Als je onlangs natuurlijke deodorant bent gaan gebruiken en vervolgens uitslag of een andere huidreactie hebt gekregen, ben je niet de enige. Mensen stappen om allerlei redenen over op natuurlijke deodorant, van bezorgdheid over specifieke ingrediënten tot waardering voor essentiële oliën. Maar voor een deel van de mensen kan het ook leiden tot onaangename resultaten, zoals uitslag, gevoeligheid, roodheid of acne. Dat geldt vooral voor mensen met een gevoelige huid.

Dat komt omdat, ondanks hun “schone” marketing en esthetiek, natuurlijke deodorants net zo goed een geïrriteerde huid kunnen veroorzaken als elk ander product. “Veel mensen zijn verrast en verbijsterd als ze uitslag krijgen na het gebruik van een natuurlijke deodorant,” vertelt Maral K. Skelsey, M.D., klinisch universitair hoofddocent dermatologie aan de Georgetown University, aan SELF. Maar, legt ze uit, “natuurlijk en niet-toxisch betekent niet bijwerkingen-vrij.”

Eerst een woord over wat we bedoelen als we zeggen “natuurlijke deodorant”. De term natuurlijk heeft eigenlijk geen regelgeving eromheen, maar als mensen aan natuurlijke deo denken, denken ze meestal aan deodorant zonder aluminium en meestal op basis van kokosolie of zuiveringszout. Zoals SELF eerder heeft gemeld, is er geen reden om je zorgen te maken over het gebruik van een traditionele deodorant of antiperspirant die aluminium bevat (een veel voorkomende, maar gelukkig ongegronde, angst).

Dit gezegd hebbende, is er niets mis mee om een natuurlijke deodorant uit te proberen als je nieuwsgierig bent, zelfs als je een gevoelige huid hebt. Maar voordat je het doet, zijn hier een paar dingen die je in gedachten moet houden als je een door natuurlijke deodorant veroorzaakte uitslag of ander soort huidreactie wilt voorkomen.

Natuurlijke deodorants kunnen in feite verschillende veelvoorkomende irriterende stoffen bevatten.

Eerst bevatten natuurlijke deodorants vaak zuiveringszout, of natriumbicarbonaat, om lichaamsgeur te helpen neutraliseren, maar de alkalische aard ervan, die basischer is dan de natuurlijke pH-waarde van de huid, kan gemakkelijk een huidreactie uitlokken, zegt Neelam Vashi, M.D., universitair hoofddocent dermatologie aan de Boston University School of Medicine en directeur van het Boston University Cosmetic and Laser Center in Boston Medical Center. Het is zo’n bekende irriterende stof, in feite, dat sommige natuurlijke deodorant merken, waarvan de reguliere formules zuiveringszout bevatten, nu zuiveringszout-vrije producten voor de gevoelige huid aanbieden.

Dat gezegd hebbende, zuiveringszout is niet het enige ingrediënt in natuurlijke deodorants dat irritatie kan veroorzaken. Essentiële oliën zoals citroengras, tea tree, lavendel, pepermunt, kruidnagel en sandelhout worden gebruikt als geurstoffen in natuurlijke deodorants, maar veel van deze oliën zijn vaak irriterende stoffen, vooral bij mensen met een gevoelige huid. Als je weet dat je uitslag krijgt van bepaalde geuren of botanische ingrediënten, ga dan voorzichtig te werk en controleer altijd de ingrediëntenlijst voordat je iets nieuws koopt, zegt Dr. Skelsey.

Ten slotte kan kokosolie, dat meestal fungeert als huidconditioner in natuurlijke deodorants, ook allergische reacties veroorzaken dankzij de oppervlakteactieve stoffen en emulgatoren die eraan zijn toegevoegd, legt Mayra Maymone, M.D., onderzoeker aan de afdeling dermatologie van de Universiteit van Colorado uit. Ze voegt eraan toe dat korstmos extract een minder bekend plantaardig ingrediënt is dat antibacteriële voordelen kan bieden, maar op vergelijkbare wijze kan leiden tot huidirritatie.

Dit zijn de soorten reacties waar je voor moet oppassen.

Als je huid reageert op een natuurlijke deodorant, is het hoogstwaarschijnlijk een geval van contactdermatitis, zegt Dr. Skelsey, eraan toevoegend dat elk van de bovengenoemde ingrediënten deze reactie kan uitlokken. Over het algemeen ziet het eruit als een rode, jeukende huiduitslag die schilfert of afschilfert, en er zijn twee soorten contactdermatitis waar je op moet letten.

