Vijfhonderd jaar voor Christus baadde de mensheid al. In die tijd gebruikten de oude Grieken badhuizen als swingende, geheel naakte gemeenschapscentra. Naarmate de beschaving evolueerde (of gewoonweg gespannener werd), werd het badritueel geleidelijk aan steeds meer privé. Tegen de tijd dat Hitchcock opdook, die wilde azen op onze diepste angsten, ensceneerde hij een slachtpartij waar we ons het veiligst en het meest alleen voelden: in bad.

Hier leiden Jay Carroll, Frank Muytjens, Paul Osterlund, Daniel London, Annabel Barber, en Lili Göksenin je langs acht natuurlijke bronnen die ons terugbrengen naar de tijd van het gemeenschappelijke baden. Ze nodigen ons uit om onze remmingen te laten varen onder vrienden, geliefden en niet-oordelende vreemden. Bubbelend met geothermisch water, verwarmd door de gesmolten kern van de aarde, helpen deze wonderen ons die moeilijk te bereiken staat te vinden waarin we het meest ontspannen, het meest kwetsbaar en het meest ontspannen zijn. De kraan staat altijd open. We hoeven er alleen maar heen te gaan en ons over te geven.-Nick Marino

Bekijk meer

Travertine Hot Springs

WAAR: Bridgeport, Californië
THE VIBE: Wandelaars respijt

Een dagdroom van een warmwaterbron, Travertine, hierboven afgebeeld, ligt verscholen in de uitlopers net ten oosten van de oostelijke Sierras, op ongeveer twee uur rijden van Yosemite Valley, de thuisbasis van een uitzicht op bergkliffen en Matterhorn Peak.

Toen ik eind deze zomer de onverharde weg afreed en het terrein opreed, trof ik een keur aan lentekriebels die hun vermoeide botten wilden ontlasten na een dag of tien in de wildernis te hebben doorgebracht. De site had het uiterlijk van een miniatuur Grateful Dead parkeerplaats: een aantal goed onderhouden en doorleefde vintage RV’s, een auto met een Quebec kenteken en een bumpersticker met de tekst “Gem Trails Not Chemtrails,” en een backpacken Duitse echtpaar kraken open blikjes van Micheladas terwijl strippen tot hun natuurlijke Europese staat.

Er zijn maar een paar ondiepe poelen, waarvan de beste ongeveer 100 meter lopen zijn over een pad met oude jeneverbesbomen en poreuze, pokdalige rotsformaties. Het is moeilijk voor te stellen dat deze plek door de natuur is gevormd. De zwembaden, die op hun heetst worden verwarmd tot 104 graden, zijn bekleed met mineraalrijke klei en gevuld met een gestage stroom door de grond gevoed bronwater, dat langs een perfect uitgesleten rotsader naar beneden sijpelt over een kleurrijke stenen rand die op niets anders lijkt dan gesmolten regenboogsorbet.-Jay Carroll

Pamukkale

WAAR: Pamukkale, Turkije
THE VIBE: Totale white-out

Als je eenmaal helemaal in Istanbul bent, ga dan naar het zuiden en je vindt een magisch klein gehucht genaamd Pamukkale, een stadje waarvan de naam letterlijk vertaald “Katoenen Kasteel” betekent. Om het zo te zeggen: Pamukkale heeft een reeks van trapsgewijze, fonkelende witte terrassen en melkblauwe thermale baden die sereen over de Denizli vlakten uitkijken. Door de eeuwen heen gevormd door meer dan een dozijn mineraalrijke warmwaterbronnen die over de steile helling uitlopen, zijn de plateau-achtige zwembaden van Pamukkale voorzien van zilverkleurige stalactieten die beter zouden passen in een besneeuwde grot of als delicate rekwisieten in een science fiction film. Bovenop dit alles ligt een stuk ruïne van de Romeinse stad Hierapolis en vlakbij sieren verlaten zuilen het antieke zwembad waarin Cleopatra ooit een duik zou hebben genomen.

