Dit is de eerste aflevering van een zomer langlopende serie die is ontworpen om te helpen een deel van de mythologie en misverstanden over emotionele trauma’s te doorbreken.
De vraag wat een emotioneel “traumatische” gebeurtenis is, wordt in persoonlijke en professionele kringen al vele jaren besproken. Oorlog, verkrachting en ernstige auto-ongelukken zijn uitstekende voorbeelden van wat mensen geneigd zijn te denken als traumatische gebeurtenissen. Gelukkig zijn onderzoekers tot de conclusie gekomen dat de gebeurtenis zelf minder belangrijk is dan iemands ervaring van de gebeurtenis. Twee mensen kunnen dezelfde gebeurtenis meemaken en de een houdt er traumasymptomen aan over, terwijl de ander lijkt te genezen en verder te gaan. Een typische reactie op deze informatie zou kunnen zijn te concluderen dat de persoon die getraumatiseerd achterblijft zwak is, terwijl degene die verder gaat emotioneel sterk is. Was het maar zo eenvoudig. In werkelijkheid zijn de ingrediënten van het recept voor een posttrauma reactie vrij complex. Hoe de mensen in je leven op je reageren is enorm. Als de mensen om je heen begripvol en ondersteunend zijn, je geloven en je helpen, is de kans kleiner dat je langdurige gevolgen zult hebben. Het omgekeerde is natuurlijk ook waar. Een moeilijke of gewelddadige jeugd of andere traumatische gebeurtenissen in je leven zijn grote risicofactoren voor het ontwikkelen van langdurige traumatische gevolgen. En, of we het nu leuk vinden of niet, de hersenen van iedereen werken anders. Sommige mensen hebben een meer reactief noodreactiesysteem en anderen niet. Dus kracht en zwakte op zich hebben er niets mee te maken.
Vaak beseffen mensen niet eens dat de problemen in hun leven het gevolg zijn van overgebleven activiteit in hun hersenen van een ervaring die lang geleden is gebeurd of waarvan ze denken dat ze er “overheen” zijn. Ze kunnen naar mij gekomen zijn om te werken aan een probleem van woedebeheersing, relatieproblemen, angst, fobie, paniek of depressie. Wanneer we beginnen te onderzoeken wanneer de symptomen begonnen en welke belangrijke gebeurtenissen er in hun leven hebben plaatsgevonden, kan het vrij snel duidelijk worden dat hun hersenen op een heel normale manier reageren op zeer abnormale gebeurtenissen in hun leven. Hun noodreactiesysteem wordt geactiveerd wanneer dat niet zou moeten en/of hun noodreactiesysteem zit vast in de aan-stand. Hoe dan ook, de intensiteit van hun reactie kan onbegrijpelijk zijn gezien de situatie voor hen. Ze kunnen prikkelbaar zijn en moeilijk in de buurt te zijn. Of, voor sommige mensen, ze hebben een haar-trekker temperament en ze verbaal verschroeien de mensen die ze liefhebben het meest. Bij andere mensen worden ze doodsbang in de aanwezigheid van iets waarvan het denkende deel van de hersenen geen idee heeft dat het een trigger is, maar het zintuiglijke centrum van de hersenen rook, zag, proefde of hoorde iets dergelijks op het moment van de traumatische gebeurtenis.
Het goede nieuws is dat er nu behandelingen beschikbaar zijn om mensen te helpen hun noodreactiesystemen te leren opwerken of opnieuw op te starten. De meesten van ons willen en moeten begrijpen wat er van binnen gebeurt en waardoor deze reacties ontstaan.
Volgende week zullen we kijken naar wat er in de hersenen van mensen gebeurt en waarom zij bepaalde symptomen ontwikkelen.