Virginia Apgar, MD, (1909-1974) was een verloskundig anesthesist die vooral bekend is geworden door de ontwikkeling van de Apgar-score, een systeem dat wereldwijd wordt gebruikt om de fysieke toestand van pasgeborenen bij de geboorte te evalueren. Haar carrière strekte zich uit over geneeskunde en volksgezondheid, en zij werd een spilfiguur in de heroriëntering van de March of Dimes missie in de jaren 1960 van polio naar geboorteafwijkingen en andere gezondheidsproblemen bij zuigelingen zoals vroeggeboorte. In feite was zij de eerste medische leider bij de March of Dimes die prematuriteit erkende als een ernstig probleem dat vroegtijdige prenatale zorg en een gezonde zwangerschap vereiste.

Meer dan dat, Virginia Apgar was een onbedwingbare en charismatische kampioen voor baby’s wiens humor en levendige persoonlijkheid iedereen die ze tegenkwam wist te boeien in haar constante zoektocht naar verbeteringen in de gezondheid van moeder en kind.

De Apgar score

Geboren op 7 juni 1909 in Westfield, New Jersey, bezocht Virginia Apgar het Mount Holyoke College in Massachusetts en studeerde in de jaren dertig geneeskunde aan het College of Physicians and Surgeons van de Columbia University in New York, met de bedoeling chirurg te worden. Teleurgesteld door de beperkte carrièremogelijkheden in die tijd voor vrouwen in de chirurgie, wendde zij zich tot de anesthesiologie net toen deze zich professioneel begon te ontwikkelen als een medisch specialisme. Uiteindelijk gaf Dr. Apgar leiding aan de afdeling anesthesiologie in Columbia, waar zij de eerste vrouw werd die de positie van hoogleraar bekleedde. Maar haar grootste prestaties moesten nog komen.

In een tijd waarin foetale monitoren nog niet waren uitgevonden en baby’s na de geboorte nauwelijks aandacht kregen, begon Dr. Apgar zich af te vragen hoe het pasgeboren kind het best kon worden geëvalueerd om de gezondheid en overlevingskansen te verbeteren. Tegen het begin van de jaren 1950 had ze jaren ervaring met het observeren van de effecten van anesthesie op moeder en kind tijdens de bevalling. In 1952 ontwierp zij een eenvoudige maar doeltreffende vijfpuntsmethode om de aandacht te vestigen op de vitale functies van de pasgeborene. Onmiddellijk na de bevalling meet de Apgar-score de huidskleur, de polsslag, de reflexen, de spiertonus en de ademhaling van het kind, en geeft snel aan of de pasgeborene onmiddellijke aandacht nodig heeft om in leven te blijven. In wezen was de Apgar-score revolutionair omdat het de eerste klinische methode was om de behoeften van de pasgeborene als patiënt te herkennen. Het heeft de ontwikkeling van de neonatologie als medisch specialisme bevorderd en de behoefte aan protocollen en faciliteiten zoals de intensive care-afdeling voor pasgeborenen vastgesteld om gespecialiseerde zorg te kunnen bieden.

In 1963 werd het acroniem APGAR bedacht voor het scoresysteem als een geheugensteun bij het leren: Appearance (huidskleur), Pulse (hartslag), Grimace (reflex irritabiliteit), Activity (spiertonus), and Respiration.

De Apgar score wordt vandaag de dag nog steeds wereldwijd gebruikt als een gestandaardiseerd scoresysteem voor pasgeborenen. Zijn doeltreffendheid ligt gedeeltelijk in zijn eenvoud, en het hielp oorspronkelijk om de overleving van pasgeborenen te voorspellen en de zuigelingensterfte te verminderen. Maar terwijl de Apgar-score het onderzoek naar de diagnose en behandeling van vele aandoeningen van de pasgeborene stimuleerde, wendde Virginia Apgar zich tot de March of Dimes om haar carrièreaspiraties op het gebied van de volksgezondheid te bevredigen. In 1959 trad zij in dienst van de stichting om leiding te geven aan de programma’s ter preventie van geboorteafwijkingen, en zij consolideerde haar reputatie niet alleen als medisch leider maar ook als opvoeder en publicist over de nieuwe missie van de March of Dimes.

Dr. Apgar’s March of Dimes-jaren

Dr. Apgar’s 15 jaar bij de March of Dimes, van 1959 tot 1974, waren gevuld met een panorama van activiteit dat onderzoek, onderwijs, programma-ontwikkeling en publicaties omvatte. Na een ernstige epidemie van rodehond (Duitse mazelen) in 1964 en 1965 die duizenden geboorteafwijkingen en foetale sterfgevallen tot gevolg had, startte zij programma’s van March of Dimes om de vaccinatie tegen rodehond te bevorderen en drong zij in 1969 bij een commissie van de Amerikaanse Senaat aan op de goedkeuring van een wetsvoorstel met kredieten voor een dergelijke vaccinatie. Evenzo bevorderde zij het effectieve gebruik van Rh immuunglobuline (RhoGAM) bij zwangere vrouwen om hemolytische ziekte van de pasgeborene als gevolg van Rh incompatibiliteit te voorkomen. Dr. Apgar maakte ook gebruik van het succes en de populariteit van de Apgar-score door deze in 1966 op te nemen in de March of Dimes-film “Apgar on Apgar”.

Dr. Apgar werd nooit moe om mogelijkheden te vinden om de aandacht te vestigen op het welzijn van baby’s in de verloskamer. Ze heeft altijd geloofd dat het een primaire verantwoordelijkheid van haar educatieve inspanningen voor de March of Dimes was om het stigma van geboorteafwijkingen te helpen verwijderen. Naarmate de stichting meer en meer het nieuwe gebied van de perinatologie omarmde, werd het bereik van Virginia Apgar de belichaming van een kernachtige March of Dimes slogan uit de jaren 1960: “Wees goed voor je baby voordat hij geboren is.” Ze werd Vice President voor Medische Zaken in 1968 en tegen het einde van haar carrière had ze meer dan 70 publicaties op haar naam staan over anesthesiologie, reanimatie van pasgeborenen en geboorteafwijkingen. Altijd aandachtig voor de behoeften van ouders en vooral moeders, schreef ze het populaire boek Is My Baby All Right? (1972), samen met co-auteur Joan Beck, om het begrip van geboorteafwijkingen voor een consumentenpubliek te bevorderen.

Het hoogtepunt van Dr. Apgars March of Dimes carrière leidde tot ontwikkelingen die ze misschien had kunnen voorspellen, maar niet lang genoeg heeft geleefd om zelf mee te maken. In 1972 hielp Dr. Apgar bij het bijeenroepen van het eerste Comité voor Perinatale Gezondheid. Dit comité, een gezamenlijke inspanning van de American Medical Association, het American College of Obstetricians and Gynecologists, de American Academy of Family Physicians, de American Academy of Pediatrics en de March of Dimes, beraadslaagde vier jaar lang over een plan om de gezondheid van moeders en foetussen te verbeteren en de zuigelingensterfte te verminderen. In 1976 publiceerde de commissie de baanbrekende studie Toward Improving the Outcome of Pregnancy, waarin een model voor de regionalisering van de perinatale zorg in de Verenigde Staten werd uiteengezet. Dr. Apgar heeft de implementatie van dit rapport echter niet meer mogen meemaken, want ze overleed in 1974.

Virginia Apgars vrienden, medewerkers en studenten zagen haar als een zorgzame, enthousiaste lerares, collega en arts die over een overvloed aan energie beschikte en zeer uiteenlopende talenten bezat, zoals het besturen van een vliegtuig, het uitvoeren van kamermuziek en het bouwen van haar eigen muziekinstrumenten. In 1994 herdacht de U.S. Postal Service haar met een postzegel, uitgegeven tijdens een bijeenkomst van de American Academy of Pediatrics – die haar op haar beurt eerde met de instelling van de Virginia Apgar Award in Perinatal Pediatrics.

Er wordt wel gezegd dat elke baby voor het eerst wordt gezien door de ogen van Virginia Apgar. In 2009 is het 100 jaar geleden dat Dr. Apgar zelf werd geboren, en de March of Dimes grijpt deze gelegenheid aan om de aandacht te vestigen op haar blijvende nalatenschap bij het verbeteren van de gezondheid van baby’s.

Zie ook “Hoe is het met je baby? Ter herinnering aan de naamgever van de Apgar score,” door Melinda Beck. The Wall Street Journal, 26 mei 2009.

David Rose
March of Dimes Archives
March of Dimes, 28 mei 2009

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *