PATHOGEN SAFETY DATA SHEET – INFECTIOUS SUBSTANCES
SEKCJA I – INFECTIOUS AGENT
NAZWA: Proteus spp. (patogeny człowieka obejmują P. mirabilis, P. vulgaris, P. penneri i P. hauseri)
SYNONIM LUB ODNIESIENIE KRÓTKOTWÓRCZE: Czasami określane jako członkowie plemienia Proteeae Przypis 1. Dawne gatunki rodzaju Proteus obecnie homotypowe synonimy z innymi gatunkami: P. inconstans z Providencia alcalifaciens, P. morganii z Morganella morganii, a P. rettgeri z Providencia rettgeri Przypis 2.
CHARAKTERYSTYKA: Proteus spp. składają się z Gram-ujemnych, ruchliwych, tlenowych pałeczek o kształcie pręta należących do rodziny Enterobacteriaceae Przypis 3, Przypis 4. Szerokość członków rodziny Enterobacteriaceae wynosi zazwyczaj od 0,3 do 1,0 mm, a długość od 0,6 do 6,0 mm. Są one ureazododatnie i tworzą komórki rojowe, które umożliwiają ruch rojowy na podłożach stałych. Są częścią normalnej flory przewodu pokarmowego człowieka.
SEKCJA II – IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
PATHOGENICZNOŚĆ/TOKSYCZNOŚĆ: Proteus spp. są powszechnie związane z powikłanymi infekcjami dróg moczowych (UTI) Przypis 1, Przypis 3-Przypis 5. Zazwyczaj dotyczą one górnych dróg moczowych (wspólne miejsce zakażenia), powodując zakażenia takie jak kamica moczowa (tworzenie kamieni w nerkach lub pęcherzu moczowym) przypis 3, przypis 4, zapalenie pęcherza moczowego przypis 4 i ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek. Zgłaszano również rzadkie przypadki bakteriemii, związanej z UTI, wywołanej przez Proteus spp. Inne zakażenia obejmują posocznicę i zakażenia ran. Po przyczepieniu się i kolonizacji w drogach moczowych, Proteus spp. uwalniają ureazę, która katalizuje przemianę mocznika w amoniak i CO2 przypis 3, przypis 5. Powoduje to obniżenie pH moczu i może ostatecznie prowadzić do powstawania kamieni nerkowych lub pęcherza moczowego. P. mirabilis wywołuje najwięcej zakażeń spośród wszystkich Proteus spp.
EPIDEMIOLOGIA: Zakażenia Proteus spp. występują na całym świecie, a Proteus spp. są częścią ludzkiej flory jelitowejPrzypis 1,Przypis 3 -Przypis 5 . Są one również szeroko rozpowszechnione w środowisku, w tym u zwierząt, w glebie i zanieczyszczonej wodzie. Są ważnymi czynnikami sprawczymi w zakażeniach UTI nabytych przez społeczność i szpitalnych; w Europie i Ameryce Północnej, 4 do 6% zakażeń wywołanych przez Proteus jest nabytych przez społeczność, a 3 do 6% jest zakażeniami szpitalnymiFootnote 3 . Proteus spp. są ogólnie uważane za patogenne dla młodych osób i oportunistyczne dla osób starszychPrzypis 4 . Częstość występowania zakażeń jest najwyższa u osób starszych, szczególnie tych z cewnikami założonymi na stałe (długotrwałe cewnikowanie) lub poddawanych częstej antybiotykoterapiiPrzypis 1, Przypis 4, Przypis 5 . Inne grupy docelowe obejmują przedpokwitaniowych mężczyzn i kobiety, przy czym wyższy wskaźnik zakażeń odnotowano wśród nieobrzezanych mężczyznFootnote 4 . Osoby długotrwale cewnikowane lub z nieprawidłowościami strukturalnymi dróg moczowych są bardziej podatne na zakażenia Proteus spp.przypis 1, przypis 4, przypis 5 . Zgłaszano występowanie ognisk zakażeń szpitalnych z udziałem opornych na antybiotyki Proteus spp.
ZAKRES GOSPODARCZY: Ludzie przypis 3.
DAWKA NIEFEKTYWNA: Nieznana.