Dankzij deze bijzondere fenomenen is Pamukkale een centrum van activiteit gebleven, zelfs nu het toerisme in Turkije een duikvlucht heeft genomen. De ruïnes en de omliggende velden bieden een 360-graden ervaring voor de nieuwsgierige reiziger. Mijn meest recente bezoek was met een groep collega-journalisten en omvatte een uitstapje naar een boerderij met melkvee en een onverwacht optreden van een enthousiaste buikdanseres. (De twee waren niet gelijktijdig.) We sloten de affaire af door onze broek op te rollen en in de bronnen te waden. Het surrealistische schouwspel van wit en turkoois is bizar en adembenemend, zelfs als de mensenmassa’s de thermale baden in beslag nemen. Tijdens het laagseizoen – laten we zeggen half november of maart – wordt de aantrekkingskracht van het warme water vertienvoudigd als de lucht begint af te koelen.
-Paul Osterlund

Bagby Hot Springs

WAAR: Mount Hood National Forest, Oregon
THE VIBE: Rustieke ontspanning
Uw gids: Daniel London, die samen met Will Oldham een rol speelde in de indiefilm ‘Old Joy’ uit 2006, waarin een cruciale scène bij de bronnen voorkomt

In de film is Bagby erg mysterieus en moeilijk te bereiken – de personages raken verdwaald als ze het proberen te vinden. In het echt is het heel goed aangegeven met grote borden en een gigantische parkeerplaats, maar zelfs vanaf daar moet je een heel eind door het bos lopen om bij de bronnen te komen. Als je aankomt, zie je een houten badhuis, bijna een afdakje, met een handvol baden erin. Wat een prachtige plek om te zien.

Sommige van de kuipen zijn rond en ontworpen voor groepen, terwijl andere lang en kanovormig zijn, slechts groot genoeg voor één persoon. Voor onze scène hebben we de hele dag in die individuele baden gezeten. Uren en uren en uren. Ik vond het magisch. Je voelt het oude gladde hout om je heen in de kuip, en je kijkt uit op al die bomen. De film suggereert dat de omgeving de potentie heeft voor een transcendentale ervaring, en alle ingrediënten zijn er zeker – het is net zo’n communie met de natuur als je ooit zou kunnen doen in een gebouwde structuur. Ik zou graag op een dag teruggaan. Ik zou het iedereen aanraden. Het zou leuk zijn om daar 40 minuten door te brengen, misschien. Niet de tien uur die wij er hebben doorgebracht.

Er is niet echt veel beschaving in de buurt, hoewel ik me herinner dat we op een dag een uitstapje maakten naar het stadje Molalla, waar we een geweldige winkel vonden die The Man’s Shop heette. Het is een soort van achterbuurtspeciaalzaak voor jagers, wandelaars en houthakkers. Will kocht een brekerhoed voor zijn broer. Ik heb een riem die ik nog steeds draag. Ik draag hem nu zelfs. Ik draag deze riem al heel, heel lang. -Daniel London

Gellért Baths

WAAR: Boedapest, Hongarije
THE VIBE: Oude-wereld spa
Uw GIDS: Annabel Barber, hoofdredactrice van de Blue Guides-reeks

In termen van internationale faam en cultureel cachet zijn warmwaterbronnen voor het leven hier in Boedapest wat grachten zijn voor Amsterdam: een essentieel geografisch kenmerk, ondenkbaar om zonder te leven. Bovenop de bronnen ligt een netwerk van thermale baden, en mijn favoriet is de Gellért, direct aan de rivier de Donau. De Hongaren zweren bij de genezende kwaliteiten van het water; als u een bezoek brengt, zult u zich hier op doktersvoorschrift onder de plaatselijke bevolking mengen. Klinkt klinisch? Dat is het niet: Mensen komen met vrienden om verhalen en roddels uit te wisselen, en de koepelvormige badhallen vullen zich met het warme gezoem van gesprekken.

