Do tej pory w środowisku medycznym panował konsensus, że większość przypadków zapalenia płuc u chorych na raka wynika z osłabienia układu odpornościowego spowodowanego chorobą i narażenia na wielooporne bakterie, które mogą powodować infekcje płucne. Uważano, że pacjenci ci są bardziej podatni na superbakterie, ponieważ spędzają dużo czasu w szpitalach.

Brazylijscy naukowcy postanowili to zbadać, a ich wyniki wskazują na inny scenariusz. Analizując dane medyczne 325 pacjentów chorych na raka, hospitalizowanych z zapaleniem płuc w trzech dużych szpitalach, stwierdzili niski odsetek patogenów wieloopornych — mniej niż 14% pacjentów wykazało infekcję tego rodzaju.

Dane sugerują, że obecność wieloopornych bakterii nie jest tak istotna dla wyjaśnienia rozwoju zapalenia płuc w tej grupie pacjentów. „W naszym codziennym doświadczeniu w klinice medycznej mieliśmy już takie postrzeganie, a nasze badanie przyszło, aby to udowodnić”, mówi lekarz i badacz IDOR Jorge Salluh. „Ciężkość choroby i dysfunkcja narządów wydają się być najlepszymi predyktorami wyniku w tej populacji.”

Nowe protokoły

Odkrycie może prowadzić do rozwoju bezpieczniejszych i bardziej skutecznych metod leczenia pacjentów i niskiej śmiertelności osób z rakiem i zapaleniem płuc. Ze względu na wcześniejsze przekonanie, że w rozwoju zapalenia płuc u chorych na raka dużą rolę odgrywają patogeny wielooporne, dzisiejsze leczenie tej populacji polega na standardowej antybiotykoterapii. „Podajemy pacjentom dwa lub trzy antybiotyki o szerokim spektrum działania, które działają przeciwko szerokiemu spektrum wieloopornych bakterii” – mówi Salluh. „W rzeczywistości jednak częstość występowania bakterii różni się w zależności od regionu świata i nie wszyscy pacjenci z zapaleniem płuc są dotknięci superbakteriami.”

Antybiotykoterapia o szerokim spektrum działania jest pierwszym wyborem lekarzy, ponieważ wynik testów, które są rutynowo stosowane do wykrywania patogenów, może trwać 72 godziny. Nie mając tyle czasu na podjęcie działania, lekarze są zmuszeni do wyboru terapii o szerokim spektrum działania.

Jednakże takie podejście może prowadzić do skutków ubocznych i wywoływać oporność bakterii na antybiotyki. Kiedy bakterie są często narażone na działanie antybiotyków, przystosowują się do nich i już nie umierają. Oporność bakterii na antybiotyki jest jednym z globalnych wyzwań w dziedzinie zdrowia i uznawana jest przez WHO za kryzys.

Wydajniejsze leczenie

Brazylijscy naukowcy badają obecnie nowe protokoły leczenia, które mogą rozwiązać tę sytuację. Jedną z rozważanych opcji jest przetestowanie szybszych metod wykrywania patogenów, które mogą dać wynik w ciągu 6 godzin.

Innym działaniem jest przeprowadzenie szerszego badania z udziałem większej liczby pacjentów w celu opracowania modeli identyfikacji pacjentów o wysokim ryzyku zakażenia bakteriami wieloopornymi. Dzięki tym modelom możliwe byłoby wyróżnienie pacjentów z grupy ryzyka i podanie im odpowiedniego leczenia. „Naszym celem jest wiedzieć, jak wybrać leczenie, które jest bardziej odpowiednie dla każdego pacjenta” – podsumowuje Salluh.