Kto napisał Księgę Amosa?

Na podstawie Amosa 1:1 uczeni przypuszczają, że jej autorem był człowiek o imieniu Amos, który żył w czasach, gdy Izrael był podzielony na dwa królestwa. Był on pasterzem i hodowcą fig jaworowych i mieszkał w mieście Tekoa. Miasto to znajdowało się zaledwie 10 mil na południe od Jerozolimy i było częścią królestwa judejskiego. Amos pochodził z rodziny proroków, ale sam nie był prorokiem. Na podstawie jego pism możemy spekulować, że najprawdopodobniej był wykształconym człowiekiem, który był również w zgodzie z uciskiem swojego ludu.

Nigdzie w swojej książce Amos nie twierdzi, że jest prorokiem. Mimo to jest oskarżany o spisek przeciwko królestwu Izraela. Ponieważ był mieszkańcem królestwa judejskiego, mówiącym przeciwko królestwu Izraela, spotyka się z opozycją.

Kontekst i tło Amosa

Uważa się, że Amos napisał tę księgę w latach 760-750 p.n.e. Uczeni używają jego słowa pisanego, aby to zweryfikować. Werset 1:1 stwierdza „Słowa Amosa, jednego z pasterzy z Tekoa – wizja, którą widział, dotycząca Izraela na dwa lata przed trzęsieniem ziemi, kiedy Uzziasz był królem Judy, a Jeroboam syn Jehoasza królem Izraela.” Istnieją zapisane pisma o wspomnianym trzęsieniu ziemi, które miało miejsce około 760 roku p.n.e. Nie ma również żadnych wzmianek o jakichkolwiek zmaganiach, które miały miejsce po panowaniu Jeroboama, co pozwala uczonym na skuteczne przypięcie daty.

W tym czasie Izrael przeżywa rozkwit. Po latach zawirowań, Izraelici cieszą się dobrą pozycją polityczną, a ich stosunki z Fenicjanami okazują się pomyślne. Wraz z bogactwem i luksusem, Izraelici zwracają się ku bogom Kananejczyków. Zapomina się o normach moralnych, a przykazania są ignorowane.

Amos mówi Izraelitom, co się stanie, jeśli nie zmienią swoich dróg. Nie jest to mile widziane, gdyż nie jest on mieszkańcem ich królestwa. Jest on dla nich obcy i nie wierzą, że powinien mówić im, co mają robić. Należy zauważyć, że prorok Ozeasz żyje i prorokuje w tym samym czasie co Amos.

Główny temat i cel Amosa

Dominujący temat Amosa jest podsumowany w Amosa 5:24: „Lecz niechaj sprawiedliwość płynie jak woda, a prawość, jak niezawodny strumień.” Chciał on obudzić Izraela do błędu ich dróg. Musieli się nauczyć, że ich naród będzie odpowiedzialny za grzechy, które popełnił przeciwko Bogu.

Istnieją dwa główne grzechy, które popełnił Izrael. Pierwszym z nich był brak prawdziwego kultu. W rozdziale 4 Bóg wskazuje na społeczne i duchowe zepsucie Izraela. Bóg błaga Izrael, mówiąc: „Szukajcie mnie, a będziecie żyć” (Amos 5:4). Amos daje do zrozumienia ludowi izraelskiemu, że nadchodzi dzień Pański. Ostrzega ich, aby odwrócili się od swojego grzechu i oddali Bogu cześć, na którą zasługuje.

Drugim podstawowym grzechem był brak sprawiedliwości w Izraelu. Amos 5:10-13 mówi nam, że Izrael zaczął nienawidzić tego, który skazuje winnych i gardzi tym, który mówi o prawości. Przypomina im, że On wie, co zrobili i że czeka ich kara. Amos 6:12 mówi: „(…) Sprawiedliwość jednak zamieniliście w truciznę, a owoc prawości w piołun”.

Amos został wybrany przez Boga, aby podzielić się Jego przesłaniem o nadchodzącej zagładzie. To było ostrzeżenie. Izrael potrzebował przypomnienia, że mimo iż byli wybranym przez Boga narodem, nie byli odporni na konsekwencje.

