Stel je voor dat je in een lege lift stapt om de 30e verdieping van je kantoorgebouw te bereiken. De lift gaat een paar verdiepingen omhoog, en er stappen twee mensen in. Hoewel het niet zo druk is, begint u zich ongemakkelijk te voelen. Uw handpalmen beginnen te zweten, u voelt zich wat licht in uw hoofd, en er borrelt een vreemd gevoel van onbehagen onder de oppervlakte.

In de tussentijd stapt er nog iemand in, en nu is het zo druk in de ruimte dat u de persoon links van u tegen de schouders stoot.

De sfeer wordt behoorlijk gespannen (althans in je hoofd), en het enige waar je aan kunt denken is dat je er zo snel mogelijk weer uit kunt.

Tegen de tijd dat je de 20e verdieping hebt bereikt, sta je al uit de lift, naar adem snakkend en met het gevoel dat je zojuist de dood hebt ontlopen.

Dit is slechts een glimp van waar mensen met enochlophobia mee worstelen.

Wat is enochlophobia?

Enochlophobia is een specifieke vorm van fobie die wordt gekenmerkt door een intense, buitensporige en irrationele angst die je ervaart telkens wanneer je je in een drukke ruimte bevindt.

De angst die je voelt als gevolg van deze fobie kan ondraaglijk genoeg zijn om je toevlucht te nemen tot vermijdingsgedrag.

Gezien de geglobaliseerde wereld waarin we vandaag de dag leven, zijn mensenmassa’s relatief gewoon, en er zijn tal van situaties waarin mensen zich in grote aantallen verzamelen (pleinen, winkelcentra, supermarkten, concerten, enz.).

Covid-19 heeft zeker een verlichting geboden aan mensen die lijden aan mensenmassa’s. De realiteit van deze wereldwijde pandemie heeft ervoor gezorgd dat de mensen de drukte willen vermijden, maar dat zal slechts zo lang duren als de wereld hunkert naar oude rituelen.

Vóór Corona was het praktisch onmogelijk om een sociaal of netwerkevenement bij te wonen zonder in het gezelschap van andere mensen te zijn.

Het omgaan met enochlophobia kan een diepgaande negatieve invloed hebben op uw persoonlijke en professionele leven.

Aan de ene kant kan deze fobie uw vermogen om te functioneren aanzienlijk beperken, omdat u misschien niet kunt deelnemen aan sociale evenementen of reizen door verschillende plaatsen waar veel mensen zijn. Aan de andere kant bevindt u zich vaak in situaties waarin het vrijwel onmogelijk is een menigte te vermijden. En als dat gebeurt, kan de angst die je ervaart sterk genoeg zijn om een regelrechte paniekaanval te veroorzaken.

Wat veroorzaakt enochlophobia?

Een enochlophobie is, net als alle andere fobieën, een aangeleerde irrationele angst die het gevolg kan zijn van een traumatische ervaring.

Als u iets ergs is overkomen toen u in een drukke ruimte was, is de kans groot dat u deze fobie ontwikkelt.

Daarbovenop denken deskundigen dat biologische factoren ook een rol kunnen spelen bij de ontwikkeling van fobieën, omdat sommige mensen kwetsbaarder zijn voor bepaalde prikkels.

Tekenen en symptomen van enochlophobia:

Net als elke andere vorm van fobie gaat enochlophobia gepaard met een breed scala aan lichamelijke, cognitieve en gedragsmatige symptomen, zoals:

• Duizeligheid en hoofdpijn
• Verhoogde hartslag en oppervlakkige ademhaling
• Nausea en braken
• Schokken en spierspanning
• Verlapte pupillen
• Negatieve gedachten
• Gevoelens van dreigend gevaar
• Depersonalisatie
• Huilen
• Hersenmist
• Afwijkend gedrag

Behandelingsmogelijkheden voor enochlophobia

Blootstellingstherapie

Blootstellingstherapiegebaseerde therapieën omvatten verschillende gedragsbenaderingen die zijn ontworpen om mensen met fobieën bloot te stellen aan de stimuli waarvoor zij bang zijn.

Vanuit een gedragsperspectief worden specifieke fobieën in stand gehouden door het vermijden van stimuli. En wanneer vermijding je strategie wordt, ontneem je jezelf de kans om te leren dat je angst kunt verdragen.

