Hoewel het gebruik van het kyū/dan-systeem, en gekleurde banden gebruikelijk is in zowel gendai budō of kunsten van andere Oost-Aziatische oorsprong, als in kunsten die hiervan zijn afgeleid, of uit andere gebieden, is het niet universeel.
In Japanse krijgskunstenEdit
In de moderne tijd wordt een beoefenaar van een stijl met Dan meestal erkend als een martial artist die de kyū, of basis, rangen is ontstegen. Zij kunnen ook een gediplomeerd instructeur in hun kunst worden. In vele stijlen betekent het bereiken van een dan-rang echter dat men niet langer als een beginner wordt beschouwd, maar dat men nog niet noodzakelijk een expert is.
Het totale aantal dan-graden is stijlspecifiek (1e t/m 5e en 1e t/m 10e zijn gebruikelijk in Japanse krijgskunsten). De lagere dan-graden kunnen normaal gesproken worden bereikt door een examen of soms door competitie. De hogere dan-graden vereisen gewoonlijk jarenlange ervaring en een bijdrage aan de betreffende moderne krijgskunst. Dit kan zijn door instructie of onderzoek en publicatie. Deze graden kunnen alleen worden toegekend door een hoger gegradueerde vertegenwoordiger van de hoofddojo of soms door een stuurgroep. Er is geen vast prestatieniveau dat universeel is. Rangsystemen zijn specifiek voor de school of stijl, dus rangen vertalen zich niet noodzakelijkerwijs tussen verschillende vechtsportstijlen. In feite geven Dan-rangordes niet noodzakelijkerwijs aan dat men een zwarte band draagt. In vechtsporten zoals iaidō, kendō of jōdō, wordt geen extern teken van rang gedragen, hoewel een zwarte band veruit het meest herkenbare symbool is voor het grote publiek.
De hoogste dan rangen zijn soms gereserveerd voor de oprichter of leiders van een stijl en alleen hooggeplaatste studenten kunnen hiertoe worden bevorderd. Bijvoorbeeld, slechts vijf levende mensen hebben een tiende dan in judo en slechts ongeveer vijfendertig wereldwijd zijn bevorderd tot deze rang sinds het begin van het judo; van deze 10de dan promoties werden er slechts vijftien toegekend door de Kodokan, allemaal aan Japanse judoka. Dit heeft ertoe geleid dat de hogere graden in sommige kunsten zijn uitgestorven. In andere stijlen zijn de dan rangen niet het hoogste niveau dat kan worden bereikt, met instructeur certificering en rechter/jurybevoegdheid worden opgevat als hoger niveau of meer verfijnd.
Rangen in het JapansEdit
Vele kunsten gebruiken tussen de één en tien dan- rangen:
Degraad | 1e Dan | 2e Dan | 3e Dan | 4e Dan | 5e Dan | 6e Dan | 7e Dan | 7e Dan | 4e Dan | Dan | 8e Dan | 9e Dan | 10e Dan |
Uitspraak | Shodan | Nidan | Sandan | Yondan | Godan | Rokudan | Shichidan | Hachidan | Kudan | Jūdan | |||
Japans | 初段 | 弐段/二段 | 参段/三段 | 四段 | 五段 | 六段 | 七段 | 八段 | 九段 | 十段 |
In veel vechtsporten, worden zwarte banden vaak gedragen voor alle dan-graden. In andere vechtsporten worden verschillende kleuren gebruikt, waarbij de hoogste graad (10e dan) in sommige systemen een roodgekleurde gordel draagt. In Jūdo kunnen 6e tot 8e dan een rood met wit patroon dragen en 9e tot 10e dan een effen rode gordel. Blauw met een rode streep wordt soms gedragen voor Renshi (錬士) of voor een persoon die erkend wordt door de oudere Ryu Kyu Koninkrijk titel van Shinshi (van Shenshi, 紳士), een algemene Confucianistische term voor een inwonende Chinese geleerde en afgezant. Er is enige variatie, zelfs binnen stijlen. Over het algemeen hebben de gordels geen markeringen die de werkelijke dan-rang aangeven. Okinawan stijlen gebruiken vaak goudstrepen om de verschillende meestertitels aan te duiden in plaats van de graden na de vijfde dan. Zo kan één gouden streep Renshi (錬士) aanduiden, twee Kyōshi (教士), en drie Hanshi (範士). In het begin van de jaren 2000 begonnen verschillende Okinawan stijlen de strepen te gebruiken om individuele dan-graden boven godan aan te duiden. Andere stijlen, waaronder veel Uechi organisaties, hebben dit voorbeeld gevolgd, terwijl andere dat niet hebben gedaan.
In veel stijlen houdt shodan in dat de basis van de stijl wordt beheerst. Bij ongeveer sandan mag de leerling zelfstandig les gaan geven, maar wel onder toezicht van zijn leraar. De licentie voor dit niveau is shidōin (指導員), letterlijk “man van instructie/coaching”, wat vaak vertaald wordt als “assistent instructeur”. Rond de graad van godan kan de houder een volledige lesbevoegdheid krijgen: shihan (師範), letterlijk “instructeur/model”. Traditioneel kan een houder met deze licentie zijn eigen school openen. Veel stijlen kennen ook afzonderlijke onderwijs- of “meester”-graden van renshi, kyoshi en hanshi.
In het algemeen staan de lagere dan-graden voor meer kennis en begrip van de kunst, samen met fysieke vaardigheid. Hoe hoger de dan-rang, hoe meer leiderschap, onderwijservaring en dienstbaarheid aan de stijl een rol spelen bij promotie.
