De mogelijke lijst van symptomen van Meervoudige Chemische Sensitiviteit is bijna eindeloos – verschilt van patiënt tot patiënt. Vermeldenswaard is ook dat er geen scherpe scheidslijn is tussen de symptomen van MCS en die van ME/CFS/CFIDS/PVFS (myalgische encefalomyelitis – chronische vermoeidheid), maar dat de meeste lijders aan MCS klagen over ten minste een aantal van de volgende:

• brandende, prikkende ogen
• hijgend, ademnood misselijkheid
• extreme vermoeidheid/lethargie
• hoofdpijn/migraine/ duizeligheid
• slecht geheugen & concentratie
• loopneus (rhinitis)
• keelpijn, hoest
• bijholteproblemen
• huiduitslag en/of jeuk
• gevoeligheid voor licht & lawaai
• slaapproblemen
• spijsverteringsstoornissen
• spier & gewrichtspijn.

Het idiopathische of “niet begrepen” karakter van MCS betekent dat artsen & anderen vaak zeer sceptisch zijn over de realiteit van – en de aard van – de MCS-conditie.

Vele kenmerken van Meervoudige Chemische Sensitiviteit, de effecten ervan en de manier waarop de lijder de effecten beschrijft, lijken voor een conventionele & wetenschappelijk geschoolde consulent of huisarts volstrekt onrealistisch, onmogelijk of ongeloofwaardig.

De bevolking in het algemeen is vaak even sceptisch, omdat de beschreven symptomen (bijvoorbeeld hoofdpijn, gewrichtspijnen, etc.) en de uitwendig waarneembare effecten (bijvoorbeeld een loopneus, tranende ogen, etc.), door de lijder aan Meervoudige Chemische Sensitiviteit worden toegeschreven aan een onzichtbare chemische stof of toxine die de gemiddelde persoon niet eens kan detecteren, laat staan dat hij er door wordt aangetast !

Hoe kan iemand werkelijk worden aangetast door zo’n minuscule dosis van een toxische stof, zelfs als zo’n toxische stof aanwezig is? Verrassend genoeg is er één aspect van Meervoudige Chemische Sensitiviteit dat zeer goed begrepen wordt in de conventionele geneeskunde en het heet Sensibilisatie.

Sensibilisatie is een echte allergische reactie op één chemische of irriterende stof en wordt veroorzaakt door de betrokkenheid in het lichaam van mestcellen en IgE antilichamen. Eenmaal gesensibiliseerd voor een bepaalde irriterende stof, kan een latere blootstelling aan zelfs een minieme hoeveelheid van dezelfde irriterende stof (zelfs delen per miljoen – ppm – of delen per miljard – ppb) een extreme allergische reactie veroorzaken.

Opgelet: één ppm = 0,0001 procent.

Deze zeer lage niveaus van irriterende stof zullen vaak totaal niet detecteerbaar zijn voor de gemiddelde persoon en voor hem totaal onschadelijk zijn.

Het belangrijkste aspect van Meervoudige Chemische Sensitiviteit dat NIET volledig wordt begrepen – en dat met zoveel scepsis wordt bekeken – is dat de MSC-lijder gelijksoortig en allergisch reageert op een hele reeks totaal ongerelateerde toxische stoffen – meestal “chemicaliën”, oplosmiddelen, parfums, VOC’s, geuren, rook, huisstofmijt, pollen, enz.

In de conventionele wetenschap en in de huidige stand van de kennis is dit effect “onmogelijk” omdat een allergie een verworven reactie is die wordt veroorzaakt door een reactie van het immuunsysteem op één SPECIFIEKE prikkel die al minstens één keer eerder is aangetroffen: een multilaterale reactie op vele en gevarieerde toxische stoffen is onverklaarbaar met behulp van de conventionele geneeskunde. Toch melden veel MCS-patiënten dezelfde effecten en hetzelfde symptoombeeld na blootstelling aan uiteenlopende exciterende stoffen – kortom, ze “vertellen allemaal hetzelfde verhaal”.

Dit “onverklaarbare” effect wordt vaak Spreading of Generalisation genoemd & zal later worden besproken. Hoe het ook beschreven wordt, een onbevooroordeelde en logische benadering van het fenomeen en van de enorme aantallen lijders die dezelfde of zeer gelijksoortige problemen melden in een moderne omgeving, wijst zeker sterk op één onderliggend medisch syndroom en dit syndroom is voor het gemak bestempeld als Meervoudige Chemische Sensitiviteit.

Deze gevoeligheid, (in het geval van MCS), voor niet-gerelateerde toxische stoffen heeft echter verschillende onbewezen, maar schijnbaar gezonde theorieën om het te verklaren, waaronder:

• enzymenuitputting
• conditionering
• immuunsysteemaandoeningen

als volgt:

Enzymenuitputting

de ontgifting van allerlei natuurlijk voorkomende toxinen wordt bij de mens uitgevoerd door enzymen in de lever. Dezelfde enzymen worden ook gebruikt om een groot aantal synthetische chemicaliën te ontgiften, maar als de enzymen uitgeput of beschadigd raken door gezondheidsproblemen, kunnen ze deze giftige stoffen niet efficiënt metaboliseren, wat leidt tot de problemen die gepaard gaan met meervoudige chemische overgevoeligheid.

Enzymuitputting wordt met groot effect toegepast bij sommige soorten pesticiden, waarbij de werking van het primaire gif wordt versterkt door het gebruik van een enzymblokker, zodat het gif niet goed kan worden gemetaboliseerd, langer in het lichaam van het organisme aanwezig blijft, en dus veel giftiger is dan het anders zou zijn.

Vele soorten enzymtekort kunnen erfelijk zijn& dit kan doen veronderstellen dat MCS ook andere leden van dezelfde familie kan treffen en er is inderdaad enig (tamelijk voorzichtig) bewijs om deze opvatting te ondersteunen.

Conditionering

er kan een bijkomend psychologisch aspect zijn aan Multiple Chemical Sensitivity, genaamd “conditionering” & dit wil niet zeggen dat MCS “allemaal in de geest zit” – want dat is het zeker niet – maar conditionering kan een reeds bestaande gevoeligheid zeker verergeren.

Conditionering gebeurt wanneer twee ongerelateerde gebeurtenissen op hetzelfde moment plaatsvinden en de ene gebeurtenis geassocieerd wordt met de andere. Wanneer de eerste gebeurtenis later wordt herhaald, manifesteert de tweede gebeurtenis zich ook voor de lijder. Als de patiënt zich bijvoorbeeld op een bepaalde dag al enigszins onwel voelt en hij wordt toevallig blootgesteld aan (bijvoorbeeld) verfdampen, dan kunnen de verfdampen er werkelijk toe leiden dat de patiënt zich onwel en mogelijk misselijk voelt. Een daaropvolgende blootstelling aan dezelfde verfdampen – of een vergelijkbare sterke oplosmiddelengeur – kan een sterk gevoel van misselijkheid veroorzaken bij de patiënt, die zich even daarvoor nog perfect gezond voelde.

Dit is een voorbeeld van conditionering en is een “echt” verschijnsel; dit verschijnsel heeft ook echte & nuttige effecten, bijvoorbeeld als hulpmiddel bij het stoppen met roken of als hulpmiddel bij het diëten.

Verband hiermee wordt de reactie op een soortgelijke maar niet identieke trigger generalisatie genoemd; de effecten ervan kunnen zeer echt zijn, maar het is geen echte allergische (IgE) reactie. Deze reactie is vergeleken met het slachtoffer van een aanranding dat bang wordt voor iedereen die op zijn aanvaller lijkt: zijn angst is reëel, maar de dreiging misschien niet.

Deze effecten van conditionering & generalisatie kunnen verklaren waarom een MCS-patiënt na verloop van tijd lijkt te reageren op een steeds langer wordende lijst van prikkels of triggers, waaronder feitelijke toxische stoffen of een plaats of situatie die problematisch is (of als problematisch wordt ervaren) – voor deze patiënten kan een kuur van desensibilisatie aangewezen zijn.

Beschadiging van het immuunsysteem

Sommige onderzoekers zijn van mening dat Meervoudige Chemische Sensitiviteit te wijten is aan een beschadiging of een slechte werking van het immuunsysteem, wat aanleiding zou kunnen geven tot een gevoeligheid voor allerlei triggers in plaats van een specifieke reactie op één toxische stof.

Een aantal soorten toxische chemicaliën zijn betrokken bij belangrijke enkelvoudige blootstellingen van mensen die vervolgens MCS-patiënten werden EN waarvan bekend is dat ze het immuunsysteem verstoren; deze omvatten organochloorverbindingen, formaldehyde, pesticiden, herbiciden, organofosfaten & anderen.

Een ander belangrijk en slopend kenmerk van MCS – en dat de diagnose van MCS & behandeling nog ingewikkelder maakt – is het vermogen om de effecten van andere problemen die de patiënt ervaart kennelijk te versterken – problemen zoals gewone allergieën, astma, depressie, voedselintoleranties enz. & deze problemen van augmentatie worden gemeld door ongeveer de helft van alle MCS-patiënten.