GeschiedenisEdit

Er zijn ongeveer 150 Upanishads (hoewel de traditie beweert dat de Upanishads er 108 zijn, volgens het Hindoeïstische kabbalistische getal), waarvan de meeste zijn geschreven in proza met enkele poëtische trekken, terwijl een aantal in verzen zijn gecomponeerd. Hun lengte kan variëren van één gedrukte bladzijde (de kortste) tot ongeveer vijftig bladzijden (de langste). Hun vorm, zoals die nu bekend is, zou zijn aangenomen tussen 400 en 200 v. Chr. Zij vertegenwoordigen dus een aspect van het bijna late Vedische Hindoeïsme (Van sommige Upanishads wordt echter aangenomen dat zij een paar eeuwen eerder zijn gecomponeerd, in de zesde eeuw v. Chr.).

AuteursEdit

Hindoeïsten geloven tegenwoordig dat alle Upanishads zijn geschreven door de avatar Viasa “aan het einde van de dwápara-iuga”, die – volgens de astrologische berekeningen van Varaja Mijira (505-587) – tussen 3200 en 3100 v.Chr. zou zijn geweest,

De Upanishads zijn aan verschillende auteurs toegeschreven: Iagñavalkia en Uddalaka Aruni nemen een belangrijke plaats in in de vroege Upanishads (volgens Mahadevan, 1956, blz. 59-60).Andere belangrijke schrijvers zijn Shweta Ketu, Shandilia, Aitareia, Pipalada en Sanat Kumara. Er zijn twee belangrijke vrouwen die genoemd worden als gesprekspartners van de mannelijke wijzen: Maitrei (de vrouw van Iagñavalkia) en Gargui.

Radhakrishnan acht de toeschrijvingen aan deze auteurs in de tekst onbetrouwbaar, gezien het feit dat deze vermeende auteurs in feite fictieve personages zijn. Een voorbeeld is Shuetaketu (personage en auteur van de Chandoguia-upanishad) van wie geen bronnen of boeken bestaan die hem vermelden, noch andere werken die aan hem worden toegeschreven.Volgens Radhakrishnan werden de meeste Upanishads eeuwenlang geheim gehouden, en mondeling aan anderen doorgegeven in de vorm van sloka (gezongen verzen), waardoor het moeilijk is om vast te stellen in hoeverre de huidige teksten zijn veranderd ten opzichte van de oorspronkelijke teksten.

Religieuze contextEdit

In tegenstelling tot de officiële religie die tot uitdrukking komt in de Rig-veda (India’s oudste tekst, daterend uit het midden van het tweede millennium v.Chr.), presenteren de Upanishads een nieuwe cultuur, verbonden met de wereld van ambachtslieden en kooplieden in de steden van Noord-India, die meer flexibele en participatieve vormen van leven en bestuur bedachten. In deze omgeving verwierpen veel mensen de religiositeit en de ceremonies van de Veda’s en reageerden zij tegen de macht van de Brahmaanse priesters. Toen werden de Upanishads geschreven en verschenen er nieuwe godsdiensten, zoals het Yainisme en het Boeddhisme (400 v. Chr.).

De Upanishads zijn waarschijnlijk gebaseerd op de mystieke ervaringen van mensen die, moe van de officiële godsdienst, zich terugtrokken in de bossen om als asceten of kluizenaars te leven, voor zichzelf dachten en vervolgens hun ideeën verspreidden. De schrijvers van deze boeken kwamen bijeen om te luisteren naar het woord van een of andere spirituele meester en te praten over goddelijkheid.

Leer

In tegenstelling tot het polytheïsme van de Rig-veda (met concrete goden als Indra, Váruna en Mitra), bepleit de Upanishadische leer het bestaan van één enkele, absolute Brahman godheid, soms geïdentificeerd met de schepper van het universum (de god Brahmá), soms met zijn bewaarder (Vishnú) en soms met zijn vernietiger (Shivá).

In het tweede boek van de Upanishads wordt de goddelijkheid als volgt beschreven:

Het Absolute is als een klomp zout dat oplost in water en dat op geen enkele manier in de handen kan worden gehouden; maar dat als het water eruit wordt getrokken, het zout daar blijft. Zo is dat grote oneindige, grenzeloze wezen.

Chandoguia-upanishad (12, 3)

In de Upanishads wordt gezegd dat de mens verbonden is met het goddelijke en zich daarmee kan vereenzelvigen “door de draad die deze wereld met de andere wereld en met alle dingen verbindt”. Verlossing bestaat in het begrijpen dat de eeuwige werkelijkheid gelijk is aan de atma, de ziel van ieder individu.

Voor de nieuwe leer is alles wat gebeurt voortdurend aan verandering onderhevig, en volgt het een zich herhalende cyclus. In die cyclus streeft elk wezen ernaar zijn dharma te realiseren, datgene waarvoor het gemaakt is. Het dharma van water is te stromen; het dharma van vuur is te branden; het dharma van een vis is te zwemmen; het dharma van een vogel is te vliegen. Het dharma van de mens is om verlossing te bereiken en zich te verenigen met het goddelijke.

