Leren hoe je een belijdende preek schrijft is hard werken. Gelukkig leven we in een tijd met veel bronnen die ons in de juiste richting kunnen wijzen. In dit artikel zal ik stap voor stap het schrijfproces van een belijdende preek met je doornemen.
We gebruiken het baanbrekende boek van Bryan Chapell, Christ-Centered Preaching: Redeeming the Expository Sermon
De piramide ziet er als volgt uit:
Figuur A4.1 “Sermon Preparation Chart” van pagina 352 van Christ-Centered Preaching door Bryan Chapell, copyright (C) 1994, 2005, 2018. Gebruikt met toestemming van Baker Academic, een divisie van Baker Publishing Group. Alle rechten voorbehouden.
We behandelen elke stap. Veel van de onderstaande inhoud is ontleend aan Chapell. Houd er rekening mee dat dit slechts één benadering is. Hoewel het de beste aanpak is voor beginners, is er geen kant-en-klare formule voor het schrijven van een belijdende preek. Het zal variëren op basis van je bediening context, persoonlijke ervaring, en de tekst die je zult preken.
Hoe schrijf je een Expository Sermon: A Step-by-Step Guide
We moeten ons eerst geestelijk voorbereiden op het preken. Dit betekent heiligheid nastreven op macro en micro niveau, ervoor zorgen dat je de tekst die je gaat voorbereiden leeft, en een rijk toegewijd leven ontwikkelen. Het betekent ook plannen. Je moet plannen wat je gaat preken. Vaak is de beste manier om een bijbelboek te kiezen en het vers-voor-ververs door te nemen. Dit is de beste manier, maar niet de enige. Je bent vrij om voorzichtigheid te betrachten bij het voorbereiden van wat je denkt dat je gemeente moet horen. Voordat we aan de preek werken, moeten we aan de prediker werken.
Dan moeten we natuurlijk bidden. Ik heb eens gehoord dat een preek voorbereiden 20 uur bidden is. Ik weet niet of dat voor elke preek haalbaar is, maar het idee is dat je rigoureus voor jezelf en je toehoorders bidt als je je voorbereidt op je preek.
De gedachte van de tekst lezen en verwerken
Dit is een van mijn favoriete onderdelen van het preekproces. Hier lees je de tekst opnieuw en opnieuw en opnieuw. Het helpt niet. Tenminste, nog niet. Alleen jij, je Bijbelleesvaardigheden en de hulp van de Heilige Geest.
Hier kun je het beste mogelijke vragen stellen aan je publiek over de passage en die beantwoorden. Noteer ook de dingen die u opvallen. Probeer op eigen houtje de hoofdgedachte of het hoofdthema van de passage te achterhalen. Lees de teksten voor en na de tekst die je verkondigt om er zeker van te zijn dat je de passage in zijn juiste context leest. Kortom, je wilt de tekst ondervragen en proberen er zoveel mogelijk zelf achter te komen. Maar bovenal wil je de tekst gewoon diep in je hoofd krijgen, zodat het de hele week in je hoofd kan marineren.
Identify the Fallen Condition Focus
Het wordt kortweg de FCF genoemd. Dit is waarschijnlijk het meest kenmerkende aspect van Chapells werk over preken en een van de belangrijkste onderdelen van de preekvoorbereiding. Zonder dit ben je nog niet klaar om te preken. Wat is een FCF?
Schrijft Chapell, “De Fallen Condition Focus (FCF) is de wederzijdse menselijke conditie die hedendaagse personen delen met degenen aan of over wie de tekst werd geschreven, die de genade van de passage vereist voor Gods volk om Hem te verheerlijken en te genieten.” (pg. 30)
Met andere woorden, het is de strijd of de last van de passage die de mensen aan wie de schrijver schreef en aan de mensen aan wie je gaat preken beide delen. De FCF stuurt de toepassing, en omdat toepassing cruciaal is, moet je tijd besteden aan het uitzoeken van de FCF om de rest van de preek op de juiste manier vorm te geven.
Het is nuttig om het waarom achter je FCF te begrijpen. Waarom was dit een last voor het oorspronkelijke publiek van Paulus? Waarom worstelen jij en je mensen hiermee? Als je achter het waarom komt, ben je beter toegerust om tot het hart te preken en echte levensverandering te zien, ter plekke.