Allergische contactdermatitis treedt op wanneer je huid in direct contact komt met iets waar je allergisch voor bent, terwijl irriterende contactdermatitis het gevolg is van een beschadigde huidbarrière. Etherische oliën zijn bijvoorbeeld een veelvoorkomend allergeen, maar ze kunnen ook huid irriteren die al beschadigd of gesneden is door het scheren. Dus zelfs als je een bepaalde etherische olie elders op je lichaam zonder problemen hebt gebruikt, is er nog steeds een kans dat het contactdermatitis bij je oksels veroorzaakt.

Dr. Maymone zegt dat iedereen contactdermatitis kan krijgen van een natuurlijke deodorant, maar mensen met een gevoelige huid of chronische huidaandoeningen zoals eczeem hebben meer kans op een negatieve reactie, omdat hun huid al vatbaarder is voor ontsteking en irritatie.

Naast dermatitis is acne niet uitgesloten, vooral niet als je een deodorant gebruikt die kokosolie of een ander soort plantaardige olie bevat. Deze ingrediënten, zegt Dr. Vashi, zijn occlusief, wat betekent dat ze een beschermende barrière vormen over de toplaag van de huid. Aan de ene kant maken de occlusieve eigenschappen van kokosolie het een geweldige vochtinbrenger, aan de andere kant is het zeer comedogeen, oftewel porie-verstoppend. En als poriën verstopt raken, kunnen puistjes makkelijk volgen. Als je last hebt van acne en een natuurlijke deodorant probeert, is het zeker mogelijk dat je een okselpuistje tegenkomt.

Hier lees je hoe je omgaat met een reactie als die er eenmaal is – en hoe je die in de toekomst kunt voorkomen.

Als je geïrriteerde oksels krijgt nadat je een natuurlijke deodorant hebt geprobeerd, raak dan niet in paniek – Dr. Skelsey zegt dat deze reacties meestal na een paar dagen vanzelf overgaan als je stopt met het gebruik van het product. Ze voegt eraan toe dat het aanbrengen van een hydrocortisoncrème op het gebied kan helpen om de uitslag sneller te laten verdwijnen, maar als de dingen niet beginnen te verbeteren, praat dan met uw dermatoloog. Okselpuistjes gaan net als alle andere puistjes vanzelf weer weg (je hoeft er alleen maar niet aan te pulken), maar ook hier geldt: als ze niet weggaan of als ze gezwollen en gevoelig worden en warm aanvoelen, moet je contact opnemen met je dermatoloog, aldus Dr. Skelsey.

Zelfs als je je dermatitis of okselacne met succes zelf hebt behandeld, is het een goed idee om contact op te nemen met je dermatoloog voor een professionele patchtest (als dat nu niet kan, dankzij de sociale afstand, dan toch wel in de toekomst als we allemaal weer wat meer bewegen). Een thuisplaktest, waarbij je een kleine hoeveelheid van een nieuw product op je binnenarm aanbrengt om te zien of er een reactie optreedt, zal je vertellen of een heel product irriterend is of niet, maar een in-de-praktijk-paktest kan uitwijzen welk ingrediënt de specifieke bron van de reactie is. Misschien ontdek je dat deodorants op basis van zuiveringszout eigenlijk prima te gebruiken zijn, zolang je bepaalde essentiële oliën vermijdt, of ontdek je een gevoeligheid voor korstmos extract.

Er is niets mis mee om een nieuw okselproduct uit te proberen, maar het is altijd handig om van tevoren op de hoogte te zijn van de mogelijke bijwerkingen (en hoe daarmee om te gaan als ze optreden). Op die manier kun je hopelijk een deodorant vinden die niet alleen je B.O. op afstand houdt, maar ook je huid gelukkig maakt.

Gerelateerd:

• 7 door de dermatoloog goedgekeurde tips om het leven met een gevoelige huid gemakkelijker te maken

• De 20 beste nieuwe huid-verzorgingsproducten voor gevoelige huid en ogen

• Ik heb een gevoelige huid en rosacea – hier zijn 4 verschillende manieren waarop ik mijn huid tevreden houd

Oorspronkelijk verschenen op SELF