De concepten vervat in de Upanishads dienden als basis voor een van de zes orthodoxe leerstellingen (darshanas) van het Hindoeïsme, bekend als Vedanta.

Het hoofdthema van de Upanishads is de aard van Brahman (de universele ziel) en de fundamentele doctrine die wordt uitgedrukt is de identiteit van de atma met Brahman. De Upanishads zijn de formuleringen van deze leerstellige waarheid. Andere onderwerpen, zoals de aard en het doel van het bestaan, verschillende vormen van meditatie en aanbidding, eschatologie, verlossing en de theorie van de transmigratie van zielen, worden in de Upanishads uitvoerig besproken.

De Muktika-upanishad canon

In negen verzen (1, 30-39) van de Muktika-upanishad (uit de 11e eeuw na Chr.) presenteert de auteur ervan een lijst van de 108 Upanishads die hij als canoniek beschouwde voor de Adwaita school.

Relatie van de “Upanishads” met de vier “Veda’s “bewerken

• 10 Upanishads worden geassocieerd met de Rig-veda en hun shanti-zin begint met vanme-manasi
• 16 Upanishads worden geassocieerd met de Sama-veda en hun shanti-zin begint met apiaiantu
• 19 Upanishads worden geassocieerd met de witte Iayur-veda en de shanti-zin ervan begint met purnamada
• 32 Upanishads zijn verbonden met de zwarte Iayur-veda en de shanti-zin ervan begint met sajanavavatu
• 31 Upanishads zijn verbonden met de Atharva-Veda en hun shanti-zin begint met bhadram-karnebhih

Thematische indelingEdit

De eerste tien Upanishads worden gegroepeerd als de mukhia (‘voornaamste’), en zijn identiek aan die welke hierboven zijn gepresenteerd.

• 21 zijn gegroepeerd als samania vedanta (‘gewone Vedanta’ Upanishad),
• 23 sanniasa-upanishad (teksten voor afgezworen sanniasis),
• 9 shakta-upanishad (teksten voor aanbidders van de godin Shakti),
• 14 vaisnava-upanishad (teksten voor visnuisten: Aanbidders van de god Vishnu),
• 14 shaiva-upanishad (teksten voor shivaïsten: aanbidders van de god Shiva) en
• 17 yoga-upanishad (teksten voor volgelingen van yoga).

Lijst van de 108 UpanishadsEdit

Véase tambiénEditar

• Textos del hinduismo
• Mukhia Upanishads
• Samanya Vedanta Upanishads
• Shankara
• Vedanga
• Vedanta

Ediciones en españolEditar

CompletaEditar

• Edición y traducción del sánscrito de Juan Arnau, con la colaboración de los sancritistas Óscar Figueroa, Wendy Phillips, Roberto García y del poeta Vicente Gallego, ed. (2019). Upaniṣad. Verborgen Correspondenties. Eerste directe en volledige vertaling in het Spaans van de dertien belangrijkste upaniṣad waarbij rekening is gehouden met de verschillende interpretaties van oude en moderne commentatoren. Villaür: Ediciones Atalanta. ISBN 978-84-949054-9-0.

PartialEdit

• Agud, Ana en Francisco Rubio (Sanskriet vertaling, inleiding en aantekeningen), ed. (2000). De wetenschap van Brahman: elf oude Upanishads. Madrid: Editorial Trotta. ISBN 978-84-8164-367-1.
• De Palma, Daniel (ed. en vertaling), ed. (2001). Upanisads. Proloog door Raimon Panikkar. Madrid: Ediciones Siruela. ISBN 978-84-7844-292-8.
• Ilárraz, Félix G. en Òscar Pujol Riembau (editie en vertaling uit het Sanskriet), ed. De wijsheid van het bos. Bloemlezing van de belangrijkste Upanishads. Madrid: Editorial Trotta. ISBN 978-84-8164-594-1.
• Martín Diza, Consuelo, ed. Upanishad met Shankara’s advaita commentaren (2e editie). Madrid: Editorial Trotta. ISBN 978-84-8164-453-1.
• Tola, Fernando en Carmen Dragonetti, ed. (2018). Upanishads. Geheime doctrines van India. Buenos Aires: Editorial Las Cuarenta. ISBN 978-987-1501-84-7.

IndividuenEdit

• Martín Diza, Consuelo, ed. (1998). Bewustzijn en realiteit. De Mandukya upanisad met Gaudapada’s karika en Shankara’s commentaren. Madrid: Editorial Trotta. ISBN 978-84-8164-269-8.
• -, ed. (2002). Grote Bos Upanishad met Shankara’s advaita commentaren. Madrid: Editorial Trotta. ISBN 978-84-8164-548-4.

Over de UpanishadEdit

• Tola, Fernando en Carmen Dragonetti, ed. (2008). Filosofie van India. Van Veda tot Vedanta. Het samkhya systeem. Perennial Wisdom. Barcelona: Editorial Kairós. ISBN 978-84-7245-688-4.

ReferentiesBewerken

Externe linksEdit

• Wat zijn de Upanishads en de top 10 complete Upanishads in het Engels
• Upanishads