Misschien voelt u een doffe, kloppende pijn in uw kaak. Misschien doet een kant van uw mond pijn als u ergens op bijt. Misschien krijgt u een scherpe pijn als u een koud drankje drinkt.

Tandpijn kan verschillende vormen aannemen, maar heeft meestal één ding gemeen: het is vaak een symptoom van een probleem waar een tandarts iets aan moet doen.

Zelfs als de pijn vanzelf wegtrekt, wil dat nog niet zeggen dat het probleem is opgelost. Tandpijn komt vaak terug (en soms met een wraakactie!). Als je tand of kaak pijn doet, is de kans groot dat je lichaam je vertelt dat er iets mis is – negeer het niet.

Donderdag 9 februari is het Wereldtandpijndag en helpen we mensen bewust te maken van waarom kiespijn ontstaat, hoe je de pijn kunt laten verdwijnen en vooral – hoe je kiespijn in de eerste plaats kunt voorkomen.

Wat zijn de oorzaken van kiespijn?

Er is niet één oorzaak voor kiespijn, en omdat pijn in het gebit meestal een symptoom is van een ernstiger probleem, is het belangrijk dat u zo snel mogelijk naar de tandarts gaat.

De meest voorkomende oorzaken van tandpijn zijn:

• tandbederf – als bacteriën in tandplak het glazuuroppervlak van uw tand of kies aantasten, kan dit de gevoelige zenuwuiteinden in de onderliggende tandstructuur (dentine) blootleggen en verder infiltreren tot in het centrum van de tand of kies, tot aan de pulpa.
• tandvleesaandoening – als tandplak onder het tandvlees blijft zitten, kan dit schade toebrengen aan het bot dat uw tanden en kiezen ondersteunt en ook aan de wortels van uw tanden. Hierdoor komen tanden en kiezen los te zitten en gaan ze pijn doen.
• abcessen – door tandbederf en tandvleesontsteking kan zich onder of naast de tandwortel een abces vormen, dat pijn veroorzaakt en infecties verspreidt.
• trauma – als een tand of kies afbreekt of barst, kan ook de pulpa bloot komen te liggen en loopt u risico op infecties.
• impactie – als een tand of kies niet volledig uit het tandvlees komt, kan deze de omliggende zenuwen irriteren, waardoor pijn optreedt. Dit komt het meest voor bij verstandskiezen en andere kiezen.
• bruxisme (tandenknarsen) – als u ’s nachts of overdag uw tanden knarst, slijt het gebit na verloop van tijd af, waardoor de gevoelige middelste lagen van de tanden bloot komen te liggen en ook de omliggende ondersteunende structuren kunnen worden belast.
• verkeerd uitgelijnde tanden – als uw tanden scheef staan of niet goed zijn uitgelijnd, kan dit ongelijke druk in de mond veroorzaken en kan orthodontische behandeling nodig zijn.

Waarom u naar uw tandarts moet

In veel gevallen is kiespijn slechts één symptoom van een groter probleem dat uw mondgezondheid en uw algemene gezondheid kan aantasten als u geen behandeling zoekt. Ze gaan meestal ook niet vanzelf over. Hoe langer u een bezoek aan uw tandarts uitstelt, hoe ernstiger het probleem kan worden.

Als u uw tandarts bezoekt voor een controle, onderzoekt hij uw mond om de oorzaak van uw pijn vast te stellen en de meest geschikte behandeling aan te bevelen. Dit kan wortelkanaalbehandeling of een vulling zijn in geval van tandbederf en gaatjes, het plaatsen van een kroon op een beschadigde tand of het behandelen van uw tandvlees.

Tanden die niet meer goed staan, moeten worden verwijderd om infecties, crowding en uitlijningsproblemen te voorkomen, terwijl tanden die al scheef staan, kunnen worden gecorrigeerd met orthodontische behandeling. Als u tandenknarst, kan uw tandarts een op maat gemaakte spalk aanraden.

Hoe het ongemak te verlichten

Als u niet meteen naar de tandarts kunt, probeer dan deze eenvoudige huismiddeltjes om het ongemak voor uw afspraak te verlichten.

Gorgel zout water

Zout water helpt om bacteriën uit de mond te verwijderen en kan zwellingen verminderen. Voeg een kwart tot een halve theelepel zout toe aan warm water en gorgel gedurende ten minste vijf seconden. Let op dat u het water niet doorslikt.

Neem een pijnstiller

Pijnstillers zoals aspirine, die zonder recept verkrijgbaar zijn, kunnen de pijn verzachten als u er last van heeft of moeilijk kunt slapen. Pijnstillers moeten alleen worden geslikt en niet direct op het tandvlees worden aangebracht, omdat het zuur het tandvlees kan verbranden.

Toepassen van ijs

Plaats een koud kompres of ijspack tegen uw wang om de pijn te verdoven. Leg het ijs niet direct op uw tand of kies, want kiespijn veroorzaakt vaak een verhoogde gevoeligheid voor temperatuur.

Deze huismiddeltjes bieden snel verlichting bij kiespijn, maar het effect is slechts tijdelijk. Om de pijn voorgoed te verhelpen, moet uw tandarts de oorzaak aanpakken, niet het symptoom.

Hoe voorkom je kiespijn

Wanneer je het ongemak van kiespijn hebt doorstaan, is het laatste wat je wilt het nog eens meemaken.

Het goede nieuws is dat veel vormen van kiespijn te voorkomen zijn, mits u uw gebit en tandvlees goed verzorgt door een goede mondhygiëne te betrachten en regelmatig uw tanden te laten controleren.