Lingala is volgens sommige taalkundigen een Bantoe-gebaseerde creool van Centraal-Afrika. Lingala wordt gesproken door meer dan 10 miljoen mensen in een regio die het noordwestelijke deel van de Democratische Republiek Congo omvat ten zuiden van de hoofdstad Kinshasa, en het noordelijke deel van de Republiek Congo, met name in een deel van de hoofdstad Brazzaville.

Lingala, dat “taal van de Bangala (rivier)bevolking” betekent, is voortgekomen uit Bobangi, een Bantoetaal van de Benue-Congo-tak van de Niger-Congo-familie, die werd gebruikt door rivierhandelaren tussen de noordwestelijke bocht van de Congo-rivier en de Stanley (nu Malebo)-pool in het zuiden en langs de Ubangi-rivier. Het Lingala ontwikkelde zich aan het eind van de 19e eeuw uit het Bobangi, dat door missionarissen werd gebruikt voor de bekering en door koloniale bestuurders voor de communicatie met de plaatselijke bevolking via hun hulptroepen, zoals het leger en de politie. Lingala wordt nog steeds geassocieerd met het leger en de politie in de hele Democratische Republiek Congo.

Lingala geniet een groot lokaal prestige onder de massa’s. Omdat het zowel in Kinshasa als in Brazzaville de belangrijkste volkstaal is, wordt het geassocieerd met moderniteit en stadscultuur. Terwijl het Frans in beide hoofdsteden wordt geassocieerd met macht en sociaal-economische mobiliteit, bepaalt het Lingala de deelname aan de volkscultuur. Het is de dominante taal van populaire dansmuziek, soukous (een stedelijke stijl van inheemse dans die zich voor het eerst ontwikkelde in de regio in de jaren 1960), en jazz in heel Centraal-Afrika, zelfs op plaatsen waar het niet gesproken wordt. Lingala radio- en televisie-uitzendingen, gedrukt materiaal en audiocassettes hebben zich snel verspreid in zowel de Democratische Republiek Congo als de Republiek Congo.

In tegenstelling tot Kikongo-Kituba, een andere Bantu creool, heeft Lingala meer van de canonieke Bantu agglutinerende werkwoordsstructuur behouden, waarin verschillende voor- en achtervoegsels zich aan het werkwoord hechten om de betekenis te wijzigen. Een voorbeeld hiervan is a-ko-m ón-is-a yo ‘hij/zij zal het u laten zien’ (letterlijk, hij–ziet– ‘hij/zij zal het u laten zien’). Het heeft ook het vereenvoudigde onderwerp-werkwoord overeenstemmingssysteem behouden, dat nu gebaseerd is op het onderscheid tussen bezielde en onbezielde onderwerpen, zoals mw-ána a-kómi ‘het kind is aangekomen’ tegenover e-lóko e-kómi ‘het ding is aangekomen’. Lingala is ook zeer tonaal, wat helpt bij het identificeren van niet-autochtone en niet-vloeiende sprekers, zelfs onder Bantoe-sprekers, die de neiging hebben om woorden uit te spreken met behulp van de verkeerde tonale patronen. Canonieke Bantoe-grammaticale kenmerken komen vaker voor in Lingala Makanza, de standaardvariant van het Lingala die door missionarissen is ontworpen en door het schoolsysteem wordt gepromoot. Lingala is een van de vier grote inheemse lingua francas, “nationale talen” genoemd, in de Democratische Republiek Congo, en een volkstaal van de stedelijke centra in het westen van het land, behalve in de provincie Bas-Congo (Neder-Congo) en in het zuiden en oosten van de provincie Bandundu.