In het moderne kendo is het dan-systeem recentelijk veranderd zodat 8e dan de hoogst haalbare rang is. In tegenstelling tot Judo, is alle dan-bevordering binnen de All Japan Kendo Federation, International Kendo Federation en de daarbij aangesloten landen door middel van examens. Terwijl de dan graden worden toegekend voor technische bekwaamheid, is er een parallel shogo systeem dat de hogere onderwijs graden van renshi, kyoshi, en hanshi toekent. Renshi en kyoshi worden toegekend door middel van een schriftelijk examen en hanshi door middel van verkiezing.
Hoewel het dan-systeem een uitgesproken Japans systeem is, is het overgenomen door vele andere vechtsportstijlen. Het dan-systeem en het bekende symbool van een zwarte band zijn opgenomen in het algemene gebruik om een persoon met bovengemiddelde of hoog opgeleide vaardigheden in een bepaalde discipline te vertegenwoordigen.
Chinese vechtsportenEdit
Sinds 1998 heeft de Chinese Wushu Associatie samen met de Nationale Sport Commissie en het Chinese Wushu Onderzoeksinstituut een graduatie systeem opgezet dat gebaseerd is op negen Duan niveaus. In 2011 werd het Duan Wei systeem gewijzigd en werd een set stijlboeken uitgegeven voor duan wei 1-6 examens elk niveau kan worden geëxamineerd op vooringestelde vormen en toepassingen met inbegrip van partner vormen de badge werd ook gewijzigd om het duan wei nummer te vermelden i.e. 1-6. Het instapniveau voor ervaren beoefenaars is nu beperkt tot 3de Duan en lager om de rangschikking te verscherpen.
Symbool: 段位 Duan Wei “niveau”
Beginningsniveau:
Zogenaamde basis duans voor studenten met enkele jaren ervaring.
1. Qingying-yi duan: Bronzen/blauwe Adelaar
2. Yinying-er duan: Zilveren Adelaar
3. Jinying-san duan: Gold Eagle
Intermediate Level:
Middle-level duans zijn voor wushu studenten/coaches die in staat zijn om les te geven en tussen de 5 en 10 jaar wushu coach ervaring hebben, afhankelijk van het niveau waarvoor men solliciteert. Vanaf de 5e Duan, moet er bewijs zijn van een wetenschappelijk werk in wushu onderzoek, d.w.z. publicaties, DVD, opleiding van Duanwei onderzochte studenten. Zes Duanwei mogen de titel Master voeren omdat dit de hoogste technische graad is.
4. Qinghu-si duan: Bronzen/blauwe Tijger
5. Yinhu-wu duan: Zilveren Tijger
6. Jinhu-liu duan: Gouden Tijger
Gevorderd niveau:
Gevorderd niveau wordt alleen toegekend aan zeer ervaren meesters met een uitstekende reputatie in Wushu. De persoon aan wie zo’n Duan wordt toegekend, mag zich officieel “Grootmeester” noemen.
7. Qinglong-qi duan: Bronzen/blauwe Draak
8. Yinlong-ba duan: Zilveren Draak
9. Jinlong-jiu duan: Gouden Draak
De term Dan werd gebruikt op de badges tot 2005 toen de term Duan werd gebruikt op de badges, echter de term Dan werd nooit gebruikt op de certificaten van rang, de certificaten gebruiken altijd de term Duanwei.
Koreaanse krijgskunstenEdit
Koreaanse vechtsporten hadden geen gradensysteem tot aan de Japanse bezetting (1910-1945), tijdens welke een verscheidenheid aan Japanse vechtsporten in het Koreaanse schoolsysteem werd geïntroduceerd, met name judo, karate-do en kendo. Na de Japanse bezetting werden de dan- (단, 段) en geup- (급, 級) rangen overgenomen door nieuwe gevechtskunsten zoals taekwondo, tang soo do, soo bahk do en hapkido. Het dan-rang systeem wordt ook gebruikt door baduk spelers. Tegenwoordig geeft de Korea Taekkyon Association ook dan rangen uit aan taekkyeon beoefenaars.
Iemand die een dan rang heeft ontvangen wordt een yudanja (유단자, 有段者) genoemd. Iemand die een “hoge” dan-rang heeft behaald (6e Dan of hoger) wordt een godanja genoemd (고단자, 高段者).
In sommige Koreaanse scholen, met name in Kukkiwon-stijl Taekwondo, is er ook een poom-systeem van kracht (품, 品; “pum” in standaardrominisering). Beoefenaars die de leeftijd van 15 jaar nog niet hebben bereikt, kunnen niet testen voor een dan-rang. Voor hen is er een systeem van vier poom graden. Nadat zij de leeftijd van 15 jaar hebben bereikt, kan hun poom-rang worden veranderd in de corresponderende “dan”-rang.
Rangen in het KoreaansEdit
Bij het nummeren van de dan-graden worden Sino-Koreaanse nummers gebruikt. Gangbare namen voor de dan rangen zijn als volgt:
- Il dan (일단, 一段): eerste graad zwarte band (ook bekend als cho dan (초단, hanja: 初段))
- I dan (이단, 二段): tweedegraads zwarte band
- Sam dan (삼단 三段): derdegraads zwarte band
- Sa dan (사단, 四段): vierdegraads zwarte band
- O dan (오단, 五段): vijfdegraads zwarte band
- Yuk dan (육단, 六段): zwarte band van de zesde graad
- Chil dan (칠단, 七段): zwarte band van de zevende graad
- Pal dan (팔단, 八段): zwarte band van de achtste graad
- Gu dan (구단, 九段): zwarte band van de negende graad
- Sip dan (십단, 十段): tiende graad zwarte band
Voor de meeste Koreaanse vechtsporten gaan de dan rangen niet verder dan de negende dan, hoewel in sommige gevallen in sommige organisaties een tiende dan (십단, 十段) is uitgereikt.