Onderzoek de tekst
Dit is waar je leert over de geschiedenis, grammatica en exegetische kwesties van de passage. Dit is vergelijkbaar met stap nummer twee, alleen nu ga je hulp gebruiken. Haal je studiebijbels tevoorschijn. Open die commentaren. Kijk naar de oorspronkelijke talen. Gebruik alle hulp die je nodig hebt om de technische aspecten van de passage te leren.
Hoewel veel van wat je in dit deel leert de preek niet zal halen, zal het helpen om er zeker van te zijn dat je de tekst goed begrijpt en uitlegt.
Bedenk specifieke toepassingen
“Toepassing is het moeilijkste deel van preken.” Deze woorden sprak mijn docent homiletiek op het seminarie. Velen van ons worstelen met deze stap. Het vergt jaren en jaren van preken en een diep begrip van je publiek om dit goed te doen.
Volgens Chapell beantwoordt de toepassing van een preek vier belangrijke vragen:
1. Wat eist God nu van mij?
- Wat = Instructiespecificiteit
- Geef instructies die aansluiten bij de bijbelse tekst, waarbij je mensen vertelt wat de tekst van hen vraagt.
2. Waar eist Hij het nu van mij?
- Waar = Situationele specificiteit
- Als je de “waar” niet geeft, blijft de instructie een abstractie.
- “Heb uw naaste lief” is vaag en wordt al aangenomen. Het is beter om te zeggen: “Heb mensen lief die je geloof uitlachen op je werk.” Wees specifiek.
- Situatiespecificiteit is vaak een kenmerk van krachtige prediking.
3. Waarom moet ik doen wat hij eist?
- Waarom = Motivatie
- Zorg voor de juiste motivatie. Zelfs Farizeeërs kunnen regels gehoorzamen.
- Luisteraars moeten weten waarom ze de toepassing moeten gehoorzamen.
- Motiveer door genade, niet door schuld of hebzucht.
4. Hoe kan ik doen wat God eist?
- Hoe = bekwaamheid
- Geef de middelen van hoe ze kunnen gehoorzamen.
- Vertel de mensen niet alleen wat ze moeten doen, maar ook hoe ze het moeten doen.
- Geef de praktische stappen en geestelijke hulpmiddelen die de doelen van de preektoepassing haalbaar maken.
- Veronderstel niet dat mensen goddelijke hulp zullen zoeken. Dat zullen ze niet. Je moet goddelijke afhankelijkheid aanmoedigen.
- Wijs mensen op de Heilige Geest.
- Zonder dit gedeelte, vertel je een drenkeling: “Zwem!” Waar, maar ze hebben hulp nodig.
Dit zijn enkele belangrijke punten van Chapell in zijn hoofdstuk over toepassing (Zie pg. 187-201). Ik zou ook willen toevoegen om te proberen om je preek toepassingen zo gemeenschappelijk mogelijk te maken. Dit is een manier om te helpen vechten tegen expressief individualisme.
Collect Developmental Matter
Volgens Chapell is dit waar je citaten, statistieken, illustraties, kernbegrippen, en commentaar gegevens toevoegt aan de preek. Zelf vind ik het gebruik van commentaren een zeer belangrijk en stimulerend onderdeel van de preekvoorbereiding. Om de beste commentaren te vinden, zie mijn post getiteld How to Find the Best Commentaries.
Create a Homiletical Outline
Sommige predikers gebruiken een outline. Anderen doen dat niet. Hoewel preekoverzichten kunnen variëren, moedigt Chapell je aan om te beginnen met een uitleg, dan een illustratie, en dan de toepassing. Dus je legt de tekst uit, illustreert de tekst, en past de tekst toe voor elk hoofdpunt. En dan herhaal je het. Je hoeft niet voor elk hoofdpunt een illustratie te hebben (althans dat denk ik niet), maar er moet in elke preek een uiteenzetting en toepassing zijn.
Plaats ontwikkelingsstof in outline
Plaats al je harde werk in de outline. Gooi het er allemaal in. Net als schrijven, vereist goede prediking redactie. Het beste is hier om elk overbodig woord te redigeren nadat je je outline hebt gevuld.
Schrijf Conclusie en Inleiding
De inleiding van de preek wordt steeds meer een van de belangrijkste aspecten van een preek. Naarmate onze aandachtsspanne verslechtert, is het belangrijk dat je de aandacht van je toehoorders meteen weet te vangen, al wil je niet nep, dramatisch of over de top enthousiast zijn. En we mogen ook de conclusies van onze preek niet vergeten. Hoe de piloot het vliegtuig landt is belangrijk. Zo ook het einde van je preek.