Sposób przenoszenia: Proteus spp. są częścią ludzkiej flory jelitowej przypis 1, przypis 3-przypis 5 i mogą powodować zakażenie po opuszczeniu tego miejsca. Mogą być również przenoszone przez zanieczyszczone cewniki (szczególnie cewniki moczowe) przypis 1, przypis 4, przypis 5 lub przez przypadkową inokulację pozajelitową. Specyficzny sposób przenoszenia nie został jednak zidentyfikowany.
OKRES KUBULACJI: Nieznany.
KOMUNIKOWALNOŚĆ: Nie stwierdzono, aby Proteus spp. były przenoszone z osoby na osobę.
SEKCJA III – DYSKRYMINACJA
PRZEMIESZCZANIE: Ludzie Przypis 1, Przypis 3, Przypis 4, zwierzęta, ptaki Przypis 3 i ryby. Proteus spp. są szeroko rozpowszechnione w środowisku, w tym w glebie, wodzie i kanalizacji przypis 1, przypis 4.
ZOONOZA: Brak.
WEKTORY: Brak.
SEKCJA IV – STABILNOŚĆ I TRWAŁOŚĆ
WRAŻLIWOŚĆ NA LEKARSTWA: Proteus spp. są ogólnie wrażliwe na cefalosporyny o szerokim spektrum działania, aminoglikozydy i imipenem Przypis 3. P. mirabilis jest również wrażliwy na trimetoprim-sulfametoksazol, ampicylinę, amoksycylinę i piperacylinę. P. vulgaris i P. penneri są również wrażliwe na cefoksytynę, cefepim i aztreonam. P. mirabilis jest oporny na nitrofurantoinę. Przy nieograniczonym stosowaniu może rozwinąć się oporność na ciprofloksacynę. P. vulgaris i P. penneri są oporne na piperacylinę, amoksycylinę, ampicylinę, cefoperazon, cefuroksym i cefazolinę. P. penneri jest bardziej oporny na penicyliny niż P. vulgaris. Oporność na β-laktamazy wśród Proteus spp. pojawia się Przypis 4. Oporność na karbapenemy, w tym izolaty panoporne, została opisana w Indiach przypis 6.
WŁAŚCIWOŚCI DYSKRYFEKCYJNE: Bakterie Gram-ujemne są ogólnie wrażliwe na wiele środków dezynfekcyjnych, w tym związki fenolowe, podchloryny (1% podchloryn sodu), alkohole (70% etanol), formaldehyd (18,5 g/L; 5% formaliny w wodzie), glutaraldehyd i jodyny (0,075 g/L)Przypis 7.
INAKTYWACJA FIZYCZNA: Bakterie są ogólnie wrażliwe na wilgotne ciepło (121 °C przez co najmniej 15 minut) i suche ciepło (160 do 170 °C przez co najmniej 1 godzinę) Przypis 8.
PRZETRWANIE POZA GOSPODARZEM: Proteus spp. przeżywają tylko kilka dni na nieożywionych powierzchniach; i tylko 1 do 2 dni w przypadku P. vulgarisPrzypis 9 . Przeżywają one również dobrze w środowisku naturalnym w glebie, wodzie i ściekachPrzypis 3 .
SEKCJA V – PIERWSZA POMOC / MEDYCYNA
PIELĘGNACJA: Monitorować pod kątem objawów. Proteus spp. można zdiagnozować poprzez izolację i różnicowanie przy użyciu podłoży chromogennych (tj. poprzez hodowlę organizmów z próbek moczu i krwi) Przypis 3.
PIERWSZA POMOC / LECZENIE: W razie potrzeby zastosować odpowiednią antybiotykoterapię Przypis 3, Przypis 4. Poza tym, leczenie dotyczy głównie objawów.
IMMUNIZACJA: Brak.
PROPHYLAXIS: Brak.
SEKCJA VI – ZAKAŻENIA LABORATORYJNE
ZAKażenia nabyte w laboratorium: Do chwili obecnej nie zgłoszono przypadków zakażeń nabytych w laboratorium.
ŹRÓDŁA/SPECYMENY: Próbki z dróg moczowych, rany i próbki krwi Przypis 3. Określone źródła obejmują:
P. mirabilis: Drogi moczowe, krew i płyn mózgowo-rdzeniowy.
P. penneri: Drogi moczowe, krew, rana, kał, oko.
P. vulgaris: Drogi moczowe i oddechowe, rana, stolec.
SZKODY OGÓLNE: Stosowanie zanieczyszczonych cewników (szczególnie cewników moczowych) w procedurach medycznych Przypis 1, Przypis 4, Przypis 5, oraz przypadkowa inokulacja pozajelitowa i/lub połknięcie zanieczyszczonego materiału.
SPECJALNE ZAGROŻENIA: Brak.
SEKCJA VII – KONTROLA NARAŻENIA / OCHRONA OSOBISTA
KLASYFIKACJA GRUPY RYZYKA: Grupa ryzyka 2 Przypis 10. Grupa ryzyka związana z „Proteus spp.” odzwierciedla rodzaj jako całość, ale niekoniecznie odzwierciedla klasyfikację grupy ryzyka dla każdego gatunku w obrębie rodzaju.
Wymagania dotyczące pomieszczeń: Poziom hermetyczności 2 obiekty, wyposażenie i praktyki operacyjne do pracy z materiałami zakaźnymi lub potencjalnie zakaźnymi, zwierzętami lub kulturami Przypis 11. Te wymagania dotyczące hermetyczności odnoszą się do rodzaju jako całości i mogą nie odnosić się do każdego gatunku w obrębie rodzaju.
Odzież ochronna: Fartuch laboratoryjny. Rękawice, gdy nie można uniknąć bezpośredniego kontaktu skóry z zakażonymi materiałami lub zwierzętami. Ochrona oczu musi być stosowana w przypadku znanego lub potencjalnego ryzyka rozprysków Przypis 10.
INNE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI: Wszystkie procedury, które mogą powodować powstawanie aerozoli lub dotyczą wysokich stężeń lub dużych objętości, powinny być przeprowadzane w szafie bezpieczeństwa biologicznego (BSC). Używanie igieł, strzykawek i innych ostrych przedmiotów powinno być ściśle ograniczone przypis 10. Dodatkowe środki ostrożności należy rozważyć w przypadku prac z udziałem zwierząt lub działań na dużą skalę.
SEKCJA VIII – POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE
Odpryski: Pozostawić aerozole do opadnięcia. Podczas noszenia odzieży ochronnej, delikatnie przykryć rozlany produkt chłonnym ręcznikiem papierowym i zastosować odpowiedni środek dezynfekujący, zaczynając od obwodu i pracując w kierunku środka. Pozostawić wystarczający czas kontaktu przed przystąpieniem do czyszczenia Przypis 11.
Usuwanie odpadów: Odkazić wszystkie odpady, które zawierają lub miały kontakt z organizmem zakaźnym przed usunięciem przez autoklaw, dezynfekcję chemiczną, napromieniowanie gamma lub spalenie Przypis 11.
MAGAZYNOWANIE: Czynnik zakaźny powinien być przechowywany w szczelnych pojemnikach, które są odpowiednio oznakowane Przypis 11.
SEKCJA IX – INFORMACJE REGULACYJNE I INNE
INFORMACJE REGULACYJNE: Import, transport i stosowanie patogenów w Kanadzie jest regulowane przez wiele organów regulacyjnych, w tym Public Health Agency of Canada, Health Canada, Canadian Food Inspection Agency, Environment Canada i Transport Canada. Użytkownicy są odpowiedzialni za zapewnienie zgodności ze wszystkimi odpowiednimi aktami prawnymi, przepisami, wytycznymi i normami.
Zaktualizowano: Wrzesień 2011
PREPARED BY: Pathogen Regulation Directorate, Public Health Agency of Canada.
Ale informacje, opinie i zalecenia zawarte w niniejszej Karcie Charakterystyki Patogenu zostały zebrane ze źródeł uznanych za wiarygodne, nie ponosimy odpowiedzialności za ich dokładność, wystarczalność lub wiarygodność ani za jakiekolwiek straty lub obrażenia wynikające z wykorzystania tych informacji. Często pojawiają się nowe zagrożenia i informacje te mogą nie być w pełni aktualne.