Mimo swoich ogromnych rozmiarów, rekiny olbrzymie nie są niebezpieczne dla ludzi. Dowiedz się więcej o tych niesamowitych rekinach z naszego przewodnika przygotowanego przez ekspertów z Marine Conservation Society (MCS).

Gdzie występują rekiny olbrzymie?

Rekiny olbrzymie można znaleźć w zimnych i umiarkowanych wodach na całym świecie, a w wodach Wielkiej Brytanii są zwykle spotykane od kwietnia do października każdego roku.

Najczęstsze hotspoty to południowo-zachodnia Kornwalia, okolice Wyspy Man oraz w górę i w dół zachodniego wybrzeża Szkocji.

The Marine Conservation Society mają jednak obserwacje zgłoszone do ich projektu Basking Shark Watch citizen science z całej Wielkiej Brytanii. Warto więc zawsze patrzeć w morze, szczególnie w miesiącach letnich, na te bulwiaste nosy i wysokie płetwy przebijające się przez powierzchnię wody.

Jaka jest naukowa nazwa rekina olbrzymiego?

Naukowa nazwa rekina olbrzymiego to Cetorhinus maximus i należy on do rzędu Lamniformes, który znany jest jako rekiny makrelowate.

Zakon ten obejmuje inne słynne rekiny takie jak żarłacz biały i rekin megamarkowy.

Jak rozpoznać rekina olbrzymiego

Rekiny olbrzymie są drugą co do wielkości rybą w morzu i mogą osiągać ponad 10m długości. Jedynym innym rekinem, który jest większy jest rekin wielorybi.

Mają duże, bulwiaste nosy, które wystają z wody, gdy żerują blisko powierzchni, a następnie dużą płetwę grzbietową i płetwę ogonową na końcu. W większości przypadków można je zobaczyć z szeroko otwartą paszczą płynące z prądem, aby się pożywić.

Co jedzą rekiny olbrzymie?

Mimo że należą do tego samego rzędu, rekiny olbrzymie nie stosują tej samej diety co ich foczycożerni wielcy biali kuzyni. Mimo że są drugą co do wielkości rybą w morzu, dorastającą do ponad 10 m długości, jedzą jedne z najmniejszych stworzeń w oceanie: plankton, a konkretnie zooplankton.

Te mikroskopijne zwierzęta żyją w wodzie morskiej i są chwytane przez rekiny olbrzymie, gdy płyną przez wodę z szeroko otwartą paszczą, filtrując plankton z wody.

Co zjada żarłacze olbrzymie?

Żarłacz olbrzymi nie ma wielu drapieżników, jednak może zostać zjedzony być może przez innego dużego rekina lub głodny stado 0rca (znane również jako wieloryby zabójcy).

Jak nazywają się młode rekiny olbrzymie?

Młode rekiny są znane jako „młode”, co obejmuje również młode rekiny olbrzymie. Niewiele wiemy o młodych rekinów ani o tym, gdzie się rodzą.

Wiemy, że matki rodzą żywe młode, a nie składają jaja, ale wciąż mamy wiele do odkrycia na temat wczesnych lat życia rekinów olbrzymich.

Jak długo żyją rekiny olbrzymie?

Według Shark Trust samice osiągają dojrzałość dopiero w wieku 20 lat „Uważa się, że rekiny olbrzymie żyją co najmniej 50 lat. Samce osiągają dojrzałość w wieku 12-16 lat. A samice w wieku 20 lat (około 4,6-6,1 m długości).”

Więc jak można się spodziewać dla tak dużego zwierzęcia, mogą one prawdopodobnie żyć przez kilkadziesiąt lat.

Czy rekiny olbrzymie są zagrożone?

Rekiny olbrzymie są sklasyfikowane jako zagrożone przez Czerwoną Listę IUCN i zostały ostatnio ocenione w 2018 roku, wcześniej zostały sklasyfikowane jako zagrożone.

Czy rekiny olbrzymie są niebezpieczne dla ludzi?

Nie bezpośrednio, ponieważ są one łagodnymi karmicielami planktonu, tylko w przypadku, gdyby mała łódź miała być może znaleźć się na drodze dużego rekina żerującego na powierzchni, dlatego ważne jest, aby podczas pobytu na morzu zawsze przestrzegać zaleceń programu WiSE i wybierać się na obserwację dzikiej przyrody tylko z łodziami akredytowanymi do tego programu.

W Szkocji, Ustawa o ochronie przyrody (Szkocja) z 2004 r. (wspomniana powyżej) wymagała stworzenia Kodeksu obserwacji dzikiej przyrody na morzu, który powinien być przestrzegany przy spotkaniach z dziką przyrodą w Szkocji.

Jakie zagrożenia czyhają na rekiny olbrzymie?

Rekiny olbrzymie są zagrożone na całym świecie ze względu na wartość ich płetw, dla których są bezpośrednim celem połowu. Są one również narażone na uszkodzenia śruby napędowej w wyniku kolizji z łodziami oraz na zaplątanie się w narzędzia połowowe, szczególnie w liny narzędzi statycznych, takich jak więcierze i kosze do połowu homarów i krabów.