Het allerbeste van de Gellért-ervaring is toch wel het ontwerp. De eerste elementen zijn een eeuw oud, en architectuur-nerds kunnen de hele dag nagaan hoe Art Nouveau versmelt met Art Deco. In het overdekte gedeelte, dat zes zwembaden heeft en een glazen dak dat in de zomer kan worden opengeklapt, zijn de muren bekleed met turquoise tegels die zijn versierd met gekleurde stippen in appliquémotief. En het is niet alleen voor het uiterlijk: Een inlegwerk van mozaïek doet dienst als informatiebord waarop de temperatuur van het water staat aangegeven (40 graden in het ene zwembad, 36 graden in het andere). Achteraan staat een fontein die eruitziet als een taartplateau, met laag na laag geglazuurde keramische tegels, waar het mineraalrijke water uit de drakenkoppen stroomt. Je moet op je beurt wachten om eronder te gaan zitten en te genieten van de plens warm water op je rug.

Dat zou allemaal genoeg zijn. Maar er is ook een buitengedeelte, met een koudwaterzwembad dat de zee nabootst, compleet met een golfslagmachine die, nogal ongelooflijk, dateert uit 1927. Het is net alsof je in de oceaan bent. Ga in het ondiepe gedeelte staan en laat de golven je aan land slaan (en soms omver slaan).

Eén laatste tip: ga vroeg, als de toeristen nog liggen te slapen. Er is niets beters dan je in je eentje te koesteren in het buitenbubbelbad terwijl de zon opkomt boven deze bijzondere stad.-Annnabel Barber

Puritama Hot Springs

WAAR: Atacama-woestijn, Chili
THE VIBE: Woestijnoase

De Atacama-woestijn in Chili is de droogste niet-polaire plek ter wereld. Vocht uit de lucht bereikt het uitgestrekte plateau niet, dat ligt tussen de Andes en de Chileense Coast Range, met talrijke actieve vulkanen in de buurt. Het resultaat is een rode stofwolk en kilometerslange zoutvlaktes – een maanlandschap waar alleen de hardste dieren (zoals flamingo’s) tegen bestand zijn. Treed binnen in de Termas Baños de Puritama (Puritama Hot Springs), een onwaarschijnlijke, welkome oase temidden van de terra-cotta vlaktes.

De bronnen, omringd door vers riet en gras, vol met blauw-groen water, botsen met de wereld om hen heen. (De regio is een studie in extremen: Straffe rotsachtige maanlandschappen bieden onderdak aan adembenemende architectuur, en rigoureuze wandeltochten gaan samen met hete-steen massages). Maar de acht baden met geothermisch water zijn de reis waard. Van het natriumsulfaatwater wordt gezegd dat het geneeskrachtige eigenschappen heeft die perfect zijn om je pijntjes en zonden van de vorige nacht weg te weken.

Als je de bronnen bezoekt, verblijf je waarschijnlijk ook in een van de über-luxe kuuroorden in het nabijgelegen stadje San Pedro de Atacama, waar de moderne hotels elk moment klaar lijken te staan om als James Bond-sets te dienen. Ontspanning is zeker te vinden in hun verwennende behandelingen. Maar wij denken dat de beste manier om je over te geven aan de plaatselijke paradox is om je gewoon te ontspannen in een zwembad, omgeven door een woestijn, diep in het hart van niemandsland.
-Lili Göksenin

Dunton Hot Springs

WAAR: Dolores, Colorado
THE VIBE: Afgelegen luxe
Uw gids: Frank Muytjens, herenmodeontwerper

Dunton stond altijd al op mijn lijstje van plaatsen in de Verenigde Staten om te bezoeken. Ik kende het van foto’s en naslagwerken, en als ik even moest ontsnappen, klikte ik op de warmwaterbronnen en was ik er in gedachten. Wat me aansprak was de ruigheid en de rust. Vorig jaar besloten een vriend en ik er het middelpunt van een road trip naar het westen van te maken: We zouden bij de bronnen beginnen en dan naar Moab, Yellowstone en de Grand Tetons gaan.