Door geleidelijke blootstelling leer je dat angst niet zo ondraaglijk is als je denkt en dat dit gevoel vanzelf kan vervagen (en uiteindelijk verdwijnen).

Huidig bewijs suggereert dat op blootstelling gebaseerde therapieën tot de meest effectieve strategieën behoren om met specifieke fobieën om te gaan.

Cognitieve gedragstherapie

Cognitieve gedragstherapie (CGT) is een van de meest populaire therapeutische interventies, die een breed scala aan emotionele en gedragsproblemen bestrijkt.

Binnen het cognitief-gedragstherapeutische paradigma leggen adviseurs en therapeuten de nadruk op de relatie tussen gedachten, emoties en gedrag.

Het basisprincipe is dat je beslissingen en gedrag in de eerste plaats worden bepaald door hoe je de situaties en gebeurtenissen interpreteert die het leven je voor de voeten werpt.

Met andere woorden, het is niet de drukke ruimte die je angstig maakt (en die bepaalt dat je een plek vermijdt), maar de gedachten die door je hoofd gaan tijdens die specifieke situatie en de interpretaties die je toekent aan je lichamelijke gewaarwordingen.

Uit onderzoek blijkt dat CGT tot de meest effectieve behandelmethoden behoort als het gaat om specifieke fobieën (en angststoornissen in het algemeen).

Virtuele Realiteitstherapie

De recente technologische en digitale vooruitgang heeft aanzienlijke verbeteringen gebracht in het geestelijke gezondheidslandschap.

Dankzij virtuele realiteitsapparaten kunnen mensen die worstelen met verschillende vormen van angst (vooral fobieën) angstopwekkende situaties en stimuli onder ogen zien in een gecontroleerde, virtuele omgeving.

Echter, virtual reality blootstellingstherapie (VRET) zal alleen de eerste fase van het proces beslaan. Vroeg of laat moet je de werkelijke situatie of stimuli onder ogen zien om het blootstellingsproces succesvol te laten zijn.

Gewapend met een virtual reality-headset kunnen professionals in de geestelijke gezondheidszorg cliënten gemakkelijk helpen hun angsten en angsten te overwinnen.

Al met al geloven experts dat VR een waardevol hulpmiddel kan zijn bij de behandeling van specifieke fobieën, omdat het een veilige en gecontroleerde omgeving biedt waarin je kunt experimenteren met blootstellingsoefeningen.

Medicatie

In sommige gevallen kunnen de symptomen van enochlophobie zo slopend zijn dat patiënten het onmogelijk vinden om naar hun werk te gaan, hun kinderen van school te halen, of andere vitale activiteiten uit te voeren waarbij ze mensenmassa’s onder ogen moeten zien.

Als therapie alleen niet voldoende is, kunnen professionals in de geestelijke gezondheidszorg angstmedicatie voorschrijven, zoals selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI’s). Enkele voorbeelden van SSRI’s zijn sertraline (Lustral) en escitalopram (Cipralex).

Hoewel veel mensen terughoudend zijn om psychiatrische medicatie te nemen, is het soms de enige manier om de ernst van de symptomen te verminderen en door te gaan met verschillende psychotherapeutische strategieën en oefeningen.

De beste manier om een geschikte behandeling voor uw enochlophobie te bepalen, is het raadplegen van een gediplomeerde professional die uw aandoening kan beoordelen en u kan helpen uw angst en bezorgdheid te overwinnen.

1. K. B. Wloitzky-Taylor, J. D. Horowitz, M. B. Powers and M. J. Telch, “Psychological Approaches in the Treatment of Specific Phobias: A Meta-Analysis,” Clinical Psychology Review, vol. 28, no. 6, pp. 1021-1037, 2008.
2. A. L. Sigurvinsdóttir, K. B. Jensínudóttir, K. D. Baldvinsdóttir, O. Smárason and G. Skarphedinsson, “Effectiveness of Cognitive Behavioral Therapy (CBT) for Child and Adolescent Anxiety Disorders Across Different CBT Modalities and Comparisons: a Systematic Review and Meta-Analysis,” Nordic Journal of Psychiatry, vol. 74, no. 3, pp. 168-180, 2020.
3. C. Botella, J. Fernández-Álvarez, V. Guillén, A. García-Palacios and R. Baños, “Recent Progress in Virtual Reality Exposure Therapy for Phobias: A Systematic Review,” Current Psychiatry Reports, vol. 19, no. 42, 2017.