Idealny test przesiewowy w kierunku HIV prawidłowo identyfikowałby wszystkie osoby HIV-dodatnie i HIV-ujemne w 100% przypadków. Chociaż wiele testów na HIV jest niezwykle dokładnych, nie osiągają one 100% dokładności.

Fałszywy wynik negatywny to wynik testu, który mówi, że dana osoba nie ma HIV, podczas gdy w rzeczywistości ma.

Fałszywy wynik negatywny występuje najczęściej, gdy ludzie testują się w pierwszych kilku tygodniach po zakażeniu, podczas „okresu okienkowego” testu. W tym czasie markery infekcji (antygen p24 i przeciwciała), których poszukują testy, mogą być nieobecne lub mogą być niewystarczające. Testy nie są w stanie wiarygodnie wykryć wszystkich przypadków zakażenia w okresie „okienka”. Aby uzyskać więcej informacji, przeczytaj naszą stronę poświęconą okresom okienkowym.

Szanse na uzyskanie wyniku fałszywie ujemnego zależą zatem od liczby nowych zakażeń HIV (zapadalności) w danej społeczności. W warunkach niskiej zachorowalności, z bardzo niewielką liczbą przypadków przenoszenia wirusa HIV, większość zakażeń HIV, które powinny być wykryte przez testy, to zakażenia, które ludzie mają od kilku miesięcy lub lat. W przypadku tych długotrwałych infekcji testy są niezwykle dokładne, a fałszywe wyniki negatywne zdarzają się niezwykle rzadko.

Jednakże, w społeczności o wyższej zapadalności na HIV i ciągłym przenoszeniu wirusa, większa część infekcji HIV, które powinny być wykryte przez testy, będzie infekcjami świeżymi (takimi, które ludzie mają od kilku tygodni). W ich przypadku testy są mniej wiarygodne i mogą wystąpić wyniki fałszywie ujemne.

Fałszywe wyniki ujemne odnotowano również u osób przyjmujących leki antyretrowirusowe, czy to w ramach leczenia HIV, profilaktyki przedekspozycyjnej (PrEP) czy profilaktyki poekspozycyjnej (PEP).

Fałszywe wyniki negatywne po okresie okienka

Po okresie okienka, u osób nie przyjmujących leków antyretrowirusowych, wyniki fałszywie negatywne są niezwykle rzadkie.

Dokładność pojedynczego testu na HIV zależy częściowo od cech znanych jako czułość i swoistość. Czułość jest wskaźnikiem wydajności testu w przypadku testowania osób, które są nosicielami wirusa HIV, podczas gdy swoistość odzwierciedla wydajność testu w odniesieniu do osób, które nie są nosicielami wirusa HIV. Wiele nowoczesnych urządzeń do testowania w kierunku HIV jest niezwykle czułych (ponad 99%) i niezwykle specyficznych (ponad 99%) w odniesieniu do długotrwałego zakażenia HIV. Więcej informacji na temat czułości i swoistości znajdziesz na innej stronie.

Do pewnego stopnia, szanse na uzyskanie wyniku fałszywie ujemnego zależą również od tego, jak powszechny jest HIV w Twojej społeczności. Kiedy bardzo niewiele osób spośród testujących rzeczywiście ma HIV, jest jeszcze bardziej prawdopodobne, że negatywny wynik testu na HIV jest dokładny. Jest to wyrażone przez coś znanego pracownikom służby zdrowia jako „negatywna wartość predykcyjna”.

Na przykład, weźmy test o czułości 99,5% i swoistości 99,5%. Jeżeli ten test jest stosowany w warunkach, w których 0,2% osób ma HIV (na przykład wśród ogółu populacji w Wielkiej Brytanii), prawdopodobieństwo, że wynik negatywny będzie prawidłowy wynosi 99,998%.