Bop nie jest miłością jazzu. Bop jest czymś zupełnie
oddzielnym i osobnym. To po prostu muzyka. To próba grania
czysto i szukanie ładnych nut. — Charlie Parker
Charlie Parker urodził się w Kansas City w 1920 roku, a zmarł w 1955 roku w wieku 35 lat w Nowym Jorku. Podczas tego bardzo krótkiego życia, był czterokrotnie żonaty, był ojcem pięciorga dzieci i był jednym z najważniejszych i najbardziej wpływowych muzyków jazzowych lat 40-tych i 50-tych.
Parker, który zazwyczaj grał na saksofonie altowym, był najważniejszą postacią Bebopu, formy muzycznej, która zrewolucjonizowała jazz w Ameryce w połowie lat czterdziestych. Znany również jako „Bird” lub „Yardbird”, innowacyjne pomysły Parkera na temat jazzowej harmonii i rytmu, wraz z jego niezwykłym opanowaniem saksofonu, uczyniły go jednym z najbardziej szanowanych muzyków jazzowych połowy XX wieku.
Charlie Parker dorastał słuchając wielkich zespołów jazzowych i bluesowych, które były częścią kwitnącej sceny muzycznej Kansas City w latach trzydziestych. Jako młody uczeń grał w sekcji dętej swojego szkolnego zespołu, a w wieku 11 lat zaczął grać na saksofonie. W szkole średniej Parker grał z lokalnymi zespołami, a w wieku 15 lat rzucił szkołę, aby kontynuować karierę muzyczną. W wieku 19 lat Parker przeniósł się do Nowego Jorku, gdzie pracował jako muzyk i pomywacz w restauracji oraz często brał udział w jam sessions. Rozwijająca się nowojorska scena jazzowa dodała mu energii i wywarła ogromny wpływ na jego styl muzyczny. W 1945 roku założył własną grupę i dokonał serii występów i nagrań, które zdefiniowały to, co miało stać się Bebopem. Był to zupełnie nowy rodzaj eksperymentalnego jazzu z harmoniami, które były bardziej złożone niż we wcześniejszym jazzie, z rytmami bardziej zróżnicowanymi i nieprzewidywalnymi oraz z bardzo szybkimi tempami. Wraz z pojawieniem się Bebopu, jazz przeszedł od muzyki tanecznej big-bandów do muzyki o wiele bardziej artystycznej, opartej na improwizacji i spontaniczności, przeznaczonej do poważnego słuchania.
W 1946 roku Parker doznał poważnego załamania nerwowego związanego z narkotykami i został zamknięty w szpitalu stanowym na siedem miesięcy. Po wyjściu na wolność w następnym roku Parker założył kwintet, w skład którego wchodzili trębacz Miles Davis i perkusista Max Roach, który wykonywał niektóre ze swoich najlepszych i najbardziej cenionych przez krytykę utworów. Ciesząc się znacznym powodzeniem zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i w Europie, występował w najważniejszych salach koncertowych i dokonał licznych nagrań aż do 1955 roku, kiedy to dał ostatni publiczny występ w Birdland, klubie jazzowym w Nowym Jorku nazwanym na jego cześć. W ostatnich latach życia Parkera jego wyjątkowa muzyka kontrastowała z coraz bardziej chaotycznym życiem osobistym, na które składały się uzależnienia od heroiny i alkoholu.
Przygnębiony śmiercią jednego z dzieci i słabym zdrowiem Parker zmarł na krwotok związany z zapaleniem płuc podczas oglądania telewizji w mieszkaniu przyjaciela tydzień po swoim ostatnim publicznym występie.
Parker stał się liderem w dziedzinie eksperymentalnego jazzu za życia ze względu na bardzo silny nacisk na twórcze aspekty improwizacji. Typowy utwór Charliego Parkera zaczynałby się i kończył rozpoznawalną melodią, w której członkowie grupy graliby razem. W środku utworu następował wybuch spontaniczności, w którym jeden lub więcej członków grupy improwizował solo, jak również improwizował na temat tego, co robili pozostali członkowie. To, oczywiście, była bardzo wyrafinowana wersja „call and response”, gdzie jeden członek zespołu wołał swoim instrumentem, a drugi odpowiadał. Ponieważ działalność ta nie była sformalizowana, ani zapisana, za każdym razem, gdy jedna z tych kompozycji była grana, różniła się od poprzednich wersji, w zależności od tego, kto grał i w jakim nastroju byli artyści.
Nie jest trudno powiązać Bebop z Abstrakcyjnym Ekspresjonizmem, który rozwijał się w tym samym czasie, ponieważ obie formy sztuki zależą tak bardzo od improwizacji i spontaniczności. Teraz może być dobry moment, by posłuchać muzyki Charliego Parkera, którą można znaleźć na poniższej stronie internetowej:
Charlie „Yardbird” Parker
Na tej stronie znajdują się trzy przykłady twórczości Parkera. Polecamy również sprawdzenie w lokalnej bibliotece płyt CD z muzyką Charlie Parkera, i spróbowanie wysłuchania przynajmniej jednej z jego piosenek w całości.
Piosenka, którą byśmy zaproponowali to „K. C. Blues” z 1951 roku. Można go znaleźć na płycie The Original Recordings of Charlie Parker z PolyGram Records. W tym przykładzie, Charlie Parker pracuje z kwintetem, z Parkerem na saksofonie altowym, Milesem Davisem na trąbce, Maxem Roachem na perkusji, Walterem Bishopem Jr. na fortepianie i Teddym Kotickiem na basie. Płyta ta zawiera wspaniałą kolekcję dzieł Parkera z lat 1947-1953, a każdy utwór jest doskonałym przykładem muzyki Parkera.