Lectuur Transcript

Nu gaan we ons richten op de late volwassenheid, die voor een groot deel verwijst naar mensen van 65 jaar en ouder. We gaan kijken naar enkele variaties binnen die leeftijdsgroep en naar enkele theorieën over laatvolwassenheid.

Bij het definiëren van laatvolwassenheid zie je een paar benaderingen. Zo zijn er in de volkstelling de jong-ouderen, of mensen van 65 tot 74, de ouderen of mensen van 75 tot 84, en de oudsten of mensen van 85 tot 100 en dan natuurlijk de categorie die in feite sterk groeit, mensen van 100 plus. Ontwikkelingsdeskundigen richten zich op de kwaliteit van leven. Dit is belangrijk zodat als we een leeftijd zien, we niet automatisch te veel veronderstellen over een bepaald individu. Optimale veroudering lijkt een grotere gezondheid te hebben, levendigheid, en sociale relaties zijn vrij sterk, meer dan normaal. Normale veroudering beschrijft algemene tendensen voor mensen van een bepaalde leeftijd. Impaired aging verwijst naar degenen die een ernstiger handicap of sociaal isolement hebben dan kenmerkend zou zijn voor hun chronologische leeftijd.

We gaan kijken naar leeftijdsstructuren in de samenleving door bevolkingspiramides te onderzoeken.

Dit zijn bevolkingspiramides van de V.S. die beginnen in 1900 en eindigen in het jaar 2040. Een van de redenen waarom ik u deze bevolkingspiramides heb laten zien, is om te begrijpen hoe sterk de bevolking is gegroeid en wat het effect is van een groot cohort, het gebied in roze, dat de babyboomgeneratie aangeeft. Ik zou graag willen dat u probeert na te denken over hoe dat stereotypen over laat-volwassenheid kan hebben beïnvloed die we hebben gezien en die we nu proberen te bestrijden. Op deze dia’s zien we allereerst in 1900 een veel kleinere bevolking. En zoals u kunt zien, haalden veel mensen de leeftijd van 50 jaar niet. In feite kijken we naar minder mensen die in de “oude bejaarden” categorie zouden vallen. Misschien leidde dit tot stereotypen van de ouderen die nogal eerbiedig waren; opvattingen dat zij wijs waren of over speciale kennis beschikten die hen in staat stelde verder te gaan dan een normale levensverwachting die in die tijd ongeveer 47 jaar bedroeg. In 1940 zien we dat de bevolking toeneemt. In 1960 zien we dit grote cohort dat onderaan in roze is aangegeven; een grote groep geboren tussen 1946 en 1964. Die groep heeft de neiging om veel verandering in de structuur teweeg te brengen. In 1980 zijn de babyboomers jongvolwassen. In 2000 zijn ze volwassen en in 2011 worden de eerste babyboomers 65 of laat-volwassen. En we zien de aantallen in de late volwassenheid in 2040. Bedenk dus dat de nadruk vrij lang op de babyboomers heeft gelegen, omdat zij zo’n grote groep vormen. Deze ‘jongere generatie’ heeft de neiging om nogal pejoratief te zijn met betrekking tot ouder worden. Dus we hebben veel stereotypen gezien die negatief zijn over deze generatie.

Heeft u uw plaatselijke apotheek bezocht en gekeken naar verjaardagskaarten voor iemand in de late volwassenheid? Zo niet, dan zou ik u willen aanmoedigen dat alsnog te doen. Ik heb het over de Verenigde Staten, want er is een aanzienlijk verschil tussen culturen met betrekking tot stereotypen over de late volwassenheid. Ze zijn vooral negatief in het westen. Als je sommige van die plaatjes of afbeeldingen bekijkt, meestal cartoons, dan stellen ze oudere mensen voor als chagrijnig, onmodieus, hardhorend, vol ziekte, en ze hebben heel weinig te bieden. Veel van deze beelden weerspiegelen stereotypen die onaanvaardbaar zouden zijn als ze werden toegepast op een andere variabele dan leeftijd, misschien geslacht of ras.

Nu zou ik graag willen dat u uw kennis test.

Oefeningen

Waar of onwaar? Er wonen ongeveer 10 miljoen mensen van 65 jaar en ouder in de Verenigde Staten. Onwaar. Er zijn ongeveer 38,9 miljoen mensen en het aantal blijft groeien.

Waar of onwaar? Ongeveer de helft van de 65-plussers zit in een verpleeghuis. Het antwoord: onwaar. Van die 38,9 miljoen wonen er momenteel slechts 1,6 miljoen in een verpleeghuis.

Waar of niet waar? Het aantal mensen met de ziekte van Alzheimer zal in 2030 zijn toegenomen. Waar. Naarmate meer mensen laat volwassen worden, zal het aantal mensen met de ziekte van Alzheimer toenemen.

Waar of onwaar? Ongeveer de helft van de mensen boven de 70 heeft last van gehoorverlies. Onwaar. Ongeveer een derde van de mensen heeft last van gehoorverlies. Dit aantal loopt op tot bijna de helft bij mensen boven de 85.

Laten we nu eens kijken naar enkele theorieën over veroudering. Erikson suggereerde dat tegen het einde van het leven, een persoon terugkijkt op zijn vorige ervaringen en hopelijk bevalt wat hij ziet. Als dat zo is, als ze geleefd hebben volgens hun overtuigingen, kunnen ze een gevoel van integriteit of begrip hebben over hun leven. Zo niet, dan kunnen zij een gevoel van wanhoop krijgen omdat het leven niet goed geleefd is en er geen tijd is voor correctie. In de afgelopen decennia heeft de sociale wetenschap een aantal theoretische veronderstellingen en perspectieven op het ouder worden gehad. In de jaren zeventig en daarvoor was de onthechtingstheorie populair. De onthechtingstheorie stelt dat naarmate mensen ouder worden, zij zich beginnen terug te trekken uit de maatschappij en dat de maatschappij zich van hen begint terug te trekken. Zij geven eerdere rollen op en raken in zekere mate minder betrokken. Deze theorie is bekritiseerd omdat zij ageistisch zou zijn en niet zou erkennen dat mensen een blijvende bijdrage leveren en verbonden zijn met de samenleving als zij ouder worden. De onthechtingstheorie werd gevolgd door de activiteitstheorie; naarmate mensen ouder worden nemen zij nieuwe rollen op zich ter vervanging van die welke zij door pensionering enz. zijn kwijtgeraakt. In feite heeft de activiteitentheorie waarschijnlijk richting gegeven aan sommige van de activiteiten die in de seniorencentra en andere instellingen die zich op ouder worden richten, worden georganiseerd. Deze theorie is echter vervangen door een nieuwe kijk op veroudering die bekend staat als de continuïteitstheorie. Continuïteitstheorie suggereert dat als mensen ouder worden er veel continuïteit is in hoe ze zijn en hoe ze altijd zijn geweest. Zij hebben dezelfde verlangens, bekwaamheden, waarden en bestaansmiddelen als voorheen. Continuïteitstheorie kan ons helpen manieren te begrijpen om mensen te helpen te blijven wie ze zijn als ze ouder worden.

Er is aanzienlijke variatie in ouder worden. Als je met deze groep werkt, is het belangrijk manieren te vinden om hen te helpen gezond, onafhankelijk en zo vitaal mogelijk te blijven.

De meeste mensen in de late volwassenheid melden een zeer goede gezondheid te hebben en de meesten melden zeer tevreden te zijn met hun leven. Nogmaals, het is een kleiner deel van deze populatie dat in verpleeghuizen woont. Als u werkt in de paramedische sector realiseert u zich dit misschien niet omdat u veel meer tijd doorbrengt met mensen die veel behoeften hebben of die in een instelling of ziekenhuis zijn opgenomen. Ik moedig u aan in gedachten te houden dat er veel mogelijkheden zijn voor mensen in de late volwassenheid. Het aantal mensen van 85 jaar en ouder neemt toe, dus we zullen een toename zien van mensen die hulp nodig hebben samen met deze trends.

Nu laten we eens kijken naar de gemiddelde levensverwachting in de Verenigde Staten. Deze variëren wereldwijd en dit wordt behandeld in uw lezingen. In 1900 was de gemiddelde levensverwachting ongeveer 47. In 2007 zien we een duidelijke stijging van de levensverwachting. Voor blanke vrouwen, 80,4 jaar; voor zwarte vrouwen, 76,8, voor blanke mannen 74,5 en voor zwarte mannen 70 jaar. Waarom deze verschillen? De verschillen zijn tot op zekere hoogte terug te voeren op langdurige of chronische bronnen van stress; bijvoorbeeld historisch racisme.

