“Ik doe geen enkel belangrijk deel van mijn leven tekort om op het internet te staan,” zegt Sarah Silverman. We zouden eigenlijk persoonlijk praten, maar ze zit vast in het verkeer, dus we beginnen het interview via de telefoon, wat ongemakkelijk is – hoewel we het hebben over hoe vaak ze op haar telefoon kijkt, dus misschien is het wel gepast. Ze heeft geen zelfopgelegde regels over schermtijd, “maar ik ben vrij goed in het trakteren van dingen. Ik laat me niet gek maken door één ding. Zelfs een sigaret: Ik neem er gewoon af en toe een.” Ze pauzeert: “Ik denk dat ik dat niet moet zeggen omdat dit een Disneyfilm is die ik promoot.” Kort na dit gesprek, valt de telefoonlijn op mysterieuze wijze uit. Weggevallen signaal? Of is ze te ver afgedwaald van haar boodschap voor haar Mouse House handlers? We zullen het nooit weten.
Niemand kan Sarah Silverman verwarren met een kinderentertainer. Haar Wikipedia-pagina heeft zelfs een subsectie gewijd aan “Controverses”. Silverman’s komedie is beroemd om zijn harde humor, grensverleggend, dicht bij de wind, maar verteld met een glimlach, een knipoog en een winnend gevoel voor gekkigheid. Toch is ze hier in Disney’s gezinsvriendelijke vervolgfilm Ralph Breaks the Internet, waarin ze haar parmantige virtuele videogame-personage Vanellope von Schweetz opnieuw speelt. Zoals de titel suggereert, worden zij en het schattige kereltje uit de titel (ingesproken door John C Reilly) van hun offline amusementshal naar dit dappere nieuwe ding genaamd “het internet” gebracht, dat in de film wordt afgeschilderd als een bruisende, gereguleerde, eeuwig zonnige metropool die wordt gedomineerd door bedrijven als Google, eBay en natuurlijk Disney. Niet ver verwijderd dus van het hedendaagse Los Angeles.
Het is begrijpelijk dat Ralph Breaks the Internet niet afdwaalt naar de meer volwassen georiënteerde buurten van internetstad, waar je veel van Silvermans eigen werk zou kunnen vinden. Ze heeft een aanzienlijke online aanwezigheid, waaronder 12,5 miljoen volgers op Twitter en, momenteel, haar web-tv-show I Love You, America. In de openingsaflevering daarvan ging Silverman nog een stap verder met het oude zenuwslopende adagium “stel je voor dat je publiek naakt is”, en had ze een naakt stel in het publiek, dat ze interviewde met regelmatige, gratuite close-ups van hun lichaamsdelen. Ze verscheen in een chatshow verkleed als Adolf Hitler. Ze ging viral op YouTube met een liedje genaamd I’m Fucking Matt Damon. Ze heeft regelmatig grappen gemaakt over verkrachting, pedofilie en racisme. Als het internet een stad zou zijn, zou Silvermans rauwheid een winkelcentrum kunnen vullen.
“Grenzen zijn in veel opzichten het beste voor komedie,” zegt ze. “Ik vecht ertegen. Ik word niet graag verteld wat ik moet doen omdat ik een komiek ben. Ik ben er allergisch voor. Maar die grenzen dwingen je om een nieuwe manier te vinden. Ik vind het leuk om harde komedie te vinden op plekken die niemand kwetsen.”
Daarom zijn haar fans dol op haar, maar je kunt je voorstellen dat het bepaalde uitdagingen met zich meebrengt als het gaat om het promoten van een gezonde, big-budget Disney-film (ze hoeven zich geen zorgen te maken, Ralph heeft in het openingsweekend in de VS meer dan 80 miljoen dollar opgebracht). Als ze persoonlijk op ons Londense rendez-vous aankomt, geeft ze me een knuffel, verontschuldigt zich en gaat op de grond zitten. Ze is openhartig en geëngageerd en straalt genoeg warmte uit om de ijskoude hotelkamer te verwarmen, hoewel ze haar jas de hele tijd aanhoudt. De jas is nieuw: zwart, gewatteerd, over de hele lengte, als een draagbaar dekbed. “Ik heb hem voor deze reis gekocht. Hij kostte 200 dollar en hij heeft me echt warm gehouden, hoewel de rits niet erg sterk is.” Ja, ze heeft hem online gekocht, maar Silverman is geen voorstander van internethandel. “Ik woon in een klein appartement en ik heb niet veel opslagruimte, dus ik kan geen dingen hebben,” zegt ze.
