heeft als vroeger, omdat een sterke ouder-kindrelatie nu de basis kan vormen voor een veel minder turbulente puberteit. Maar het zal niet gemakkelijk zijn, want jij als ouder moet de behoefte van je kind aan meer autonomie respecteren om een succesvolle relatie met deze “bijgewerkte” versie van je kind te smeden.

We vroegen een aantal deskundigen om opvoedtips om je te helpen de communicatiekanalen tussen jou en je pre-tiener open te houden – en een soepelere overgang naar de tienerjaren te maken.

1. Voel je niet afgewezen door hun pas verworven onafhankelijkheid. Het is normaal dat kinderen van deze leeftijd zich van hun ouders afkeren en meer en meer op vrienden vertrouwen, maar ouders kunnen de terugtrekking van hun tiener opvatten als een afwijzing. “Maar al te vaak verpersoonlijken ouders de afstand die ontstaat en interpreteren het verkeerd als een opzettelijke weigering of misschien oppositioneel gedrag,” zegt Catherine Steiner-Adair, een Harvard-psycholoog, schoolconsultant en auteur van The Big Disconnect.

Wees op je hoede als je probeert informatie uit een resistente tween te persen. “Dit is een tijd waarin kinderen echt geheimen voor ons beginnen te krijgen,” zegt Dr. Steiner-Adair, “en ouders die een lage tolerantie voor die overgang hebben – ze willen alles weten – kunnen hun kinderen vervreemden door te nieuwsgierig te zijn.”

2. Maak speciale tijd met uw kind vrij. Het is vaak moeilijk om pre-tieners open te krijgen en te laten praten. Laura Kirmayer, klinisch psycholoog, stelt voor om één of twee keer per week een speciale periode van één-op-één tijd met je tweeling door te brengen, waarin je onverdeelde aandacht geeft en niet tegelijkertijd werkt of sms’t,

Door dit te doen, verbeter je niet alleen je relatie, je leert ook interpersoonlijke vaardigheden die in de toekomst van cruciaal belang zullen zijn. “Die quality time is echt belangrijk,” zegt Dr. Kirmayer, “en het is iets dat we over het hoofd kunnen zien omdat onze kinderen misschien zeggen dat ze het niet willen en zich terugtrekken. En wij kunnen die neiging onbedoeld in de hand werken.”

3. Probeer de indirecte benadering. Toen ze jonger waren, kon je directe vragen stellen. Hoe was het op school? Hoe heb je het gedaan op het proefwerk? Nu werkt de directe benadering – ze overstelpen met vragen over school en hun dag – niet meer. Plotseling voelt dat overweldigend en opdringerig. En dat werkt averechts.

Je moet juist het tegenovergestelde doen, zegt dr. Kirmayer, en jezelf vooral als luisteraar opstellen: “Als je gewoon gaat zitten, zonder vragen, en alleen maar luistert, is de kans groter dat je de informatie over het leven van je kind krijgt die je wilt.” Dr. Kirmayer zegt dat deze aanpak kinderen de boodschap geeft dat “dit een plek is waar ze kunnen komen en praten, en dat ze toestemming hebben om alles te zeggen wat ze denken of voelen.” Soms kun je helpen en advies geven, maar probeer niet om al hun problemen op te lossen. Andere keren zul je er alleen zijn om je in te leven in hoe moeilijk het is om te gaan met wat ze ook doormaken.

4. Wees niet te veroordelend. “Op deze leeftijd kijken je kinderen heel scherp naar je om te horen hoe veroordelend je bent,” adviseert Dr. Steiner-Adair. “Ze horen hoe u over andermans kinderen praat, vooral over kinderen die in de problemen komen – hoe dat meisje zich kleedt, of die jongen goede of slechte manieren heeft. En ze kijken toe en bepalen of je hard, kritisch of veroordelend bent.”

Zij geeft het voorbeeld van de ouder die zegt: “Ik kan niet geloven dat ze deze foto op Facebook heeft gezet! Als wij haar ouders waren, zouden we gekrenkt zijn.’ Of ‘Ik kan niet geloven dat hij die YouTube-video heeft rondgestuurd!’ Ze geven commentaar op gedrag waar commentaar op nodig is, maar de intensiteit en de starheid van hun oordeel is wat averechts werkt.”

Gerelateerd: Hoe het gebruik van sociale media van invloed is op tieners

5. Kijk mee met wat ze kijken. Vanaf de middelbare school is het een belangrijke manier om contact te maken en onderwerpen te bespreken die anders taboe zouden zijn om samen met je kind te kijken en erom te lachen en erover te praten. “Het is onze taak als ouders, voegt ze eraan toe, om zowel jongens als meisjes te helpen herkennen hoe de media de geslachtscode installeert – het spervuur van culturele boodschappen die kinderen vertellen wat het “betekent” om een jongen of een meisje te zijn – en om hen te helpen herkennen wanneer iets de grens van plagen naar gemeen overschrijdt. Maar doe het voorzichtig en gebruik humor.

