Boedervlekken komen voor in allerlei vormen, maten, kleuren en texturen op of onder de huid. Ze kunnen al bij de geboorte aanwezig zijn of in de eerste twee levensjaren verschijnen.
Baarmoedervlekken komen vaak voor: meer dan 10 procent van de baby’s heeft een moedervlek van een of ander type. Dermatologen van het Hassenfeld Children’s Hospital van NYU Langone kunnen het type moedervlek bepalen op basis van een visueel onderzoek van de huid van uw kind.
Voor het grootste deel zijn moedervlekken onschadelijk, en sommige kunnen na verloop van tijd vervagen of verdwijnen, zelfs zonder behandeling. In zeldzame gevallen kunnen sommige soorten moedervlekken wijzen op een ernstiger medische aandoening. Dit is waarschijnlijker als de moedervlekken zich in grote aantallen of in clusters ontwikkelen.
Vasculaire moedervlekken
Vasculaire moedervlekken zijn vaak rood en kunnen verheven of plat zijn. Sommige kunnen zo groot worden dat ze grote delen van de huid bedekken. Sommige soorten vasculaire moedervlekken zijn al bij de geboorte aanwezig. Andere kunnen zich in de eerste weken van het leven van een baby ontwikkelen.
Hemangiomen
Hemangiomen komen bij maar liefst 1 op de 20 pasgeborenen voor. Meisjes hebben driemaal zoveel kans op hemangioma’s als jongens, en baby’s die te vroeg worden geboren, lopen een verhoogd risico op dit type moedervlek. Er zijn twee veel voorkomende soorten hemangiomen: aardbei-hemangiomen en diepe hemangiomen.
Aardbei-hemangiomen worden zo genoemd vanwege hun felrode kleur. Ze verschijnen aan de oppervlakte van de huid en kunnen plat en klonterig zijn of eruit zien als verheven, harde bultjes.
Strawberry hemangiomas die zich in de buurt van een lichaamsopening of -plooi bevinden, kunnen een hoger risico op ulceratie hebben, wat betekent dat het oppervlak van de moedervlek een open zweer wordt. In sommige gevallen kan bloed of pus uit het hemangioom sijpelen en moet dit door een arts worden onderzocht.
Diepe hemangiomen vormen zich in diepere lagen van de huid en verschijnen als verheven blauwgrijze bulten. Dit type moedervlek kan pas weken of maanden na de geboorte van de baby zichtbaar worden, wanneer de vlek aan het huidoppervlak zichtbaar wordt.
Merendeel van de tijd groeien hemangiomen snel tijdens het eerste levensjaar van de baby. Daarna worden ze vlakker en vervagen ze langzaam. Veel hemangiomen verdwijnen volledig tegen de tijd dat een kind 10 jaar oud is, hoewel sommige een lichte verkleuring of rimpelige textuur op de huid kunnen achterlaten.
Sommige hemangiomen kunnen de omringende huid en weke delen beschadigen – bijvoorbeeld als een hemangioom zich ontwikkelt op de lip of het ooglid – en onze dermatologen kunnen medische of chirurgische ingrepen aanbevelen om misvormingen op deze gevoelige plaatsen te voorkomen.
Groepen hemangiomen kunnen verschijnen in een “baard”-patroon rond de mond en kin van een kind of aan één kant van het gezicht. Ze kunnen ook verschijnen als meerdere kleine, verheven moedervlekken die lijken op potloodgummetjes die over de huid zijn verspreid.
Bij kinderen met dit soort hemangioompatronen kunnen ook hemangiomen ontstaan op organen of andere structuren in het lichaam. In dergelijke gevallen kan de dermatoloog beeldvormend onderzoek aanbevelen om vast te stellen of er zich hemangiomen in het lichaam hebben ontwikkeld en of behandeling nodig is.
Zalmvlekken
Zalmvlekken zijn onschadelijke clusters van bloedvaatjes die kleine, platte, rozerode vlekken veroorzaken. Deze moedervlekken, ook wel vasculaire vlekken genoemd, kunnen op elk deel van het lichaam voorkomen.
Als zalmvlekken achter in de nek voorkomen, krijgen ze soms de bijnaam “ooievaarsbeten” en zijn ze vaak permanent, hoewel ze gemakkelijk door haar worden bedekt en nauwelijks meer opvallen als kinderen ouder worden.
Zalmvlekken kunnen ook midden in het gezicht voorkomen, met inbegrip van het voorhoofd, de oogleden, of de lip. Deze krijgen soms de bijnaam “engelenkusjes” en vervagen bijna altijd naarmate de baby ouder wordt. Zalmvlekken hoeven zelden behandeld te worden.
Portwijnvlekken
Portwijnvlekken komen minder vaak voor dan hemangiomen, en zijn meestal al bij de geboorte aanwezig. Portwijnvlekken komen vaak voor in het gezicht.
In eerste instantie verschijnen ze als vlakke roze of rode plekken op de huid, maar in de loop der jaren kunnen portwijnvlekken donkerder worden tot een diepere rode of paarse kleur. De onderliggende huid kan dikker worden. Deze moedervlekken kunnen ook groter worden naarmate kinderen groeien.
