Pascal Laugier heeft het weer voor elkaar. Hij heeft de meningen verdeeld en een doordacht en tot nadenken stemmend verhaal geschreven dat kronkelt en vragen stelt, maar geen antwoorden geeft. The Tall Man is zijn Engelstalige debuut, en komt vier jaar na zijn meesterwerk Martyrs. Jessica Biel speelt de hoofdrol. Zij wilde juist in deze film spelen vanwege Martyrs. Dat is smaak die ik kan respecteren.

Dus wie is The Tall Man? Nou, The Tall Man is de naam die de goede mensen van Cold Rock hebben gegeven aan een mythisch persoon/entiteit/geest/whatever die systematisch hun kinderen heeft ontvoerd. Tot nu toe zijn er 18 ontvoeringen geweest. De kinderen zijn gewoon opgestaan en verdwenen, zonder enig spoor na te laten. Wie doet dit? De dorpsbewoners komen samen en fluisteren, maar geen van hen lijkt zich er echt druk over te maken- zoals het verhaal ons vertelt, hopen ze gewoon dat hun kind niet de volgende zal zijn. Zie je, Cold Rock is een stad verstoken van hoop, en doordrenkt van apathie. Het is een voormalig mijnstadje, en wat het maakte tot wat het was, is al lang weggeblazen door de wind van verandering. De mijn is gesloten, de mensen kunnen geen nieuwe baan vinden, de straten zijn half leeg, de woonwagenparken staan vol met verouderde en verroeste huizen en oude auto’s en algemene rotzooi. Er is hier niets. Het is niets anders dan een woestenij. Het is zeker geen plek om kinderen groot te brengen.

Biel speelt Julia, de plaatselijke verpleegster in een “gratis kliniek”. Haar man, die de dokter was, is overleden, zo wordt ons voorgehouden, en dus vecht ze in haar eentje verder, om deze kleine verloren gemeenschap bij elkaar te houden. Het lijkt allemaal op een bovennatuurlijk wezen dat kinderen ontvoert, een griezelige thriller. En je weet wat er nu komt, nietwaar? Dat klopt – Julia’s zoon, David, is het volgende kind dat ontvoerd wordt door de gelijknamige Lange Man. En we worden getrakteerd op alle toeters en bellen die we zouden verwachten – een hectische zoektocht rond het huis, een achtervolging door het bos, wat actie-film stijl hangen in de achterkant van een vrachtwagen, een wrede waakhond aanval, en ten slotte een crash op een koude en eenzame weg in het holst van de nacht. Julia slaagt er niet in haar zoon terug te krijgen, en terwijl The Tall Man hem wegdraagt naar een onbekend lot, kijkt Jenny, een doofstom ouder meisje uit de buurt, toe. Over Jenny later meer.

Julia wordt opgepikt door een plaatselijke detective, schijnbaar de enige agent in de buurt die zijn best doet om uit te zoeken wat er aan de hand is. En vanaf hier… beginnen de wendingen, en het echte verhaal begint zich voor ons te ontrafelen. Er is ons een leugen verteld. Julia had niet eens een zoon. David is van Julia “afgepakt” door zijn eigenlijke moeder, iemand die we eerder hebben leren kennen als gek geworden door het verlies van haar zoon. Maar Julia was degene die hem van haar heeft afgepakt. In de war? Nou, dat hoeft niet, want het is eigenlijk heel simpel. Julia is niet alleen de laatste in een lange rij van slachtoffers. ZIJ is de slechterik. Of…vrouw. Ze kan geen kinderen krijgen, ziet u, en haar man is dood. Er is een lange man, maar we weten niet wie hij is. We nemen aan dat hij een verschrikkelijk duivels persoon is waar Julia mee samenwerkt. Hoe dan ook, de kinderen zijn dood, verspreid door het bos, of begraven diep in 40 vierkante mijl van verlaten mijnen, gunstig gelegen onder Julia’s huis. Ahhh, wat een wending, niet? Dit is een verhaal over een gek die kinderen vermoordt uit een zieke wraak omdat ze ze zelf niet kon krijgen. Hmmm.

Niet helemaal. Verdomme! We hebben net weer een leugen gekocht! Het blijkt dat ECHTE Julia deel uitmaakt van een geheim ondergronds netwerk van bezorgde mensen die kinderen uit hopeloze familie-omgevingen halen, ze wegsturen, en ze een nieuwe identiteit en een nieuw thuis geven bij nieuwe liefhebbende ouders. En Cold Rock is slechts één van de vele plaatsen waar dit gebeurt. De lange man – de man aan wie Julia de kinderen geeft – is haar nog levende echtgenoot. In de war? Verbijsterd? Vind je dit stom en vergezocht klinken? Lees dan verder.