Het siert Ralph Breaks the Internet dat het web niet alleen maar zonneschijn en kitten memes is. Het is niet alleen een verhaal over vriendschap, groei en productplaatsing, maar het dient ook als een introductie tot de moderne online gevaren: aansporingen tot consumptie, irritante pop-ups, gewelddadige games, beledigende trollen en kwetsende opmerkingen, waarbij de laatste Ralph’s liefde voor het internet bijna terminaal verbrijzelen. Er is zelfs een kort uitstapje naar “het dark web”.
Als uitgesproken, liberale, vrouwelijke, joodse komiek is Silverman geen onbekende in deze schaduwrijke achterafstraatjes. Ze heeft het dark web nooit persoonlijk bezocht, zegt ze, “maar ik ken andere mensen die dat wel hebben gedaan, omdat ze me hebben gewaarschuwd. Ze hebben screenshots genomen van discussies op 4chan zoals: Hoe pakken we haar?’ . Ze zitten de hele tijd achter stripfiguren aan.”
Daarnaast probeert ze ook te ontsnappen aan de dagelijkse stroom van roddels over beroemdheden. Als je haar naam intypt in een zoekmachine op de ochtend dat we elkaar ontmoeten, zijn de eerste twee nieuwsberichten: “Sarah Silverman, 47, ziet er stijlvol uit in een corduroy minirok als ze haar co-ster John C Reilly, 53, vergezelt bij de première van Ralph Breaks the Internet in Dublin” (Daily Mail, via Google), en “Sarah Silverman & Jon Hamm Are Boning. Somewhere, Bill Maher Seethes With Envy” (thehollywoodgossip.com, via Bing).
Wat betreft meer tuin-variëteit trolling, Silverman heeft geleerd hoe om te gaan met de gemengde zak van online commentaar. Sommige zijn haatdragend, veel zijn ondersteunend, sommige zijn gewoon raar (willekeurig Instagram voorbeeld: “Ik ben geen homo, maar ik zou een grote zwarte lul deepthroaten voor een kans om basketbal te spelen met Sarah Silverman”). “Ik weet nu een beetje, met mijn oog, hoe ik door ze heen moet scannen,” zegt ze. “Ik kijk er ook naar als ik op een ‘vaste plek’ ben. Het is zeker niet iets om te doen als je je kwetsbaar voelt, en toch voelen veel mensen zich aangetrokken om dat te doen als ze dat zijn, omdat ze zichzelf willen valideren; ze willen iets lezen dat hen het gevoel geeft dat ze het waard zijn om op deze aarde te zijn. Dus je moet ze echt niet lezen tenzij je absoluut begrijpt dat je liefde verdient en een plaats op deze Aarde hebt. Want anders ben je de lul.”
Bijna drie decennia in standup heeft haar huid dikker gemaakt, zo lijkt het: “Als komiek zie ik trollen als lastpakken. En wat ik heb geleerd over mensen die ophef maken, is dat wat ze ook roepen, de onderliggende tekst is: ‘Ik besta!’ Toch? En dat is wat ik zie op het internet. Ze willen liefde. Ze gaan in de richting van liefde. Dat is waarom mensen zich aansluiten bij haatgroepen. Ze vinden er familie. Ze vinden er acceptatie. Dat is waarom Trump naar uiterst rechts is gegaan. Mensen daar gaan: Je bent geweldig. Ze vinden hem daar aardig. Ze zien dat ze hem met liefde kunnen manipuleren. Onze regeringen zitten vol met mensen met daddy issues die niet naar binnen kijken, die geen perspectief hebben, die geen onderzocht leven leiden, en daar betalen we allemaal voor. Je ziet dat in trollen en in de woede op het internet. Dat is misplaatste woede!”
Silverman kan grof en oneerbiedig zijn, maar ze is ook, in toenemende mate, ongegeneerd politiek, en verrassend serieus daarover. “Ik vind het leuk om onnozel, grappig en dom te zijn, vooral op Twitter, maar ik voel wel een beetje verantwoordelijkheid om wat ik denk dat belangrijke informatie is of echte informatie, ook al is het niet erg grappig, naar buiten te brengen in een tijd waarin de waarheid niet veel waarde heeft. Ik weet niet of u dit weet, maar Rusland heeft onze verkiezingen geïnfiltreerd met de bedoeling chaos te veroorzaken en onze burgers tegen elkaar op te zetten en dat is precies gebeurd.” Ze slaat nu een overdreven serieuze toon aan en plooit de randen van haar ernst terug in humor.