Om er te komen, vlieg je naar Durango en dan ga je rijden. Je rijdt het terrein op en het is eigenlijk een vijfsterrenhotel vermomd als een kamp in een blokhut of een oud mijnwerkersdorp. Ze wachten je op, ze kennen je naam, en zodra je opduikt staan ze daar met een drankje in de hand. Om te slapen krijg je je eigen stijlvolle hut met een open haard.

Elke avond in het hotel heb je een fantastisch diner aan een grote tafel met je medegasten, wat een geweldige gelijkmaker is-je wisselt allemaal verhalen uit over wat je die dag hebt gedaan (misschien wandelen, misschien paardrijden), en daarna drink je buiten nog wat en rooster je marshmallows boven de vuurplaats. Er is heel goed voor je gezorgd.

Dunton heeft wel een overdekte bron, en die is prachtig. Maar voor mij is het mooiste om vroeg wakker te worden en naar de buitenbronnen te gaan, waar de stoom uit het water opstijgt. Er is niemand anders in de buurt. Je dompelt je onder in het water en luistert naar de vogels. Het is een verbazingwekkende, nederige ervaring.

Op de dag dat we vertrokken om onze reis voort te zetten, liet onze GPS ons in de steek en raakten we verdwaald op de top van een berg. De plek ligt echt in het midden van nergens, en dat is precies wat we er zo leuk aan vonden. Daar is de natuur koning.-Frank Muytjens

Takaragawa Onsen

WAAR: Minakami, Japan
THE VIBE: Kloosterlijke rust

Iedereen die denkt dat het gek is om 6000 kilometer te vliegen alleen om een bad te nemen, is nog nooit in een Japanse onsen geweest. Onsen zijn net zo’n integraal onderdeel van de cultuur als sushi en sake, het zijn quasi-spirituele ruimtes, en voor pure natuurlijke schoonheid is het moeilijk om Takaragawa te verslaan, gelegen in een klein stadje ten oosten van Nagano (de thuishaven van de Olympische Winterspelen van ’98). Als je van skiën houdt – of, denk ik, van bobsleeën – ga dan je gang. Anders ben je daar om te Zenen. Boek een kamer in de ryokan-stijl herberg en bereid je voor op een geestverhelderende, lichaamzuiverende trilogie van baden, eten en slapen. Het badwater is een verwarmde rivier buiten het hotel. Het eten bestaat uit gegrilde vis en ingemaakte groenten. En ’s nachts ga je op de vloer slapen. Het zou zeker geschikt zijn als overnachtingsplaats tijdens een rondreis door Japan. Maar het is ook het soort toevluchtsoord waar je een tijdje zou kunnen blijven nadat je je rechtenstudie hebt afgerond of nuchter bent geworden of door een scheiding bent gegaan, of wanneer je gehavend en verward bent en alles wat je wilt doen is jezelf herstellen door eenzaamheid.

Reykjadalur

WAAR: Hveragerði, IJsland
THE VIBE: Een skinny-dip in de wildernis

The Steamy Valley: Het klinkt als een verloren hoofdstuk uit The Hobbit, en inderdaad, een landschap dat zoveel op de Gouw lijkt is bijna te fantastisch om te geloven. Maar daar sta je dan, 25 mijl buiten Reykjavík, wandelend in een landschap van onzalig groen. Misschien heb je een zwembroek bij je, misschien niet. Maakt niet uit. Goede laarzen zijn belangrijker. Je doorkruist het glooiende landschap en wat je ziet is stoom die met grote vlagen uit de grond komt – alsof het uit onzichtbare metroroosters komt. Dit landschap gaat door tot je bij een kronkelende rivier komt die, door het wonder der natuur, wordt verwarmd tot de precieze temperatuur van een perfect bad. IJsland heeft een tekort aan geothermisch water (bijna elk huis gebruikt het als warmtebron), en zwembaden – de plaatselijke bevolking noemt ze “hete potten” – zijn er net zo gewoon als Chipotles hier. Toch is er iets aantrekkelijks wild en vrij aan het baden in een geothermische rivier. Je kiest gewoon een onbewoond plekje, kleedt je uit op klaarlichte dag, laat je kleren op de oever liggen, en glijdt erin.