Overal ter wereld worden Pride-feesten in allerlei vormen gevierd, van parades tot feesten tot protesten en proms. Sinds het begin van de moderne LGBTQ+-bevrijdingsbeweging in de jaren zeventig zijn er in steden over de hele wereld honderden onafhankelijke Pride-evenementen ontstaan, elk op hun eigen manier lokaal en meestal op de een of andere manier verbonden met de Stonewall-rellen in juni.
Na 50 jaar Pride-vieringen zijn deze evenementen zo gevarieerd geworden dat je meestal wel een manier kunt vinden om feest te vieren die voor jou het beste voelt, of het nu de rauwe jubel van de NYC Pride parade is, gemeenschapsforums in het LGBT Center in San Francisco, of de enorme menigten die elke twee jaar World Pride in een andere stad bijwonen.
Maar hoe is de laatste halve eeuw Pride geworden tot wat het nu is, en wat zijn de beste manieren om het te vieren? Laten we eens diep in Pride duiken en kijken naar de geschiedenis ervan, Pride over de hele wereld, en wat de toekomst van Pride zou kunnen zijn.
Wat is de geschiedenis van Pride Month en wanneer waren de eerste Pride Parades?
De Stonewall-rellen waren niet de eerste keer dat LGBTQ+’ers in opstand kwamen tegen pesterijen door de politie – vóór Stonewall was er een rel in Los Angeles bij Cooper Do-Nuts, en in San Francisco bij Compton’s Cafeteria. Maar Stonewall is absoluut de bekendste, en leidde tot het ontstaan van wat we vandaag kennen als Pride.
Het begon met een politie-inval op een warme zomernacht in Greenwich Village. Agenten bestormden de Stonewall Inn, arresteerden de klanten en dwongen hen in wachtende politievoertuigen. Maar een nabijgelegen menigte werd rusteloos en boos, en uiteindelijk iemand – er is discussie over wie – begon toeschouwers op te zwepen om terug te vechten. Ze bekogelden de politie, waardoor homofobe agenten zich moesten terugtrekken, en de agressieve confrontaties op straat duurden de volgende nachten voort.
Na de Stonewall-rellen wilden de organisatoren voortbouwen op die geest van verzet. Het jaar daarop organiseerden ze een mars naar Central Park, met als thema “Gay Pride”, als tegenhanger van de heersende schaamte. Die mars door Christopher Street breidde zich al snel uit naar andere steden, en in de jaren zeventig deden er elk jaar meer steden mee, tot Pride uitgroeide tot de massale viering die we nu kennen.
Wanneer is Pride in steden over de hele wereld?
Het Pride-schema van elke stad is anders, maar de meeste Pride-festiviteiten, parades en marsen vinden plaats in juni om de herdenking van de Stonewall-rellen te vieren. Een handvol steden kiest voor andere maanden, meestal vanwege het onherbergzame weer in juni, zoals Palm Springs Pride (november), Auckland Pride (februari), en Vancouver Pride (augustus).
Veel van de grotere steden coördineren hun Pride-maanden via de internationale organisatie InterPride, die Pride-vieringen over de hele wereld helpt beheren. Omdat juni maar een beperkt aantal dagen telt en er honderden Pride-vieringen zijn, is een beetje overlapping onvermijdelijk!
Maar grote steden die dicht bij elkaar liggen, hebben de neiging om hun evenementen niet op hetzelfde moment te plannen. De International Gay and Lesbian Travel Association houdt een kalender bij van meer dan honderd Pride-evenementen over de hele wereld, die elk jaar wordt bijgewerkt, zodat u het feest kunt vinden dat het beste bij uw planning past.
Wat is de geschiedenis van de NYC Pride Parade?
Slechts een paar weken na de Stonewall-rellen kwamen LGBTQ+ bijeen voor een “gay power”-bijeenkomst in Washington Square Park. Het was duidelijk dat er belangstelling was voor meer van dit soort evenementen, en het jaar daarop stelden lokale activisten een grotere jaarlijkse mars voor, naar het voorbeeld van de rustigere protesten die al jaren in Philadelphia plaatsvonden.
De nieuwe jaarlijkse protestmars zou “Christopher Street Bevrijdingsdag” gaan heten, en werd georganiseerd door vertegenwoordigers van groepen als The Mattachine Society, Gay Activists Alliance, en het Gay Liberation Front. De eerste parade in New York City vond plaats op 28 juni 1970 en trok duizenden demonstranten met spandoeken en borden.
Wat is de geschiedenis van het protest tijdens Pride?
Sinds het begin is Pride een politiek evenement geweest. En hoewel het vandaag de dag misschien aanvoelt als een feestje, is protest altijd verankerd geweest in de bestaansreden van Pride. Pride is altijd een protest geweest tegen onrechtvaardige systemen, zelfs als het luchtig en leuk is.
Gemeenschapsorganisatoren in New York waren onder meer Marsha P. Johnson, Sylvia Rivera en Miss Major Griffin-Gracy, die al vóór Stonewall protesteerden tegen onrechtvaardige behandeling en pleitten voor wettelijke hervormingen. Toen Pride eenmaal was ingeburgerd in de grote steden, werden het gelegenheden om homo’s te laten stemmen, voor groepen als ACT UP om actie tegen HIV te eisen, en om politici onder druk te zetten om hun steun voor de gemeenschap te betuigen door te marcheren.
Een aantal belangrijke uitspraken van het Hooggerechtshof over LGBTQ+-gelijkheid vond plaats in juni, zoals de Obergefell-beslissing die gelijkheid in het huwelijk legaliseerde; de Lawrence-beslissing die een einde maakte aan het verbod op sodomie; en de Bostock-uitspraak die ziekenhuizen ervan weerhield trans-patiënten weg te sturen. Toen deze overwinningen werden behaald, vierden Pride-evenementen de overwinning en verdubbelden ze hun inspanningen om de bevrijding van queer nog verder te bevorderen.
Hoe wordt Pride gecommercialiseerd, en hoe verzetten activisten zich?
Zoals Pride is gegroeid, is ook de invloed van de commercie en het bedrijfsleven toegenomen. Dat heeft geleid tot de zorg dat Pride zich steeds verder verwijdert van zijn protest en steeds meer een feest wordt, terwijl er nog steeds veel werk te doen is – niet alleen voor de LGBTQ+-gemeenschap, maar ook voor gemeenschappen die elkaar overlappen.
Al jaren maken organisatoren zich zorgen over de prominente aanwezigheid van bedrijfslogo’s tijdens Pride, en over het geld dat binnenstroomt van rijke bedrijven. Bijzonder zorgwekkend is de deelname van politici en bedrijven die geen LGBTQ+-belangen op het oog hebben. In San Francisco waren de organisatoren bijvoorbeeld woedend toen ze zagen dat het lokale Pride-evenement gedeeltelijk werd gefinancierd door Google, ondanks de weigering van het bedrijf om homofobe intimidatie op zijn YouTube-platform volledig aan te pakken.
In reactie daarop hebben activisten in veel steden onafhankelijke Pride-evenementen opgezet. Deze hebben verschillende namen, zoals Alternative Pride of Queer Liberation March of Reclaim Pride. Deze evenementen nemen de vorm aan van rauwe protesten, die soms de ordelijke, rijke, door bedrijven gefinancierde evenementen verstoren om iedereen eraan te herinneren dat Pride om meer gaat dan alleen regenbogen – het gaat om radicale verandering.
Haal het beste van wat er queer is. Meld je hier aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief.