Fysiek gezien zijn de Atlantische kabeljauw en zijn naaste verwanten de enige groep vissen met drie afzonderlijke rugvinnen (langs de rug) en twee afzonderlijke aarsvinnen (langs het buikoppervlak). Atlantische kabeljauw brengt het grootste deel van zijn tijd door op of nabij de zeebodem, maar kan soms ook hoger in de waterkolom foeragerend worden waargenomen. Ze eten een verscheidenheid aan prooien, waaronder verschillende soorten beenvissen, Amerikaanse kreeften en andere ongewervelde dieren. Volwassen Atlantische kabeljauwen worden alleen gegeten door grote haaien, maar jonge exemplaren worden gegeten door een verscheidenheid aan middelgrote roofdieren en worden vaak zelfs gegeten door kannibalistische volwassenen.
Atlantische kabeljauwen planten zich voort door middel van een gedrag dat bekend staat als broadcast spawning, waarbij vrouwtjes eieren en mannetjes sperma loslaten in de waterkolom boven de zeebodem, op hetzelfde moment. Deze methode verhoogt de kans dat de eitjes succesvol worden bevrucht en dat bevruchte eitjes niet worden opgegeten door eipredatoren nabij de zeebodem. Hoewel ze grote voortplantingsgroepen vormen, geloven onderzoekers dat dominante mannetjes het exclusieve (of bijna exclusieve) recht krijgen om met de beschikbare vrouwtjes te paaien. De Atlantische kabeljauw is een van de meest productieve soorten beenvissen, en de vrouwtjes kunnen in hun leven honderden miljoenen eieren afzetten. Slechts weinige daarvan overleven de volwassen leeftijd.
De Atlantische kabeljauw wordt al duizend jaar zwaar bevist. Noord-Europese vissers die de kabeljauwpopulaties in de Noord-Atlantische Oceaan volgden, waren de eerste Europeanen die Noord-Amerika bezochten. Eeuwenlang heeft deze soort een enorme visserijactiviteit ondersteund en de kusteconomie van Noord-Amerika gestimuleerd. Gedroogde, gezouten Atlantische kabeljauw was ook een belangrijke voedselbron tijdens de vroege kolonisatie van de Caraïbische Zee. Deze soort was een belangrijke motor van de beschaving van de Nieuwe Wereld. Helaas, naarmate de vismethoden geavanceerder werden, namen de Atlantische kabeljauwpopulaties steeds verder af, en eind jaren negentig stortte de visserij in. Ook al produceren individuen van deze soort een ongelooflijk aantal eieren, de visserij was gewoon te effectief voor de soort om de aantallen die werden weggevangen en opgegeten door de mens, te vervangen. Tijdens de ineenstorting is de visserij drastisch verminderd (hoewel niet volledig), maar de soort heeft moeite gehad om weer op te krabbelen. De groei van andere Noord-Atlantische vissen en ongewervelde dieren kan daar gedeeltelijk debet aan zijn. Wetenschappers zijn het erover eens dat de voedselwebben in het noordelijk deel van de Atlantische Oceaan fundamenteel zijn veranderd als gevolg van de instorting van de Atlantische kabeljauw, en de soort wordt momenteel beschouwd als kwetsbaar voor uitsterven.
Speel jeugd een warm hart toe met Sailors for the Sea
Oceana heeft de krachten gebundeld met Sailors for the Sea, een organisatie voor oceaanbehoud die zich inzet voor educatie en betrokkenheid van de wereldwijde bootgemeenschap. Sailors for the Sea heeft het KELP (Kids Environmental Lesson Plans) programma ontwikkeld om de volgende generatie van oceaan stewards te creëren. Klik hier of hieronder om praktische zeewetenschappelijke activiteiten voor kinderen te downloaden.