De mythe van de zeenimfen van de Nereïden is een van de meest fascinerende uit de Griekse mythologie. Diep verbonden met het element water, waren zij de gepersonifieerde vrouwelijke geesten van de zee die werden aanbeden als de godheden van de zee.
Ze waren met 50 in totaal, en waren dochters van Nereus en Doris en kleindochters van de Titaan Oceaan.
De Nereïden werden beschouwd als mooie maagden. Ze waren bijzonder trots op hun schoonheid en stonden niet toe dat een van de menselijke vrouwen hen overwon.
Volgens de Griekse mythologie werden ze gevonden op de golven van de zee die het oude Griekenland omringde of zittend op de rotsen van de kusten. Ze hadden een rozerode huidskleur en elk van hen had een unieke lichaamsbouw.
Hoewel de Nereïden van elkaar verschilden, konden ze worden geïdentificeerd aan de hand van specifieke voorwerpen, zoals een kam of een zeester, die hun oceanische “oorsprong” aanduidden.
De Nereïden hadden een zeer vriendelijk karakter en leefden in totale harmonie met zeedieren zoals dolfijnen en nijlpaarden. Soms werden ze afgebeeld met visachtige staarten in plaats van voeten.
De Nereïden werden beschouwd als behulpzaam voor zeelieden en als hun beschermers. Dit is de reden waarom de oude Grieken tempels of andere soortgelijke vereringsstructuren hadden gebouwd bij havens.
De “Neraiden,” zoals ze in het hedendaagse Grieks worden genoemd, en in het Engels vertaald worden als “Fairies”, leefden op de bodem van de zee, in het paleis van hun vader. Ze brengen hun dagen zwemmend, spelend met dolfijnen en zingend door.
Nereïden Zeenimfen Namen
Hoewel er onder historici controverses bestaan over de etymologie van de namen van de Nereïden, is men het er algemeen over eens dat zij speciale eigenschappen of delen van de zee personifiëren, zoals kusten, goede havens of kalme zeeën. De bekendste Nereïden waren:
De Nereïde Amphitrite – De Koningin van de Zee
De Nereïde Amphitrite was de dochter van Nereus en Doris, de vrouw van Poseidon en vervolgens de Koningin van de Zee.
Samen met haar zusters Kymatolege en Kymodoke bezat zij de macht om de winden tot bedaren te brengen en de zee te kalmeren.
Poseidon en Amphitrite hadden een zoon, Triton die een zeemeerman was, en een dochter, Rhodos.
De mythe vertelt dat zij aanvankelijk niet met Poseidon wilde trouwen, die haar koos uit haar 50 of 100 zusters (daar wordt over getwist) toen hij haar zag op een door haar ouders georganiseerde dans op het eiland Naxos. Amphitrite vluchtte dus voor Poseidon naar Titaan Atlas, maar werd daarna teruggehaald door een dolfijn die door Poseidon was gestuurd. De dolfijn bracht Amphitrite terug naar Poseidon en zij trouwden uiteindelijk. Poseidon maakte van de dolfijn een sterrenbeeld als beloning.
De Nereïde Thetis – Beschermster van de “generatie”
De Nereïde Thetis was de beschermster van de “generatie” of het kuitschieten van de vissen, en hun leider. Zij was de moeder van de onkwetsbare Griekse held Achilles die vocht in de Trojaanse oorlog, en werd geboren uit haar gedwongen huwelijk met de sterfelijke Peleus.
Thetis werd begeerd door zowel Zeus, de Koning der Goden, als Poseidon, de God van de Zee.
Thetis werd echter, toen Themis, de Godin der Gerechtigheid, haar onthulde dat de zoon die zij zou baren machtiger zou zijn dan zijn vader, door de twee Goden aan Peleus gegeven, de koning van de Myrmidonen van Thessalië. Zij was eerst niet bereid zijn vrouw te zijn, maar met behulp van de centaur Chiron wist Peleus haar uiteindelijk te veroveren en te huwen.
Thetis baarde vervolgens de beroemde Griekse krijger Achilles, die in de Trojaanse oorlog vocht. Zij wilde Achilles onkwetsbaar maken en dompelde hem daarom onder in het water van de Styx (de rivier van Hades). De hiel waarmee ze Achilles vasthield werd echter niet geraakt door het water van de Styx en werd niet volledig beschermd, waardoor Achilles een zwakke plek overhield die hem aan het eind van de Trojaanse oorlog de dood injoeg door een pijl.
