Geleerden debatteren graag over de rol van Ronald Reagan in de Koude Oorlog. Sommigen zeggen dat hij de Koude Oorlog wilde winnen. Anderen beweren dat hij de Koude Oorlog wilde beëindigen. Sommigen zeggen dat hij kernwapens wilde afschaffen en verlangde naar een vreedzamere wereld; anderen zeggen dat hij Amerikaanse capaciteiten opbouwde, bereid was een kernoorlog te voeren en streefde naar de vernietiging van het communisme en het boze rijk dat het belichaamde. Deze tegenstrijdigheden en Reagans tegenstrijdige impulsen indachtig, beweren sommige schrijvers zelfs dat hij al deze dingen wilde doen.

Uitzoeken wat Ronald Reagan wilde doen, of preciezer gezegd, welke dingen hij het liefst wilde doen, is misschien een onmogelijke taak. Bij het lezen van memoires over Reagan en interviews met zijn adviseurs, is wat het meest imponeert en verrast dat de “grote communicator” werd beschouwd als “ondoordringbaar” door velen van degenen die hem aanbaden, die voor hem werkten, en die zich inspanden om zijn nalatenschap op de Amerikaanse psyche te drukken.

Niettemin maakt het groeiende documentaire archief, samen met memoires en mondelinge geschiedenissen, een meer zorgvuldige beoordeling mogelijk van Reagans persoonlijke invloed op het eindspel van de Koude Oorlog. Zijn rol was belangrijk, zij het niet zo belangrijk als die van Michail Gorbatsjov. Maar zijn betekenis vloeide niet zozeer voort uit de wapenopbouw en het ideologische offensief dat hij aan het begin van zijn presidentschap in 1981 lanceerde, als wel uit zijn verlangens om kernwapens af te schaffen, de strategische wapenwedloop te temperen en een Armageddon te voorkomen. Deze prioriteiten inspireerden Reagan om toenadering te zoeken tot de Sovjetleiders, meer begrip te krijgen voor hun angsten, en uiteindelijk Gorbatsjov met overtuiging, empathie en vriendelijkheid te benaderen. Na 1985 minachtten veel van Reagans nationale veiligheidsadviseurs, inlichtingenanalisten en politieke bondgenoten het nucleaire abolitionisme van de president, wantrouwden Gorbatsjov, en overdreven de kracht en duurzaamheid van het Sovjetregime. Reagan streefde er echter naar het Intermediate-Range Nuclear Forces Treaty te voltooien, strategische wapenverminderingen door te drukken en zijn relatie te verstevigen met een plooibare Sovjetleider die zijn eigen land probeerde te hervormen. Reagans oprechtheid, goede wil, sterke wil tot onderhandelingen en gedeelde inzet voor nucleaire afschaffing (hoe abstract ook) stelden Gorbatsjov gerust en hielpen hem een traject in stand te houden waarvan de Sovjetleider de eindresultaten niet voorzag of overwoog. Paradoxaal genoeg voedde Reagan dus de dynamiek die de Koude Oorlog won door zich te richten op manieren om die te beëindigen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *