Twee weken geleden vierden we Ada Lovelace Day door 50 van Europa’s invloedrijkste vrouwen in de startup- en risicokapitaalsector te eren. De dag werd in 2009 in het leven geroepen door de Welshe journaliste Suw Charman-Anderson om meer zichtbaarheid te geven aan vrouwen in de technologiesector, en heeft de afgelopen 10 jaar veel aandacht geschonken aan vrouwen in de technologiesector, door hen te erkennen en door een dialoog op gang te brengen over hoe vrouwen in de STEM-sector op de werkplek kunnen worden ondersteund.

Interessant is dat de feestdag niet op Ada’s verjaardag valt, maar op de tweede dinsdag van oktober (misschien was dit een knipoog naar het concept van willekeur, aangezien Ada in de eerste plaats een wiskundige was).

Dus wie was Ada Lovelace precies?

Ada Lovelace (Augusta Ada King, gravin van Lovelace, née Byron; 10 december 1815 – 27 november 1852) wordt vaak ‘de eerste computerprogrammeur’ genoemd vanwege haar werk aan de vroege mechanische rekenmachines van Charles Babbage, en heeft volgens de overlevering het eerste algoritme uitgevonden, en in wezen de moderne computer – of ‘denkmachine’ – bedacht.

Zij werd bekend als de naamgeefster van de Ada computertaal, die in 1977 door de Franse computerwetenschapper Jean Ichbiah bij CII Honeywell Bull werd ontworpen in het kader van een contract met het Amerikaanse ministerie van Defensie.

Ada was de dochter van George Gordon Lord Byron, de Engelse revolutionair en romantische dichter, en Anne Isabella (Annabella) Noel Byron, neé Milbanke. Annabelle en Byron scheidden een maand na de geboorte van Ada in een stormachtige scheiding. Het schandaal dwong hem Engeland te verlaten ‘als een hert op de baai’, zoals Annabelle’s vriendin Harriet Beecher Stowe meldde. Byron keerde nooit terug naar Engeland, en Ada heeft haar vader nooit ontmoet.

Annabelle was zelf wiskundige, en vroeg een andere vriendin, de Schotse polymaat Mary Somerville, om Ada bij te scholen als wiskundige. Annabelle was van mening dat een opleiding in wiskunde en logica eventuele neigingen van Ada tot Byrons ‘krankzinnigheid’ en romantische uitspattingen zou tegengaan.

In 1833 nodigde Babbage Mary uit om een prototype van zijn ‘Analytical Engine’ te bekijken, en zij nam Ada en Annabelle mee.

Na het bezoek schreef Lady Byron: “We zijn beiden afgelopen maandag naar de denkmachine gaan kijken (zo lijkt het). Hij verhief verschillende getallen tot de 2e en 3e macht, en trok de wortel uit een kwadratische vergelijking.”

Begin 1834 publiceerde Babbage een serie herziene plannen voor een nieuw, verbeterd soort rekenmachine – een Analytische Machine die geprogrammeerd kon worden met ponskaarten van het Jacquard-weefgetouw. Babbage’s parlementaire sponsors weigerden het project te financieren tot 1842, toen de Italiaanse wiskundige Luigi Menebrea een memoires in het Frans publiceerde over de Analytical Engine.

Babbage vroeg Ada de memoires te vertalen, en gedurende een periode van negen maanden in 1842-43 werkte zij koortsachtig aan het artikel.

Tijdens deze periode waren Somerville en Lovelace goede vrienden, en als Lovelace problemen had met een wiskundige berekening liep zij naar Somerville’s huis en bespraken de twee de zaak onder het genot van een kopje thee.

Op het laatst bevatte Ada’s vertaling een reeks bijgevoegde notities, waaronder Analytical Engine programmeerlogica voor verschillende taken, zoals het berekenen van een reeks Bernoulli getallen. Deze zijn de bron van haar blijvende roem.

Ada noemde zichzelf ‘een Analist (& Metafysicus)’, en deze combinatie werd weergegeven in haar Notities.

Ze overtrof Babbage’s verbeelding door de Analytical Engine op te vatten als een computer voor algemeen gebruik. Het was geschikt voor “het ontwikkelen en tabelleren van welke functie dan ook… de machine de materiële uitdrukking van elke onbepaalde functie van elke graad van algemeenheid en complexiteit.” Haar aantekeningen lopen vooruit op toekomstige ontwikkelingen, waaronder door de computer gegenereerde muziek en tekstverwerking.

Ada trouwde in 1835 met de graaf van Lovelace en kreeg drie kinderen; Byron, Annabella, en Ralph Gordon. Ze stierf aan kanker in 1852, op 36-jarige leeftijd, en werd op haar verzoek begraven naast de vader die ze nooit had ontmoet.

In 1868, vier jaar voor haar dood op 91-jarige leeftijd, was Mary Somerville de eerste die John Stuart Mill’s onsuccesvolle petitie voor vrouwenkiesrecht ondertekende.

Tussen haakjes: Wil je meer artikelen als deze zien, en vrouwen in het Europese startup ecosysteem steunen? Word dan officieel partner/sponsor van onze aankomende artikelreeks met maandelijkse profielen van inspirerende vrouwen in tech; e-mail onze CEO Thomas Ohr op