De Nereïde Galatea – De schepper van het zeeschuim
Galatea was de Nereïde van “het melkwitte” zeeschuim. Zij werd bemind door de cycloop Polyphemus, maar zij hield van een jongeman genaamd Acis. Toen Polyphemus achter de jonge minnaars kwam, doodde hij Acis met een grote steen.
Een andere versie van de mythe van Galatea, zegt dat de oude beeldhouwer Pygmalion een beeld maakte dat zijn ideaal van vrouwelijkheid voorstelde en het Galatea noemde. Volgens de mythe wekte Venus, de Romeinse godin van de liefde, seks, schoonheid en vruchtbaarheid, het beeld tot leven om de gebeden van Pygmalion te verhoren, die vervolgens met Galatea trouwde.
De Nereïde Doris – De “overvloed” van de zee
Doris was de Nereïde van de “overvloed” van de zee of anders de vermenging van zoet water met pekel. Zij was de vrouw van de zeegod Nereus en de moeder van alle Nereïden.
Doris was ook de dochter van Oceanus en Tethys en zelf een zeenimf. Ze werd beschouwd als de vruchtbaarheid van de oceaan, godin van de rijke visgronden aan de ingang van rivieren waar zoet water zich vermengde met pekel.
De Nereïde Doto – De Beschermer van Veilige Vaart
Doto werd beschouwd als de Nereïde die de vissers een veilige reis of gulle vangst bezorgde. Haar Griekse naam wordt vertaald als “genereuze aanbiedingen”.
De Nereïde Dyname – De kracht van de zee
Dyname was de Nereïde van de kracht van de zee.
De Nereïde Erato – De lieflijke
Erato was een Nereïde wier naam “de lieflijke” betekent.
De Nereïde Galene – De schepper van kalme zeeën
Galene was de Nereïde van de kalme zeeën. Ze werd beschouwd als een mindere godin en er is een historisch dispuut over haar oorsprong.
De Nereïde Proto – De beschermster van de eerste reis
Proto stond bekend als de Nereïde van het zeilen en werd beschouwd als de Nereïde van de eerste reis.
De Nereïde Sao – De Schepper van Veilige Zeepassages
Sao was de Nereïde van veilige zeepassages, en “verantwoordelijk” voor de redding van zeelieden.
Bekende mythen van de Nereïden
De oude Griekse mythologie zit vol mythen die zich vaak uitbreiden van de “kern”-mythe naar meer “perifere” mythen. Zo is ook de mythe van de Nereïden opgebouwd uit veel meer opwindende mythen over enkele van de Nereïden. De bekendste mythen over de Nereïden zijn de volgende:
Het verhaal van Andromeda en de Nereïden
Andromeda was de dochter van koningin Cassiopeia, die samen met haar man Cepheus van Phoenicië jarenlang het koninkrijk Aethiopië regeerde.
Maar Cassiopeia die erg mooi was, stond ook bekend om haar ijdelheid. Zij pochte dagelijks dat Andromeda het mooist was in vergelijking met alle nimfen van de Nereïden. Op een dag hoorde Poseidon Cassiopeia’s opschepperij, die het opvatte als een belediging en een afschuwelijk zeemonster op de kust van Aethiopië stuurde om de Nereïden gunstig te stemmen.
Toen de koning een orakel vroeg wat hij moest doen, zei het orakel hem dat hij Andromeda moest offeren. Met een bezwaard hart ketende hij haar dochter naakt op een rots om door het zeemonster te worden meegenomen, maar op het laatste moment doodde Perseus, de legendarische stichter van Mycene en van de Perseïden-dynastie, het zeemonster, redde Andromeda en trouwde uiteindelijk met haar.
De Beproeving van Theseus en het Paleis der Nereïden
Theseus, de mythische koning en stichter-held van Athene, was juist op Kreta aangekomen, samen met zes andere jongens en zeven meisjes, waar hij zou worden geofferd aan Minotaurus, een fabelachtig monster dat het lichaam van een man had en de kop van een stier.
Minos, de koning van Kreta, werd zeer aangetrokken door de schoonheid van een van de meisjes en besloot haar met zich mee te nemen, in plaats van haar aan Minotaurus te offeren.
