Klinker, in de menselijke spraak, geluid waarbij de luchtstroom vanuit de longen door de mond gaat, die als resonantiekamer fungeert, met minimale obstructie en zonder hoorbare wrijving; b.v. de i in “fit,” en de a in “pack.” Hoewel klinkers meestal met trillende stembanden worden voortgebracht, kunnen ze ook zonder trilling worden uitgesproken, wat resulteert in een stemloze, of gefluisterde, klank. Vanuit het standpunt van de articulatorische fonetiek worden klinkers geclassificeerd volgens de positie van de tong en de lippen en, soms, volgens het al dan niet vrijkomen van de lucht door de neus.

Lees meer over dit onderwerp
phonetiek: Articulatory phonetics
…spraakklanken is die tussen klinkers en medeklinkers. Fonetici hebben het moeilijk gevonden een precieze definitie te geven van de articulatoire…

Een hoge klinker (zoals de i in “machine” en de u in “rule”) wordt uitgesproken met de tong gebogen in de richting van het monddak. Een lage klinker (zoals a in “vader” of “had”) wordt uitgesproken met de tong relatief plat en laag in de mond en met de mond iets wijder open dan bij hoge klinkers. Middenklinkers (zoals e in “bed” en o in “paal”) hebben een tongpositie tussen de uitersten van hoog en laag.

Hoge, midden, en lage klinkers worden ook geclassificeerd volgens een voor-achterkant dimensie. Een voorste klinker wordt uitgesproken met het hoogste deel van de tong naar voren geduwd in de mond en enigszins gebogen. De a in “had”, de e in “bed”, en de i in “fit” zijn voorklinkers. Een achterklinker – bijvoorbeeld de u in “rule” en de o in “pole” – wordt geproduceerd met het achterste deel van de tong omhoog in de richting van het zachte gehemelte (velum).

De vorm en positie van de lippen vormen een derde articulatoire dimensie waarmee klinkers worden geclassificeerd. De lippen kunnen afgerond of gespreid zijn, wat labialisatie wordt genoemd.

Gebruik een Britannica Premium-abonnement en krijg toegang tot exclusieve inhoud. Abonneer u nu

Extra articulatoire kenmerken die de articulatie van klinkers beschrijven zijn “breed” en “smal”, “gespannen” ( fortis) en “laks” (lenis). Breed en smal verwijzen naar de positie van de tongwortel. Om een smalle klinker te vormen, wordt de tongwortel teruggetrokken naar de keelholte, en wordt de keelholte vernauwd. Om een brede klinker te vormen wordt de tongwortel naar voren gebracht, zodat de keelholte wijder wordt. Gespannen en laks zijn minder duidelijk gedefinieerde termen. Gespannen klinkers worden gearticuleerd met een grotere spierinspanning, een iets hogere tongpositie en een langere duur dan slappe klinkers.

Alle klinkers kunnen worden verdeeld in twee hoofdcategorieën: tweeklanken en eenklinkers. Tweeklanken zijn glijdende klinkers bij de articulatie waarvan er een continue overgang is van de ene positie naar de andere. Tweeklanken staan in dit opzicht in contrast met de zogenaamde zuivere klinkers, of monoftongen, d.w.z. klinkers in onveranderlijke of stabiele toestand. Hoewel het afzonderlijke spraakklanken zijn, worden tweeklanken in een fonetische transcriptie van spraak gewoonlijk weergegeven door middel van een tweetal tekens die de begin- en eindconfiguraties van het spraakkanaal aangeven. Veel klinkers in de meeste dialecten van het Engels zijn tweeklanken, bijvoorbeeld de klinkers van “out” en “ice”.

Semivowels zijn klanken die op dezelfde manier worden geproduceerd als klinkers, maar worden gebruikt en waargenomen als medeklinkers. Voorbeelden zijn de y in “geeuw” en de w in “lopen”.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *