We namen de nachttrein van Tbilisi naar Yerevan. Toen we 11 uur later in Armenië aankwamen, voelden we ons gedesoriënteerd, suf en uitgehongerd.
Toen Shawn en ik in een restaurant naast ons appartement een paar dames zagen die lavash-brood bakten, schrokken we meteen op. Een medewerkster voelde onze nieuwsgierigheid naar het bakproces en vroeg ons aan de balie te wachten.
Ze overhandigde ons ook een bord gevuld met een tros druiven. Dit was een passende daad van vriendelijkheid, aangezien er in Armenië al duizenden jaren wijn wordt gemaakt.
Lavashdeeg wordt gemaakt van eenvoudige ingrediënten: bloem, zout en water. Hier is een recept voor lavash waarvoor geen kleioven nodig is.
Een paar minuten later trakteerde de vrouw Shawn op een vel lavash. Het was nog warm toen hij het verorberde. Instinctief moet ze hebben geweten dat hij alle zelfbeheersing verliest als er vers brood op tafel verschijnt.
Kijken naar de bereiding van lavash is een genot. Het is echter hard werken voor de bakker.
Eerst laat de bakker haar onderlichaam in een gat in de grond zakken en neemt plaats.
Dan neemt ze een bal deeg en rolt die tot een dunne lap.
Van daaruit spant zij de lap elastisch deeg op een bakapparaat dat eruitziet als een stevig kussen of kussen.
Daarna gebruikt de bakker dit kussen om het deeg in een ondergrondse oven, een tonir genaamd, te slaan.
In ongeveer 45 seconden is de lavash licht knapperig en klaar om uit de tonir te worden gehaald.
Met behulp van een draadhaak haalt de bakker de lavash uit de ondergrondse oven en legt deze op een stapel. Na verloop van tijd groeit de massa lavash uit tot een grote massa, die doet denken aan de pagina’s van een handgemaakt boek.
Gelukkig genoeg kan ik geen lavash eten, omdat het is gemaakt van tarwemeel dat gluten bevat. Shawn, echter, fungeert als mijn smaakpapillen tijdens onze reizen. Na een week in Armenië concludeerde hij dat de lavash vooral lekker was als hij gevuld was met witte kaas, en met kruiden als koriander, peterselie en dille.
Net als de Armeniërs die we ontmoetten, gebruikte Shawn ook graag een vel lavash om bijna elk onderdeel van een maaltijd in te wikkelen – of het nu groenten of kip was.
De genialiteit van lavash, zo legde Shawn uit, is dat het zo dun is dat je er niet vol van raakt. Hierdoor kun je blijkbaar genieten van de rest van de gerechten op tafel zonder het gevoel te hebben dat je in de Michelin Man bent veranderd.
In 2014 heeft UNESCO lavash (in het Armeens wordt lavash geschreven als Լավաշ) opgenomen op haar lijst van immaterieel cultureel erfgoed van de mensheid. Het is vermeldenswaard dat dit soort brood populair is in veel landen in de regio, waaronder buurlanden Azerbeidzjan, Turkije en Iran.
Ongelooflijk genoeg hebben archeologen zelfs Armeense tonirs ontdekt die meer dan 2.500 jaar oud zijn.
Ik ben benieuwd: Maakt u thuis uw eigen brood? Of bent u tijdens uw reizen gecharmeerd geraakt van een bepaald soort brood? Laat het me weten in de reacties hieronder.