Wat is het doel van de inleiding van de preek? Chapell zegt dat het is om: (1) interesse in de boodschap op te wekken, (2) het onderwerp van de boodschap te factureren (3), het onderwerp persoonlijk te maken, en (4) je luisteraars voor te bereiden op de stelling (of het hoofdpunt) van de preek. (pp.220-223).
Chapell somt verder verschillende suggesties op voor je preekintroductie:
- Menselijk relaas – Een kort verhaal van iemands ervaring.
- Eenvoudige bewering – Een pakkende, recht-door-zee en kernachtige verklaring.
- Opzienbarende verklaring – Helpt de aandacht van de gemeente te schokken.
- Provocerende vraag – Hier probeer je gedachten uit te lokken.
- Catalogus – “Het groeperen of opsommen van items, ideeën, of personen op zo’n manier dat ze het centrale concept van een preek onthullen, is een standaardvorm van een inleiding.”
- Andere opties – Meer suggesties: Interessante citaten, opvallende statistieken, objectlessen, en meer.
Hoe zit het met je preekconclusie? Het doel van een preekconclusie is recapitulatie (laatste samenvatting), vermaning (laatste toepassing), verheffing (climax), en beëindiging (een einde) (pg. 234-236). Een illustratie is een goede manier om een preek te beëindigen. En natuurlijk is het einde van je preek een goed moment om te laten zien hoe de tekst naar Jezus wijst.
Write Sermon Body
Herschrijf elk woord dat je zult zeggen. Wees duidelijk. Schrap alle overbodige woorden. Het varieert, maar gewoonlijk zijn dit zo’n 3.800 – 5.000 woorden.
Verminder tot Outline
Ik heb velen horen zeggen dat ze een volledig manuscript schrijven omwille van de duidelijkheid, maar dat ze dat dan terugbrengen tot een outline om mee te nemen naar de kansel. Ik neem aan dat Chapell dit suggereert om er zeker van te zijn dat je niet aan je aantekeningen vastzit als je preekt. Hoewel het manuscript van je preek geschreven is voor de verkondiging en niet voor publicatie, is het nuttig om zoveel mogelijk te redigeren om de helderheid te bevorderen.
Practice
Sommigen vinden het prettig om de preek te oefenen voordat ze gaan preken. Ik hoorde van een voorganger die zijn preek of uitgebreide outline minstens zes keer hardop leest. Dat is veel. Een van mijn dominee vrienden zegt dat hij niet graag zijn preken oefent voordat hij preekt omdat het de “frisheid” van de preek verliest. Dit zal grotendeels afhangen van je persoonlijkheid en preekervaring, maar ik denk dat een soort methode om de preek te oefenen zal helpen.
Ik hou ervan om mijn preek één keer hardop te oefenen. En ik lees hem steeds weer opnieuw, waarbij ik er altijd voor zorg dat ik hem op zondagmorgen minstens één keer doorlees. Het punt hier is om zo vertrouwd te raken met je materiaal dat je voorbereid bent om het goed te presenteren zonder veel in je aantekeningen te hoeven kijken.
Bidden
We zijn weer terug bij het bidden, dat echt zo veel mogelijk in het proces moet worden opgenomen. Gebed is essentieel. Vertrouw niet alleen op je intellectuele capaciteiten en je homiletische vaardigheden. Je hebt Gods bovennatuurlijke kracht nodig om de doden op te wekken, de bedroefden te bemoedigen en de geriefelijken te treffen. Zonder Gods hulp zal uw preek in dovemansoren vallen.
Wat nog meer om voor te bidden? Suggesties: vrijmoedigheid, trouw aan de tekst, geestelijke vrucht, verlichting, voor de mensen tot wie u zult preken, vrijheid op de kansel, dat Gods Woord niet ledig zal wederkeren, dat u uzelf zult zijn en uzelf zult vergeten. En wat er verder nog nodig is of in u opkomt.
Preek
Het is tijd om te preken. Je hebt gebeden, je tekst bestudeerd, je beste preek samengesteld, en je bent er klaar voor. Het is tijd om je passend te kleden, vroeg in de kerk te zijn en alles te doen wat nodig is om je te helpen preken. Zoals Martyn Lloyd-Jones zegt: “Preken is theologie door een man die in vuur en vlam staat.”
Hoop dat dit nuttig was. Kijk zeker eens naar Bryan Chapells boek over preken