Rtęć była znana starożytnym Chińczykom i Hindusom i została znaleziona w 3500-letnich grobowcach egipskich. Rtęć nie występuje w naturze w stanie wolnym i jest pozyskiwana głównie z minerału cynobru (HgS). Hiszpania i Włochy produkują około połowy światowych dostaw rtęci.

Rtęć może być używana do produkcji termometrów, barometrów i innych instrumentów naukowych. Rtęć przewodzi elektryczność i jest używana do produkcji cichych, zależnych od położenia przełączników. Opary rtęci są stosowane w latarniach ulicznych, lampach fluorescencyjnych i znakach reklamowych.

Rtęć łatwo tworzy stopy z innymi metalami, takimi jak złoto, srebro, cynk i kadm. Stopy te nazywane są amalgamatami. Amalgamaty są używane do wydobywania złota z jego rud, tworzenia wypełnień dentystycznych (w przypadku srebra) i przedłużania żywotności baterii (w przypadku cynku i kadmu).

Rtęć tworzy użyteczne związki z innymi pierwiastkami. Chlorek rtęci (HgCl2) jest bardzo trującą solą i był kiedyś używany do dezynfekcji ran. Chlorek rtęci (Hg2Cl2), zwany również kalomelem, jest środkiem antyseptycznym, używanym do zabijania bakterii. Siarczek rtęci (HgS) jest używany do produkcji czerwonego pigmentu do farb zwanego vermilionem. Tlenek rtęci (HgO) jest używany do produkcji baterii rtęciowych.

Rtęć jest trująca i może dostać się do organizmu przez drogi oddechowe, przewód pokarmowy lub bezpośrednio przez skórę. Kumuluje się w organizmie, powodując w końcu poważne choroby lub śmierć.