6. Wees niet bang om een gesprek over seks en drugs aan te gaan. De ongelukkige realiteit is dat kinderen al vanaf hun 9e of 10e beginnen te experimenteren met drugs en alcohol. En volgens Dr. Kirmayer: “Seksuele ontwikkeling is een groot deel van deze leeftijd, en het is wanneer we voor het eerst beginnen te zien eetstoornissen ontstaan, dus dit zijn belangrijke jaren voor ons om een sterke basis te bouwen en hen informatie te geven die past bij hun ontwikkeling.” Dr. Kirmayer stelt voor om je tween informatie en bronnen over seksualiteit te geven zonder de druk van een groot “gesprek.”

Zij raadt boeken aan als The Boy’s Body Book (door Kelli Dunham) en, voor meisjes, The Care and Keeping of You (door Valarie Schaefer) om seksuele ontwikkeling te introduceren en Ten Talks Parents Must Have With Their Children About Drugs and Choices (door Dominic Cappello) om het onderwerp drugs ter sprake te brengen.

“Ze gaan worden blootgesteld aan dit spul via hun peer group,” zegt ze. “Je wilt ze voorzien van informatie die accuraat is, maar je wilt het doen op een manier die niet overweldigend is. Laat ze het boek op hun boekenplank hebben staan, zodat ze het kunnen doorkijken en met vragen bij jou terecht kunnen.” Dr. Steiner-Adair’s boek The Big Disconnect biedt ook scripts en advies over hoe je met je kinderen over seks kunt praten.

7. Overdrijf niet. Dr. Steiner-Adair waarschuwt ervoor de vader of moeder te zijn die, in een slechte situatie, de dingen erger maakt. Ze geeft het volgende voorbeeld: “Je dochter komt huilend binnen; ze was niet uitgenodigd voor een logeerpartij. Ze ziet er een foto van op Instagram of Snapchat. De ouder zegt: ‘Oh mijn god, ik kan niet geloven dat je niet bent uitgenodigd! Dat is verschrikkelijk! Ik ga de moeder bellen.'” De gekke ouder versterkt het drama, gooit brandstof op de toch al hyperreactieve vlam van de pre-adolescent. Ze maken hun kinderen nog meer overstuur.

Gerelateerd: Hoe kinderen helpen om te gaan met schaamte

8. Wees ook niet “clueless”. Het andere uiterste is dat je geen ouder moet zijn die “dingen gewoon negeert”, aldus Dr. Steiner-Adair.

Als een tiener wordt betrapt op een feestje waar alcohol wordt geschonken, kan de ouder zonder kennis van zaken zeggen: “O, dat zijn gewoon kinderen die dronken worden op een feestje in groep 10. Kinderen kijken naar hun oudere broers en zussen die overal mee wegkomen zonder consequenties en denken: ‘Geweldig, waarom zou ik hun iets vertellen? Waarom zou ik me tot hen wenden?””

9. Stimuleer sport voor meisjes. Het gevoel van eigenwaarde van meisjes bereikt een hoogtepunt op de prille leeftijd van 9 jaar en neemt daarna af, maar uit onderzoek blijkt dat meisjes die in teams spelen een hoger gevoel van eigenwaarde hebben. Meisjes in sportteams doen het vaak ook beter op school en hebben minder problemen met hun lichaamsbeeld.

Anea Bogue, ontwerpster van een empowermentprogramma voor meisjes, REALgirl genaamd, merkt op: “In mijn ervaring is er een veel voorkomende correlatie tussen meisjes die aan teamsport doen en meisjes die minder last hebben van een laag gevoel van eigenwaarde, omdat ze naar binnen en naar andere meisjes kijken voor hun waarde, in tegenstelling tot jongens voor bevestiging.”

10. Koester de emotionele kant van je jongen. “Een van de echt moeilijke dingen voor jongens op deze leeftijd is dat de boodschappen uit de cultuur over hun vermogen tot liefde, echte vriendschappen en relaties zo schadelijk voor hen zijn,” zegt Dr. Steiner-Adair. “Ze zeggen dat alles wat met echte gevoelens te maken heeft – liefde, verdriet, kwetsbaarheid – meisjesachtig is en daarom slecht.”

Op zijn minst moeten ouders er alles aan doen om jongens aan te moedigen zich thuis gevoelig en kwetsbaar op te stellen, terwijl ze tegelijkertijd de realiteit onder ogen zien dat die eigenschappen op school misschien niet goed overkomen. “Je kunt hem vertellen,” legt Dr. Steiner-Adair uit, “dat als hij op zijn 15e of 16e een vriendinnetje wil, dit hem heel goed van pas zal komen.”

Het vinden van de juiste balans met je tweeling zal waarschijnlijk niet de makkelijkste opvoedklus zijn die je ooit hebt gehad. Het zal wat vallen en opstaan kosten, maar het is de moeite waard om de communicatiekanalen in deze jaren open te houden.

Als je vertrouwen ontwikkelt bij je tiener, kun je hem een veilige plek bieden om naar terug te keren, wat er ook gebeurt in de nieuwe wereld die hij betreedt, en daarmee zet je ook de toon voor een soepelere puberteit.

Wat ouders moeten weten over tieners
Wanneer moet je je kind een telefoon geven?
Hoe help je kinderen die te streng voor zichzelf zijn