Minos, de koning van Kreta, verzette zich echter tegen zijn wil en verklaarde dat hij de zoon van Poseidon was. Toen Minos dat hoorde, gooide hij een gouden ring in de oceaan en daagde Theseus uit die terug te halen, om te bewijzen dat hij werkelijk de zoon van Poseidon was.
Theseus dook inderdaad in de oceaan, en daar ontdekte hij het overweldigend mooie paleis van de Nereïden. De nimfen van de Nereïden waren zeer verheugd Theseus te zien, haastten zich snel het paleis uit om hem te ontmoeten en hielden een luisterrijk feest voor hem. Daarna stuurden ze hem terug met de ring van Minos en een kostbare kroon vol edelstenen als bewijs dat hij inderdaad de zoon van Poseidon was.
Het gelukkige huwelijk van Amphitrite
Amphitrite was een van de mooiste Nereïden en trok de aandacht van Poseidon, die zich zeer door haar aangetrokken voelde en met haar wilde trouwen. Maar Amphitrite was niet erg bereid om te trouwen en zij probeerde van hem weg te komen door in de diepten van de oceaan te vluchten. Uiteindelijk vond de god Delphin, die dieper kon zwemmen dan Poseidon, haar en gaf haar aan hem. Ze trouwden en Amphitrite leefde een majestueus leven als koningin van de zee.
Het ongelukkige huwelijk van Thetis
Deze mythe gaat over de Nereïde Thetis, die met haar zussen aan het spelen was, toen Peleus, koning van de Myrmidonen van Thessalië, na het zien van de Nereïde verliefd op haar werd en met haar wilde trouwen. Zij trachtte aan hem te ontkomen, door van gedaante te veranderen. Peleus slaagde er echter in Thetis te grijpen en overtuigde haar met hem te trouwen.
Maar Thetis was daar nog steeds niet blij mee en ook haar zusters niet. Tijdens de bruiloft huilden alle aanwezige Nereïden en ook Thetis, onder haar bruidssluier.
Thetis, bleef Peleus haten, maar ze hield zielsveel van haar zoon Achilles. In een poging hem onoverwinnelijk te maken, baadde zij hem in heilig water, maar miste de hiel waaraan zij haar zoon vasthield. Deze ene en enige zwakte bleek cruciaal en fataal tijdens de Trojaanse oorlog, want hij werd door Paris gedood met een pijl die zijn hiel raakte.
De Argonauten en de Zwervende Rotsen
Deze mythe gaat over de zeereis van de Argonauten en de hulp die de Nereïden hen boden, nadat Hera, de vrouw van Zeus, hun dat had opgedragen. Inderdaad, Thetis en de andere Nereïden begeleidden het schip tijdens de reis en beschermden het, toen het geconfronteerd werd met een oogst van gevaarlijke rotsen.
Fascinerende verhalen
Griekse mythologie is fascinerend, niet alleen omdat het buitengewone verhalen bevat over het ontstaan van de wereld, maar ook omdat het de terminologie van woorden en termen heeft doen ontstaan die tot in onze dagen worden gebruikt.
De Egeïsche Zee, bijvoorbeeld, heeft zijn naam ontleend aan de mythische oude koning van Athene Aegeus, die zelfmoord pleegde door van een hoogte in zee te springen, toen hij dacht dat zijn eerste zoon Theseus was gedood.
Het woord oceaan komt van de oude Titaan Oceaan en werd beschouwd als de oudste zeegodheid uit de oude Griekse mythologie. De term werd historisch vastgesteld door Herodotus, die werd beschouwd als de eerste geschiedschrijver van de mensheid en degene die de wetenschap van de geschiedenis vestigde.
De “goddelijke” aard van de zee
Water bedekt meer dan 70% van onze planeet en kan worden beschouwd als een soort goddelijk element, omdat het leven op aarde zonder water onmogelijk zou zijn. Mensen hebben vaak de neiging de waarde ervan te onderschatten.
Hoewel de betekenis van de zee in het leven onbetwistbaar is en bovendien is de ervaring van het zwemmen fascinerend. Water en zee zijn, om met de oude Grieken te spreken, “goddelijke gaven”. Het is aan ons, mensen, om ze zowel te behouden als ervan te genieten.