Mijten

Ondanks hun naam zijn mijten variabel in grootte, hoewel vele, waaronder die welke vaak betrokken zijn bij menselijke ziekten, zo klein zijn dat ze bijna onzichtbaar zijn voor het blote oog. De enige strikt menselijke parasieten zijn Sarcoptes scabiei (de schurftmijt), Demodex folliculorum en Demodex brevis (de follikelmijten).

De menselijke schurftmijt, Sarcoptes scabiei, is verwant aan mijten die schurft veroorzaken bij verschillende dieren (Fig. 64.6). Hij is de veroorzaker van schurft, een aantasting van de huid die in veel landen nog veel voorkomt. Na de bevruchting op het huidoppervlak graaft de gravide vrouwelijke mijt zich in de opperhuid in en laat uiteindelijk een spoor van ongeveer 40 eitjes achter. De larven komen gewoonlijk na 3-4 dagen uit, verlaten het hol en doorlopen de nimfenstadia om in de haarfollikels volwassen te worden. Ingegraven vrouwtjes veroorzaken hevige jeuk. Er kan uitslag op de romp ontstaan, maar dit staat los van de verspreiding van de mijten, die het vaakst worden aangetroffen in plooien van dunne huid, vooral tussen de vingers, vaak op de polsen en ellebogen, de oksels, en de penis bij mannen en de borsten bij vrouwen. Er kan een secundaire bacteriële infectie optreden die de diagnose en behandeling bemoeilijkt, en oudere en immuungecompromitteerde patiënten kunnen een ernstige keratotische korstaantasting ontwikkelen die bekend staat als korstige (voorheen Noorse) schurft, die uitbraken in instellingen kan veroorzaken en verkeerd kan worden gediagnosticeerd als psoriasis. Toepassing van een waterige oplossing van malathion of permethrine is vaak een succesvolle therapie, maar ook huishoudelijke contacten moeten worden behandeld. Korstschurft kan systemisch worden behandeld met het anthelminthicum ivermectine, dat veel wordt gebruikt in de veehouderij voor de bestrijding van ectoparasieten.

Demodex spp., de follikel (of mee-eter) mijten hebben een langwerpig lichaam dat is aangepast voor zijn leven in haarfollikels en talgklieren in het gezicht, meestal rond de neus, op de wangen of de wimpers. Ze veroorzaken zelden veel pathologie (hoewel ze in verband zijn gebracht met acne en andere huidaandoeningen), maar kunnen worden behandeld met permethrinetoepassing of zwavelpreparaten.

Andere soorten die van invloed zijn op de menselijke gezondheid, komen voor in allerlei habitats die door mensen worden betreden of vermaakt, en menselijk contact met bepaalde soorten in hun omgeving kan leiden tot intense pruritus of dermatitis. Mijten die voorkomen bij vogels en knaagdieren (Ornithonyssus spp.) en bij opgeslagen granen of droge voedingsmiddelen (bv. Tyrophagus putrescentiae en verwante spp.) kunnen ernstige dermatologische irritatie veroorzaken.

Stofmijten (Dermatophagoides spp. en Euroglyphus spp.) hebben veel aandacht gekregen als veroorzakers van atopische aandoeningen, waaronder astma en eczeem (zie hierboven). De Dermatophagoides-soorten (gewoonlijk D. pteronyssinus in Europa en meer algemeen D. farinae in Noord-Amerika) gedijen goed in centraal verwarmde huizen met kamerbreed tapijt. Ze voeden zich met huidschilfers en worden beschouwd als de oorzaak van astma bij atopische personen. De allergenen zijn aanwezig in de dode lichamen en worden ook uitgescheiden in de uitwerpselen van de mijten.

De belangrijkste door mijten overgedragen ziekteverwekker is scrub typhus (zie blz. 393), een potentieel dodelijke rickettsiale infectie met een lokale maar wijdverspreide verspreiding in Oost- en Zuidoost-Azië tot Noord-Australië.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *