Hoe bewijs je dat een moeder ongeschikt is?

Rachel uit Tennessee vraagt: “Wat is er nodig om een moeder ongeschikt te laten verklaren door de rechter?”

Goede vraag, Rachel! Het korte antwoord is dat de rechter bij de beslissing of een moeder — of vader — “ongeschikt” is als ouder, een aantal factoren zal beoordelen, maar dat het belang van het kind het allerbelangrijkste is.

Dan: De “tedere jaren”-regel

In juridische zin doet de vraag naar de “geschiktheid” van een moeder zich voor in gevallen waarin het gezag over een of meer kinderen wordt betwist. Voogdij is natuurlijk een probleem in echtscheidingszaken, en het kan ook aan de orde komen wanneer ongehuwde ouders het niet eens kunnen worden over voogdijregelingen.

Beginnend in het midden van de negentiende eeuw, hebben de meeste Amerikaanse staten een regel aangenomen die bekend staat als de “Maternal Presumption” of – iets grilliger – de “Tender Years Doctrine”. Volgens deze regel werd de voogdij over minderjarige kinderen gewoonlijk toegekend aan de moeder, tenzij – en hier komen we terug bij de vraag – bewezen kon worden dat de moeder niet “geschikt” was. Bewijzen dat een moeder ongeschikt was, waren onder meer een geestesziekte, alcoholisme, of een gewelddadige relatie met het kind.

Nu: Het belang van het kind

Nu zijn er nog maar een paar staten die een vermoeden ten gunste van de moeder hebben. In de meeste staten geldt een gelijkheidsbeginsel: geen van beide ouders wordt verondersteld de meest geschikte ouder te zijn. In alle staten wordt bij voogdijzaken in de eerste plaats gekeken naar het “belang van het kind”

Dit gezegd hebbende, geven de meeste familierechtbanken in voogdijzaken de voorkeur aan de ouder die kan aantonen dat hij of zij de “voornaamste verzorger” van het kind was gedurende het huwelijk of de relatie met de andere ouder. De regel van de hoofdverzorger heeft ingang gevonden dankzij het bewijs van psychologen dat de band tussen een kind en zijn of haar hoofdverzorger zeer belangrijk is.

In de meeste staten geven familierechtbanken in voogdijzaken de voorkeur aan de ouder die kan aantonen dat hij of zij de “hoofdverzorger” van het kind was gedurende het huwelijk of de relatie met de andere ouder.

Dus in voogdijgeschillen kijken rechtbanken tegenwoordig niet naar de geschiktheid van de moeder als zodanig, maar analyseren zij gewoonlijk of het geven van voogdij aan de “primaire verzorger” in het belang van het kind is. Maar de geschiktheid van de hoofdverzorger is natuurlijk wel een belangrijke overweging bij het bepalen van het belang van het kind.