Zelden worden portwijnvlekken in verband gebracht met een medische aandoening, het Sturge-Weber-syndroom, dat een verhoogd risico op glaucoom met zich meebrengt, een aandoening die leidt tot verhoogde oogdruk. Het syndroom van Sturge-Weber kan ook leiden tot aanvallen als gevolg van een afwijking van de bloedvaten in de bekleding van de hersenen. Het risico op deze aandoening is het grootst bij baby’s met moedervlekken die de helft van het gezicht of meer bedekken.
Veneuze vasculaire malformaties
Veneuze vasculaire malformaties zijn moedervlekken die ontstaan als gevolg van groepen aderen die ongewoon verwijd, of vergroot zijn. Door de verwijding zijn de aderen beter zichtbaar en zien veneuze vasculaire malformaties er rood of paars uit.
Dit type moedervlek kan verschijnen bij de geboorte tot laat in de kindertijd. Veneuze vasculaire malformaties hebben de neiging langzaam te groeien en niet vanzelf te vervagen. Onze dermatologen kunnen een veneuze vaatafwijking vaststellen en helpen de juiste behandeling voor uw kind te bepalen.
Café-au-Lait-vlekken
Café-au-lait-vlekken worden zo genoemd vanwege hun lichtbruine kleur: “Café-au-lait” betekent “koffie met melk” in het Frans. Hoewel sommige al bij de geboorte aanwezig zijn, verschijnen de meeste café-au-lait-vlekken ruim na de geboorte van een kind.
Ze komen relatief vaak voor: 30 procent van de kinderen heeft een café-au-lait-geboortevlek als ze zes jaar oud zijn. Café-au-lait moedervlekken variëren in grootte en zijn vaak rond of ovaal van vorm. Deze moedervlekken ontstaan wanneer huidcellen een teveel aan melanine produceren, het natuurlijke pigment van het lichaam.
Café-au-lait moedervlekken vervagen over het algemeen niet en kunnen na verloop van tijd groter of donkerder worden. De meeste zijn onschadelijk. De aanwezigheid van 6 of meer moedervlekken, ongeacht hun plaats op het lichaam, kan echter in verband worden gebracht met een genetische aandoening die neurofibromatose type 1 wordt genoemd. Als uw kind 6 of meer café-au-lait vlekken heeft, kunnen onze dermatologen aanvullend onderzoek aanbevelen.
Dermale Melanocytose
Dermale melanocytose moedervlekken, vroeger bekend als Mongoolse vlekken, zijn platte blauwgrijze vlekken die meestal bij de geboorte aanwezig zijn en het vaakst voorkomen op de onderrug en billen. Deze vlekken variëren in grootte en hebben de neiging in de eerste levensjaren van een kind te vervagen. Ze ontstaan doordat pigmentcellen onder het huidoppervlak melanine aanmaken en hoeven niet behandeld te worden.
Wanneer dit soort moedervlekken in het gezicht of op de schouder verschijnen, kunnen ze blijvend zijn, maar ze kunnen wel reageren op een laserbehandeling.
Congenitale nevi
Congenitale nevi zijn moedervlekken die al bij de geboorte aanwezig zijn. Deze moedervlekken zijn anders dan moedervlekken die door blootstelling aan de zon zijn ontstaan. Ze zijn vaak groter, kunnen haartjes hebben, en kunnen op elk deel van het lichaam voorkomen. Deze moedervlekken kunnen variëren van licht- tot donkerbruin of bijna zwart. Ze hebben een vlakke of hobbelige textuur.
De meeste moedervlekken die bij de geboorte aanwezig zijn, zijn ongevaarlijk. Als er echter veel kleine moedervlekken zijn bij de geboorte, kunnen ze wijzen op een overmaat aan pigmentcellen die groeien in het centrale zenuwstelsel, wat kan leiden tot druk op de hersenen en epileptische aanvallen als er niets aan gedaan wordt. Een dermatoloog moet uw baby onderzoeken als er veel kleine moedervlekken aanwezig zijn bij de geboorte.
Moedervlekken die zich op latere leeftijd ontwikkelen, kunnen verband houden met een vorm van huidkanker die melanoom wordt genoemd, terwijl moedervlekken die aanwezig zijn bij de geboorte minder vaak in verband worden gebracht met huidkanker. Het risico van kanker op latere leeftijd is groter als een baby wordt geboren met een moedervlek die groter is dan 8 centimeter. In dat geval onderzoekt een dermatoloog de moedervlek en bepaalt of aanvullend onderzoek nodig is.
Sebaceous Nevi
Sebaceous nevi zijn aanwezig bij de geboorte en komen het meest voor op de hoofdhuid. Ze ontstaan als gevolg van een overgroei van talgklieren, die een wasachtige substantie afscheiden die talg wordt genoemd en huid en haar bevochtigt.
Deze moedervlekken zijn meestal bruin of oranje van kleur. Ze verschijnen vaak als een lange ovale of komma vorm. Sebaceuze nevi vervagen niet na verloop van tijd, en er kan geen haar groeien in de huid waar ze aanwezig zijn.
Een klein percentage van de sebaceuze nevi kan kankerachtig worden. Hoewel het risico laag is, kunnen onze dermatologen regelmatige onderzoeken aanbevelen om er zeker van te zijn dat elke verandering in de moedervlek wordt opgemerkt.
In sommige gevallen beveelt een arts chirurgische verwijdering van de moedervlek aan. Dit komt het meest voor bij adolescenten, omdat de hormonen in de puberteit de klieren in de moedervlek kunnen activeren, waardoor de kans op huidkanker toeneemt.