„Scottish Natural Heritage radzi, że w celu ochrony rekinów olbrzymich i wielorybów minke, należy zminimalizować ryzyko obrażeń i śmierci, utrzymać dostęp do zasobów w obrębie stanowiska, a także zachować elementy wspierające.

Wskazówki dotyczące zarządzania mające na celu zmniejszenie tych presji obejmują:

• Wykorzystanie najlepszych praktyk w celu zmniejszenia ryzyka kolizji łodzi;
• Zmniejszenie zakłóceń spowodowanych hałaśliwą działalnością poprzez łagodzenie skutków stosowania najlepszych praktyk;
• Wyłączenie dryfujących i zastawionych sieci rybackich;
• Dalszy rozwój i przyjęcie najlepszych praktyk w celu uniknięcia zaplątania w liny krepowe;
• Zarządzanie działalnością połowową w odniesieniu do kluczowych gatunków ofiar, np.g. śledzia i szprota;
• Wyłączenie połowów ukierunkowanych na dobijaki;
• Wykorzystanie najlepszych praktyk w celu zmniejszenia przyłowu rybackiego;
• Rozważenie nowych lub zmienionych tras promowych w celu zmniejszenia ryzyka kolizji; oraz
• Minimalizacja wpływu na siedliska dobijaków poprzez odpowiednie rozmieszczenie nowych inwestycji.”

Jakie działania są podejmowane w celu ochrony żarłacza olbrzymiego?

W Wielkiej Brytanii rekiny olbrzymie są chronione na podstawie:

• Schedule 5 of the Wildlife and Countryside Act 1981
• Countryside Rights of Way Act 2000
• Wildlife (Northern Ireland) Order 1985
• Nature Conservation (Scotland) Act 2004

Akty te czynią nielegalnym celowe zabijanie, ranienie lub nękanie rekinów olbrzymich w wodach brytyjskich. Osobom popełniającym takie wykroczenie grozi do 6 miesięcy więzienia i wysoka grzywna.

Są one również chronione na mocy:

• Wspólnej Polityki Rybołówstwa (CFP) – W 2007 roku rekiny olbrzymie stały się gatunkiem zakazanym w UE. Unijne komercyjne statki rybackie nie mogą ich poławiać, zatrzymywać, przeładowywać ani wyładowywać. Dotyczy to również statków z krajów trzecich na wodach UE.
• UK Biodiversity Action Plan (BAP) – w 1997 roku rekin długopłetwy został wymieniony w UK BAP – spisie różnorodności biologicznej kraju. W 2009 roku rząd Szkocji przeprowadził konsultacje w sprawie proponowanego Morskiego Obszaru Chronionego na Morzu Hebrydów, a także trzech nowych przybrzeżnych MPA na wodach Szkocji, które, jeśli zostaną wyznaczone, będą pierwszymi MPA tego typu na świecie.

  MCS połączył siły ze Scottish Wildlife Trust, aby pokazać publiczne wsparcie dla tego proponowanego MPA (i pozostałych trzech), które zostało poparte przez ponad 3,300 odpowiedzi publicznych. Morze Hebrydów u zachodnich wybrzeży Szkocji jest jednym z najważniejszych miejsc na świecie dla żarłaczy olbrzymich i MCS ma nadzieję, że może ono stać się MPA, aby zapewnić jeszcze większą ochronę tych łagodnych olbrzymów na wodach Wielkiej Brytanii.

  Ochrona globalna:

  • Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) – Północno-wschodnia atlantycka subpopulacja żarłaczy olbrzymich jest wymieniona jako zagrożona na Czerwonej Liście IUCN. Istnieje bardzo wysokie ryzyko ich wyginięcia w środowisku naturalnym. Tak więc, natychmiastowe monitorowanie i zarządzanie jest potrzebne.
  • Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES) – rekin długopłetwy jest wymieniony w załączniku II do CITES. Handel międzynarodowy jest kontrolowany, aby nie zagrażał przetrwaniu gatunku.
  • Konwencja o gatunkach wędrownych (CMS) – żarłacze olbrzymie są wymienione w załączniku I i II CMS. Żarłacze olbrzymie nie znają granic, dlatego tak ważne jest, aby były chronione na wszystkich wodach. Współpraca między krajami jest niezbędna.
  • Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza (UNCLOS) – Żarłacz olbrzymi jest wymieniony w Załączniku I – Gatunki masowo migrujące – UNCLOS. Artykuł 64 UNCLOS nakazuje państwom sygnatariuszom współpracę w celu zapewnienia ochrony tego gatunku. Jak również zachęcanie do optymalnego wykorzystania, jeśli zostaną złowione.

  Gdzie są najlepsze miejsca do zobaczenia rekinów olbrzymich w Wielkiej Brytanii?

  Głównie na zachodnim wybrzeżu od Kornwalii, przez wody walijskie do Wyspy Man, Firth of Clyde i aż do zachodniego wybrzeża Szkocji. Sporadycznie są one również obserwowane na Morzu Północnym, jak również.

  The Marine Conservation Society walczy o przyszłość naszego oceanu poprzez działania napędzane przez ludzi – z nauką po naszej stronie. Dla mórz pełnych życia, gdzie przyroda kwitnie, a ludzie się rozwijają.

  

  Reklama