Een soortgelijke balans tussen politiek en goofy vindt ze in I Love You, America, waarin ze – ironisch genoeg voor een web-based show – verdeeldheid probeert te overbruggen door middel van ouderwetse ontmoetingen in het echte leven, in plaats van agressieve, anonieme online ontmoetingen. In elke aflevering ontsnapt ze uit haar zelfbeschreven “liberale bubbel” en bezoekt ze mensen met wie ze het niet eens is: Trump-stemmende krabbenvissers in Louisiana, bijvoorbeeld, of een conservatieve mormoonse familie in Wyoming.
“En ik kom altijd liefdevol bij ze weg,” zegt ze. “Op de een of andere manier, zelfs mensen in je familie waarvan je denkt: ‘Oh God, het enige wat ze doen is Fox News kijken,’ je houdt nog steeds van ze. Er is een vrouw wiens naam ik altijd vergeet die zei: ‘Er is niemand van wie je niet zou kunnen houden, als je eenmaal hun verhaal hebt gehoord,’ en natuurlijk is dat waar. Als je 6 miljoen Joden vermoordt, maakt dat het moeilijk, maar toch, ik weet zeker dat het op zichzelf een empathisch verhaal is, op zichzelf staand.” Ze pauzeert. “Misschien de 6 miljoen Joden weglaten.” Nog een pauze. “Tenzij het heel slim overkomt.”
Dit is een ander gevaar van het internettijdperk, vooral voor komieken zoals Silverman: het is makkelijker dan ooit om zowel aanstoot te geven als aanstoot te nemen. Bij een live standupshow is er context, nuance en intimiteit; online komt alles wat als controversieel of ongepast wordt ervaren meteen in de rubriek “Controverses” op Wikipedia terecht. En het zal daar voor altijd blijven. De laatste vermelding dateert van oktober van dit jaar, in verband met haar vriend en collega-komiek Louis CK, wiens carrière ontspoorde door onthullingen dat hij zich had blootgegeven en had gemasturbeerd in het bijzijn van vrouwen. Silverman was een van die vrouwen. In haar geval was het met wederzijds goedvinden en niet uitbuitend, verklaarde ze, hoewel ze zijn daden nooit goedkeurde. Onvermijdelijk werden haar opmerkingen herhaald, versterkt en veroordeeld.
Wenst ze wel eens dat ze haar online geschiedenis gewoon kon wissen? “Nou nee, want ik denk dat je moet leren van de geschiedenis, op macro manieren en op micro manieren, met je eigen geschiedenis. Dus het enige wat ik kan doen is ervan leren, er voor altijd door veranderd worden, en doen wat ik kan om het in de toekomst goed te maken.
“Zeker dingen die ik 10 of 15 jaar geleden heb gedaan, daar kan ik nu voor terugdeinzen,” vervolgt ze, “maar ik denk dat dat oké is. Ik had echt racistische dingen die, in mijn gedachten, in die tijd racisme belichtten en een gesprek op gang brachten. Nu zie ik het heel anders, zoals: Oh, juist. Ongewapende zwarte tieners worden dagelijks door agenten vermoord. Deze grap is minder grappig voor mij. Of ik zei altijd: ‘Dat is zo gay. En dan verdedigde ik het door te zeggen: ‘Wat? Ik heb homovrienden! Het is totaal anders. Ik bedoel gewoon ‘lame’. En terwijl ik dat zei, realiseerde ik me: ‘Oh. Ik ben de oude man die ‘gekleurd’ zegt … ‘Ik heb gekleurde vrienden!'”
Deel daarvan, merkt ze op, is dat internet de wereld kleiner maakt. Ze zegt dat ze graag van gedachten veranderd wordt, iets wat je zelden iemand hoort zeggen. “Ik denk dat als je als cabaretier niet met je tijd meegaat – niet alleen in tweede instantie kijkt naar wat de kinderen willen horen, maar groeit en verandert als mens, een onderzocht leven leidt – dat zich dan weerspiegelt in je comedy. Je zult fans verliezen en je zult fans winnen. Dat is niet aan mij, maar ik probeer gewoon te blijven bij wat ik denk dat cool en grappig en interessant is. Als je niet met je tijd mee kunt gaan, ben je verdomme oud.”
Ralph Breaks the Internet draait nu in de bioscopen
{{topLeft}}
{{bottomLeft}}
{{{topRight}}
{{bottomRight}}
{{/goalExceededMarkerPercentage}}
{/ticker}}
{heading}}
{#paragraphs}}
{.}}
{{/paragraphs}}{highlightedText}}
- Deel op Facebook
- Deel op Twitter
- Deel via Email
- Deel op LinkedIn
- Deel op Pinterest
- Deel op WhatsApp
- Deel op Messenger