Dat verklaart het plot, maar laten we er eens wat dieper op ingaan. Want dit is geen film over kinderontvoeringen, of ouders die met het verdriet daarvan omgaan, of kindermoord, of iets dergelijks. Dit is een film over cycli van verwaarlozing. Kinderen zijn onschuldig. Ze verdienen het om elke kans te krijgen, elke mogelijkheid. Ze verdienen het dat hun potentieel wordt geïdentificeerd en gekoesterd. Ze verdienen het om de middelen te krijgen om de wereld in te gaan als ze volwassen zijn, en een leven te leiden dat de moeite waard is. Maar dat is niet zo. In ieder geval niet allemaal. Ze worden geboren in situaties die ze niet kunnen beheersen. Gevormd door hen. Gevormd door hen. En dan uitgespuugd aan de andere kant om er gewoon mee door te gaan zo goed als ze kunnen. Zo goed als ze kunnen? Nou, het beste wat ze kunnen is niet veel, of wel? Hoe kunnen ze met de wereld omgaan? Wat voor gereedschap hebben ze? Niets anders dan dezelfde oude bitterheid en haat die hun familie had. Dezelfde negativiteit die ze hun hele leven hebben meegekregen. Een cyclus van verwaarlozing, die van generatie op generatie doorgaat dankzij een gebrekkig systeem dat te bureaucratisch is om zinvolle veranderingen mogelijk te maken. Wat doorbroken moet worden is de cyclus. Iemand moet de cyclus doorbreken, zo wordt ons verteld in een hartstochtelijke toespraak van Julia tot Davids echte moeder in de bezoekkamer van de gevangenis. Maar de dingen zijn nooit zo simpel, toch?

Herinner je je nog dat ik Jenny noemde? Jenny is een ouder meisje dat vastzit in zo’n slechte gezinssituatie. De vriend van haar moeder is een slechte kerel die Jenny’s zus zwanger maakte toen ze nog geen 18 was. Maar dat kan de moeder niet schelen. Ze vecht met hem. Hij slaat haar. Zij slaat hem. Ze lachen erom. Dochter en baby komen terug om bij hen te wonen. Het is vreselijk. Niemand gaat ergens heen. Zeker Jenny niet. Zij weet dat er iets aan de hand is met Julia. Ze helpt Julia David terug te stelen, en als David wordt weggeleid naar zijn nieuwe leven, smeekt Jenny Julia haar naar The Tall Man te brengen, ook al weet ze niet wie of wat The Tall Man werkelijk is, of waar David zelfs naartoe is gebracht. Zo slecht gaat het met haar. Ze waagt het liever op een of andere kidnapper dan nog langer thuis te blijven.

Wel, ze krijgt haar zin. Later, met Julia veilig weggestopt in de gevangenis, komt The Tall Man en neemt Jenny mee, en we zien de nasleep uit eerste hand. Jenny krijgt een nieuw huis met een nieuwe moeder. Een nieuwe moeder die haar de echte wereld leert kennen en hoe ze ermee om moet gaan. Ze neemt haar mee naar kunstles. Ze hebben een dienstmeisje. Jenny heeft alles waar ze van kan dromen. Ze vertelt ons meer over hoe ze van haar eerste moeder hield, en hoe haar eerste moeder van haar hield. Hetzelfde voor haar tweede moeder – Julia – en hetzelfde nu voor haar derde moeder. Ze is gelukkig. Of dat denkt ze toch. Op een dag is ze in het park en ze ziet David, maar David herkent haar niet. Hij is haar vergeten. Maar Jenny kan niet vergeten, vertelt ze ons. En dan eindigt de film, met de echoënde en spookachtige woorden “Ik denk dat dit beter is, toch? Toch? Toch? Toch?”

Is het beter? Dat is de grote vraag, nietwaar? Het ding dat we verondersteld worden te vragen. Het ding waarover we moeten nadenken. Het ding dat we geacht worden mee te nemen, te overdenken en over na te denken. En het is zeker een grote en belangrijke vraag, waar ik nog steeds over nadenk. Natuurlijk verdienen kinderen het om in liefdevolle gezinnen opgevoed te worden, maar geen van deze kinderen in Cold Rock werd geslagen of misbruikt – ze hadden gewoon niet het perfecte leven dat Jenny op het einde gegund wordt. Dus, welk recht hebben Julia en haar groep “redders” om hen bij hun natuurlijke ouders weg te halen? Ouders, die volgens Jenny, wel van hen hielden. Het is niet aan Julia om dat te beslissen, of wel? Blijkbaar betekende het veel voor haar, want ze offerde de rest van haar leven op voor deze “missie”. En een andere vrouw die met haar werkte, hing zichzelf op, liever dan het risico te lopen ontdekt te worden. Maar nogmaals, wie zijn zij om te beslissen wat goed of fout is? En wie zijn zij om te zeggen dat DIT de juiste manier is om het probleem op te lossen? De film stelt je al deze vragen, en geeft je geen antwoorden. Je moet voor jezelf beslissen. Zou jij een Lange Man of Vrouw zijn? Ik zie alle invalshoeken, en dit was weer een emotionele reis voor me.

The Tall Man verdeelde de opinie op vrijwel dezelfde manier als Martyrs dat deed. Het deed het niet erg goed, en het kreeg niet veel aandacht of lof. Dat is jammer, want het is een solide film. Het is veel meer dan een door de nummers heen horror thriller. Meer dan een typisch goed tegen kwaad verhaal. Het is een diep en snijdend drama over wat er echt mis kan zijn en wat echt goed kan zijn. Het is op geen enkele manier zo visceraal, brutaal of gewelddadig als Martyrs. Waar Martyrs een nachtmerrieachtige uitbarsting van pure angst was, is The Tall Man geordend en langzaam en stabiel op zijn benen, perfect gepland om je op precies het juiste moment om te draaien, en je opties voor te leggen. Wat is goed en fout? Nou, wie ben jij om dat te beslissen?