Czego możemy się dziś nauczyć od Amosa?

Przesłanie Amosa jest dziś tak samo ważne jak wtedy, gdy zostało wypowiedziane do Izraela. Amos przekazuje globalne przesłanie, które wszyscy moglibyśmy usłyszeć. To przesłanie jest takie, że żaden z narodów na ziemi nie uniknie sądu Bożego. Wszyscy oni są odpowiedzialni za to, jak postępują wobec swoich bliźnich – materializm i niesprawiedliwość społeczna nie zostaną ułaskawione.

Nasz dzisiejszy świat można określić jako materialistyczny. W społeczeństwie, które zawsze chce mieć to, co najnowsze, musimy być ostrożni, aby nie przedkładać naszego bogactwa materialnego nad Boga. To, co robimy z bogactwem i materiałami, którymi Bóg nas obdarza, jest główną troską Amosa. Osobiście, mamy rozszerzać nasze bogactwo tak, jak czyni to Bóg. Mamy ucieleśniać charakter, współczucie i hojność Chrystusa. Wszystko, co posiadamy, pochodzi od Pana i powinno być wykorzystywane do oddawania chwały Bogu.

Globalnie, to również jest prawdą. Musimy wyciągnąć rękę z miłosierdziem do tych, którzy mają mniej szczęścia. Niesprawiedliwości społeczne mają miejsce na całym świecie. Nasi bliźni doświadczają braku wody pitnej, żywności do jedzenia i nieodpowiedniej opieki zdrowotnej. Bóg chce, abyśmy rozszerzyli nasze bogactwo na tych ludzi. Chrześcijanie nigdy nie powinni wierzyć, że ponieważ mają Bożą łaskę, nie muszą pomagać. On nas osądzi i zastosuje karę, kiedy będziemy jej potrzebować.

Ulubione wersety z Księgi Amosa

Amos 3:3: „Czy dwaj chodzą razem, jeśli się na to nie zgodzili?”

Amos 3:7: „Z pewnością suwerenny PAN nie czyni niczego, nie objawiając swego planu swoim sługom prorokom.”

Amos 4:1: „Słuchajcie tego słowa, wy krowy Baszanu na górze Samarii, wy kobiety, które uciskacie ubogich i miażdżycie potrzebujących, i mówicie do swoich mężów: 'Przynieście nam trochę napojów!'”.

Amos 5:12: „Wiem bowiem, jak liczne są wasze przewinienia i jak wielkie są wasze grzechy. Są tacy, którzy uciskają niewinnych i biorą łapówki, i pozbawiają ubogich sprawiedliwości w sądach.”

Amos 5,24: „Lecz niechaj sprawiedliwość toczy się jak rzeka, prawość jak niesłabnący strumień!”

Amos 9,15: „’Zasadzę Izraela w jego własnej ziemi, aby już nigdy nie był wyrwany z ziemi, którą mu dałem' – mówi Pan, Bóg twój.”

Źródła

• Encyklopedia Britannica: Book of Amos
• ESV.org: The Global Message of Amos
• Insight for Living Ministries: Amos
• Chabad.org: The Prophet Amos, Nissan Mindel
• The International Bible Society: Amos, Introduction from the NIV Study Bible

Photo credit: ©Sparrowstock

Ashley Hooker jest niezależną pisarką, która spędza czas na homeschoolingu dwójki swoich dzieci, służbie u boku męża, który jest pastorem wiejskiego kościoła w Zachodniej Wirginii, oraz pisaniu o swojej wierze. Obecnie jest autorką publikacji w magazynie Journey Christian. Brała udział w wyprawach misyjnych z NC Baptist Men podczas zniszczeń spowodowanych huraganami Katrina i Harvey w Mississippi i Teksasie. W swoim lokalnym kościele służyła w różnych komitetach zajmujących się ewangelizacją, a także podróżowała do Zachodniej Wirginii i Vermontu, by dzielić się Ewangelią. Jej marzeniem jest spędzanie czasu na pisaniu i dzieleniu się miłością Chrystusa z każdym, kogo spotka.