Eerst werd ze uit de bevroren modder in Siberië gehaald die zo lang haar graf was. Daarna werd ze in een piepklein museum in Rusland in een krat verpakt en naar een kubus met vochtigheidsregeling in het Australisch museum gevlogen.

Baby Lyuba, ’s werelds meest complete en best bewaarde wolharige mammoet, is in Sydney aangekomen.

Ze is in opmerkelijke staat, met haar huid en inwendige organen intact. Wetenschappers hebben zelfs moedermelk in haar buik gevonden.

Vanaf zaterdag kunnen we haar eindelijk zien, als ze wordt onthuld als het middelpunt van de tentoonstelling Mammoths – Giants of the Ice Age van het museum.

Lyuba, die op 35-jarige leeftijd overleed, is een van Ruslands nationale schatten, en de regering laat haar niet graag te vaak uit het oog verliezen. Dit is pas de vijfde keer dat het Shemanovsky Museum haar laat gaan, en het is haar eerste reis naar het zuidelijk halfrond.

De mammoet werd in 2007 voor het eerst gezien door Yuri Khudi, een Siberische rendierhouder, die haar vond toen de vorst dooide op een modderige oever van de Yuribey-rivier.

Toen hij een team wetenschappers meenam om haar terug te halen, was ze verdwenen; iemand anders was er eerder geweest.

Het team spoorde haar op in een dorp diep in de bevroren woestenij van Siberië. Ze was opgepropt aan de deur van een winkel. De winkelier had haar naar verluidt gekocht voor twee sneeuwscooters en een jaar lang eten van de neef van Khudi.

“En terwijl ze vastzat, kwam er een hond op haar af die haar staart en oor eraf kauwde. Alleen daarom al zou ze volledig intact zijn,” aldus Trevor Ahearn, creatief producent van het Australisch museum.

Lyuba (Lay-oo-bah) betekent liefde in het Russisch. Het museum heeft ervoor gekozen haar te omringen met modellen van reusachtige, woeste volwassen mammoeten, net zoals de kudde haar bij leven zou hebben omringd en beschermd.

Verondersteld wordt dat haar voeten vast waren komen te zitten in een modderige kuil aan de oever van een Siberische rivier. Voordat haar moeder haar eruit kon rukken, gleed Lyuba onder het oppervlak, waar de modder haar mond en romp verstikte.

Maar de modder die haar doodde, bevatte ook sedimenten en bacteriën die een zure barrière rond haar lichaam vormden, waardoor ze in feite werd ingemaakt. Toen de rivier bevroor, bleef ze perfect bewaard.

Als ze een volledig mammoetleven had geleefd – 60 jaar – zou Lyuba meer dan drie meter lang en ongeveer vijf ton zwaar zijn geworden. Om dat lichaamsgewicht te behouden zou ze tot 180 kilo gras en 80 liter water per dag hebben verbruikt.

Zoogmoeders leefden in het laat-paleolithicum, dat zich uitstrekte van ongeveer 200.000 v.Chr., de tijd dat Homo sapiens voor het eerst in Afrika opdook, tot 10.000 v.Chr.

Zoogmoeten waren op unieke wijze aangepast aan de omstandigheden, met kleine oren en een dikke, wollige vacht. Ze aten gras en schors en zwierven door Europa, Noord-Amerika en Siberië.

Dat maakt Lyuba de eerste van haar soort die onze kusten bezoekt, en het Australisch Museum had nogal wat, wat directeur Kim McKay noemt, “culturele diplomatie” nodig om haar hierheen te krijgen. Bij de onderhandelingen waren het Shemanovsky Museum en de Russische regering betrokken.

De heer Ahearn zegt: “Een van de eerste dingen die we moesten doen voordat we Ljoeba hierheen haalden, was onze Russische collega’s de absolute garantie geven dat er geen kans was dat ze in beslag zou worden genomen, want er is enige onenigheid over wie de eigenaar van haar is.

“Ze is een beetje controversieel in Rusland, vanwege haar banden met een oliemaatschappij die heeft geholpen haar in het museum te krijgen. Ik denk dat het paranoia is. Rusland voelt een beetje druk, dus ik weet niet of het gegrond is. Er zijn veel mythen; het is allemaal erg wazig.”

Het vooruitzicht van het klonen van mammoeten

Wetenschappers hebben twee concurrerende theorieën over waarom mammoeten zo’n 10.000 jaar geleden uitstierven. Beide hebben ons belangrijke dingen te vertellen over het moderne milieu – en bevatten misschien een boodschap over waarom we niet moeten proberen mammoeten terug te brengen.

De eerste theorie is klimaatverandering. Het einde van de ijstijd rond 10.000 v. Chr. kan het gebied waarin deze dieren in een koude omgeving konden overleven drastisch hebben verkleind.

De tweede theorie is overbejaging. Mammoeten, met hun tonnen vet, zouden een ongelooflijk waardevolle voedselbron zijn geweest voor de vroege mens, die scherpe speren ontwikkelde om op ze te jagen. Wetenschappers denken dat het mogelijk is dat de mammoet de eerste soort is die de mensheid tot uitsterven heeft weten te brengen.

Het klonen van mammoeten heeft de populaire verbeelding altijd geprikkeld, en de tentoonstelling wijdt een sectie aan de mogelijkheden.

Tot nu toe hebben we ongeveer 70 procent van het mammoet-DNA gesequenced, dus het ruwe materiaal is er nog niet.

Maar zelfs als we dat konden, zouden we het niet moeten doen, zegt David Alquezar, manager van het genetisch laboratorium van het Australisch Museum.

“Het geld om dat te doen kan beter worden geïnvesteerd in soorten die nu worden bedreigd, in plaats van onze inspanningen te richten op een soort die al 10.000 jaar is uitgestorven,” zegt Dr. Alquezar.

Mammoths – Giants of the Ice Age is te zien in het Australian Museum, Sydney, tot 13 mei 2018