Het visceraal motorisch systeem heeft duidelijk sensorische feedback nodig om zijn vele functies te controleren en te moduleren. Zoals in het geval van somatische sensorische modaliteiten (zie hoofdstukken 9 en 10), liggen de cellichamen van de viscerale afferente vezels in de achterwortelganglia of de sensorische ganglia geassocieerd met hersenzenuwen (in dit geval, de nervus vagus, glossopharyngeus, en gezichtszenuwen) (figuur 21.5A). De neuronen in de achterwortelganglia zenden een axon perifeer om te eindigen in sensorische receptorspecialisaties, en een axon centraal om te eindigen in een deel van de achterhoorn van het ruggenmerg in de buurt van de laterale hoorn, waar de preganglionaire neuronen van zowel de sympathische als de parasympathische divisie zich bevinden. Naast het maken van lokale reflexverbindingen, reizen takken van deze viscerale sensorische neuronen ook rostraal om zenuwcellen in de hersenstam te innerveren; in dit geval is het doel echter de nucleus van de solitaire tractus in de bovenste medulla (Figuur 21.5B). De zenuwbanen van de ingewanden in het hoofd en de hals die via de hersenzenuwen de hersenstam binnenkomen, eindigen eveneens in de kern van het solitaire tractus (zie figuur 21.5B). Deze kern, zoals beschreven in de volgende paragraaf, integreert een breed scala aan viscerale zintuiglijke informatie en stuurt door naar de hypothalamus en naar de relevante motorische kernen in het tegmentum van de hersenstam.

Figuur 21.5

Organisatie van de sensorische input naar het visceraal motorisch systeem. (A) Afferente input van de hersenzenuwen die relevant zijn voor viscerale gewaarwording (evenals afferente input vanuit het ruggenmerg die hier niet wordt getoond) convergeren de nucleus van de solitaire tractus. (meer…)

Zintuiglijke vezels met betrekking tot de ingewanden brengen slechts beperkte informatie over aan het bewustzijn – in de eerste plaats pijn. Niettemin is de viscerale afferente informatie waarvan wij ons niet bewust zijn, essentieel voor het functioneren van autonome reflexen. Specifieke voorbeelden die later in het hoofdstuk gedetailleerder worden beschreven zijn afferente informatie die relevant is voor de cardiovasculaire controle, voor de controle van de blaas, en voor het besturen van sexuele functies (hoewel sexuele reflexen uitzonderlijk niet worden bemiddeld door de nucleus van het solitarytract).