Bij het evalueren van veroudering is een manier om veranderingen te categoriseren door te kijken naar die veranderingen die onvermijdelijk lijken, aangeduid als primaire veroudering en die welke ziektegerelateerd zijn, of secundaire veroudering. Het is belangrijk om een onderscheid te maken, zodat we secundaire veroudering niet als onvermijdelijk zien en daardoor ideeën over medicatie of behandeling of preventieve zorg veranderen.

Een paar voorbeelden van primaire veroudering zijn dat de huid dunner en droger wordt, hetzelfde geldt voor het haar, lengte en gewicht hebben de neiging om af te nemen, lichaamsvet hoopt zich op op de romp, oogproblemen, ernstige oogproblemen worden ervaren door ongeveer 8 procent van de mensen boven de 75, (minder ernstige problemen met het gezichtsvermogen komen vaker voor), maar hier hebben we het over problemen zoals glaucoom en maculadegeneratie. Bijna de helft, maar niet helemaal de helft, van de mensen boven de 65 heeft problemen met horen. Ik moedig u aan te bedenken dat de meerderheid van de mensen, zelfs 80-plussers, niet aan gehoorverlies lijdt. Wees voorzichtig met het gebruik van een bijzonder neerbuigend en discriminerend soort taal dat “ouderenpraat” wordt genoemd. Ouderenpraat is een probleem voor degenen die met oudere mensen werken en moet worden overwogen en afgeschaft.

Veel voorkomende ziekten in de late volwassenheid zijn artritis, hoge bloeddruk, hartkwalen, beroerte, diabetes, kanker, osteoporose en de ziekte van Alzheimer.

Waarom worden we ouder? We weten het niet echt zeker, maar er zijn verschillende theorieën over veroudering. Sommige wijzen erop dat het celleven een beperkte duur heeft. De Hayflick-limiet suggereert dat cellen zich ongeveer 50 keer kunnen reproduceren voordat ze senescent worden. Dit is te wijten aan een verkorting van de telomeren telkens als de cel zich voortplant. De vrije radicalen theorie suggereert dat wanneer we zuurstof metaboliseren, vluchtige ongepaarde elektronen schade aan cellen veroorzaken. U hebt wellicht gehoord van anti-oxidanten als een gedeeltelijke oplossing voor deze schade. Verknoping van eiwitten, waardoor weefsel stijf wordt en minder goed gaat functioneren, DNA-schade als gevolg van blootstelling aan verontreinigende stoffen en een afname van het immuunsysteem zijn ook factoren die bijdragen aan veroudering.

Lopen is een belangrijke manier om gezond te blijven. Maar we zien nog steeds dat slechts een minderheid van de mensen van 65 jaar en ouder aan aerobe en versterkende activiteiten doet. De percentages zijn hoger voor mannen dan voor vrouwen. Hoewel we enige verbetering in deze cijfers hebben gezien, is er nog een lange weg te gaan.

Hoe beïnvloedt veroudering het geheugen? Een manier om te begrijpen wat we tot nu toe weten is door te kijken naar het zintuiglijk, werk- en langetermijngeheugen. Het zintuiglijke register is de eerste locatie voor informatie die zijn weg zal vinden naar ons geheugen. Het wordt beïnvloed door de zintuigen. We kunnen ons zeker niet herinneren wat we niet horen of zien of op een bepaalde manier voelen. Dus in de mate dat onze zintuigen zijn aangetast, zal ons geheugen van gebeurtenissen afnemen. De capaciteit van het werkgeheugen begint met de leeftijd af te nemen. Het langetermijngeheugen is echter beter bestand tegen de gevolgen van veroudering. Hoe kunt u uw hersenen gezond houden? Lichaamsbeweging is een van de beste manieren. En cognitieve stimulatie is ook belangrijk.

Normaal cognitief verlies van functioneren is vaak ziektegerelateerd. Dementie, een aandoening die tal van oorzaken kan hebben, de ziekte van Alzheimer (een belangrijke oorzaak van dementie) en mini-beroertes zijn voorbeelden van ziekten die cognitieve achteruitgang veroorzaken. Slechte voeding, alcoholmisbruik, depressie en het mengen van medicatie zijn andere oorzaken. Delirium is een plotselinge toestand van verwarring en agitatie die sommige mensen ervaren wanneer ze in een ziekenhuis of instelling worden opgenomen. Luister naar het verhaal in uw les om meer te weten te komen.

Laten we nu eens kijken naar de psychosociale ontwikkeling in de late volwassenheid door het gezinsleven, vriendschap en werk te onderzoeken.

Mensen zijn nog steeds zeer productief in de late volwassenheid. Een groot deel blijft werken en we zullen zien dat dit aantal in de Verenigde Staten en misschien wel in de hele wereld blijft toenemen, omdat pensionering voor veel volwassenen niet meer haalbaar is. Een andere manier waarop mensen productief blijven is in het onderwijs. Het bejaardenhotel is een vorm van onderwijs waarvan mensen kunnen genieten. Vrijwilligerswerk is een manier om productief te blijven en voor wie zijn vaardigheden online wil gebruiken, is virtueel vrijwilligerswerk een optie. Deze groep is ook zeer politiek actief.

De meerderheid van de laatvolwassenen, vooral mannen, is getrouwd. Maar er zijn er ook veel die hun echtgenoot hebben verloren. Weduwen zijn talrijker dan weduwnaars. Het aantal mensen dat op late volwassen leeftijd scheidt, is relatief klein maar neemt toe. Dit aantal zal waarschijnlijk toenemen naarmate de babyboomers langer leven. Degenen die nooit getrouwd zijn, hebben geen spijt. Zij zijn eerder tevreden en gewend aan hun status. Samenwonende paren in deze leeftijdsgroep zijn niet ongewoon. Er zijn enkele specifieke problemen voor deze groep met betrekking tot wetten over erfenissen, bezoekrecht en andere kwesties, vooral voor degenen die een relatie hebben met iemand van hetzelfde geslacht. SAGE is een belangenorganisatie die zich met deze problemen bezighoudt. Volgens de sociaal-emotionele selectiviteitstheorie worden mensen in de late volwassenheid selectiever bij het kiezen van degenen met wie zij willen socialiseren. De meeste mensen blijven in dezelfde buurten wonen waar ze altijd gewoond hebben als ze ouder worden.

Midlife en laat-volwassenheid zijn tijden waarin mensen grootouders kunnen worden. Enkele jaren geleden bestudeerden Cherlin en Furstenberg grootouders en stelden een typologie van opvoedingsstijlen op. Ongeveer 30 procent werd als afgelegen beschouwd. Dit zijn grootouders die ver weg wonen en alleen bij speciale gelegenheden worden bezocht. Als ze dichtbij wonen en toch zelden gezien worden, kan er natuurlijk een spanningsbron zijn die de afstand veroorzaakt. Ongeveer 55 procent van de steekproef werd gekarakteriseerd als gezelschapsgerichte grootouders. Deze grootouders vermaken hun kleinkinderen graag en zien hen vaak. Maar discipline wordt aan de ouders overgelaten. De overige 15 procent was dagelijks betrokken bij het leven van de kleinkinderen en speelde een belangrijke rol in de besluitvorming over het kind.

Nu richten we onze aandacht op kwetsbare ouderen. Het aantal kwetsbare ouderen zal toenemen naarmate de wereld vergrijst. Hulpbehoevende ouderen hebben hulp nodig bij het uitvoeren van dagelijkse taken zoals aankleden, eten geven en lopen. De meeste zwakke bejaarden worden verzorgd door vrienden of familieleden. Meestal wordt de zorg verleend door een echtgenoot, echtgenote, dochter of schoondochter. Sommige zwakke ouderen worden verzorgd in verpleeghuizen. Verpleeghuizen worden bekritiseerd omdat ze zich alleen richten op basisbehoeften zoals medicatie en hygiëne. De kwaliteit van leven is vaak zeer slecht. De bewoners zijn niet onafhankelijk en worden aangemoedigd om volgzaam te zijn, bijna als een zuigeling. Aan hun psychologische behoeften wordt niet voldaan.

Laten we het ten slotte hebben over ouderenmishandeling. Een van de meest voorkomende vormen van misbruik is financieel misbruik door familieleden. Een volwassen kind dat bij de ouder woont en op hem vertrouwt, kan misbruik maken van zijn macht om de financiële middelen van de ouder te gebruiken of frauduleus kredietaankopen te doen. Verwaarlozing komt vaak voor. Het verwijst naar het niet verstrekken van adequate voeding, zorg en medische aandacht. Granny dumping is een vorm van verwaarlozing waarbij een persoon uit een spoedeisende hulpafdeling of kliniek wordt ontslagen en aan zijn lot wordt overgelaten als er geen contact met familieleden wordt opgenomen.