20-letnia kobieta, bez problemów medycznych w wywiadzie, została przyjęta do szpitala 4 lutego 2002 roku z 3-tygodniową historią astenii, mialgii, niskiej gorączki, zatrzymania moczu i niewyraźnego widzenia. Badanie fizykalne wykazało osłabienie wszystkich kończyn, niedowład kończyn dolnych i uogólnioną hiperrefleksję. Badanie okulistyczne wykazało obustronne zapalenie brodawek i zapalenie nerwu wzrokowego. Pacjentce podawano acyklowir (10 mg/kg, 3x/dobę) z powodu klinicznego zapalenia mózgu. Pomimo tego leczenia w czasie pobytu w szpitalu jej niedowład nasilił się, była przykuta do łóżka i nie mogła siedzieć bez podparcia. Wyniki badania tomografii komputerowej czaszki były prawidłowe. Rezonans magnetyczny (MRI) wykazał zmianę ogniskową w lewym wzgórzu, powiększenie rdzenia kręgowego i liczne zmiany w istocie białej rdzenia kręgowego. Wyniki te były zgodne z zapalnym zapaleniem rdzenia, ale nie ze stwardnieniem rozsianym. Pacjentka nie wykazywała żadnych zaburzeń immunologicznych.

Po przyjęciu, jej pierwsza próbka płynu mózgowo-rdzeniowego (CSF) była przejrzysta z podwyższonym ciśnieniem otwarcia. Jego rutynowa analiza wykazała 178 leukocytów/mm3, w tym 90% limfocytów. Poziom białka całkowitego i glukozy wynosił odpowiednio 0,77 g/L i 1,8 mmol/L. Wszystkie posiewy płynu mózgowo-rdzeniowego były negatywne dla organizmów bakteryjnych i grzybiczych. Próbka była pozytywna dla wirusowego DNA HHV-6 metodą łańcuchowej reakcji polimerazy (PCR) (1) przy użyciu starterów H6.6 (5′-AAGCTTGCACAATGCCAAAAAACAG-3′) i H6.7 (5′-CTCGAGTATGCCGAGACCCCTAATC-3′) amplifikujących 223-bp sekwencję docelową zlokalizowaną w otwartej ramce odczytu 13 HHV-6, a następnie hybrydyzacji z sondą 5R (5′-CCGTCTTACTGTATCCGAAACTGTCTG-3′), podczas gdy poszukiwanie innych herpeswirusów (tj.herpes simplex typu 1 i 2, cytomegalowirusa, wirusa Epsteina-Barr i wirusa ospy wietrznej) oraz enterowirusów metodą PCR pozostało ujemne. Wykazano, że HHV-6 jest typu A przy użyciu wcześniej opisanej metody typowania (2).

Rysunek

Rycina. Clinical and therapeutic course and cerebrospinal fluid analysis. Dawka acyklowiru wynosiła 10 mg/kg, 3x/dobę, metyloprednizolonu – 1 g/dobę, cydofowiru – 5 mg/kg 1 dzień, gancyklowiru – 5 mg/kg, 2x/dobę.

Ponieważ stan pacjentki gwałtownie się pogarszał, podawano jej przez 5 dni dużą dawkę metyloprednizolonu dożylnie. Leczenie to nie było skuteczne. Po ustaleniu rozpoznania HHV-6 encephalomyelitis, odstawiono metyloprednizolon i zastosowano terapię cydofovirem (5 mg/kg przez 1 dzień). Pacjent zaczął wracać do zdrowia, a po 6 dniach od rozpoczęcia terapii wyniki analizy płynu mózgowo-rdzeniowego wykazały 115 leukocytów/mm3, w tym 95% limfocytów, poziom białka 0,6 g/L oraz ujemny wynik amplifikacji HHV-6. U chorej wystąpiła niepożądana reakcja skórna na probenecid podany z cydofowirem, w związku z czym leczenie przerwano. W dniu 27 lutego pacjentka nadal wykazywała zaburzenia neurologiczne, a wynik badania płynu mózgowo-rdzeniowego był ponownie dodatni w kierunku HHV-6 metodą PCR. Następnie przepisano dożylny gancyklowir (5 mg/kg mc. dwa razy dziennie) przez 15 dni. W ciągu miesiąca pacjentka całkowicie wyzdrowiała, bez żadnych następstw ani nieprawidłowości w badaniu MRI. Rok po epizodzie zapalenia mózgu i rdzenia kręgowego pacjentka pozostała wolna od ubytków neurologicznych (rycina).

Kilka próbek surowicy pobrano od pacjentki w dniach 2, 12, 22 i 66 po przyjęciu. Badania serologiczne wykazały dla każdej surowicy ten sam wynik: miano immunoglobuliny (Ig) anty-HHV-6 G 160 metodą immunofluorescencji, z towarzyszącą anty-HHV-6 IgM, z wyjątkiem dnia 66, co wskazuje, że wirus powrócił do stanu utajonego. Wskaźnik awidności, mierzony zgodnie z procedurą opisaną przez Ward i wsp. (3), był bliski 100% w pierwszych trzech próbkach surowicy, co sugeruje, że ten epizod był reaktywacją istniejącej infekcji wirusowej. Testy serologiczne w kierunku HIV były wielokrotnie ujemne, podobnie jak testy w kierunku wirusa opryszczki pospolitej (herpes simplex), wirusa Epsteina-Barr (EBV) i wirusa cytomegalii. PCR HHV-6 wykonany na komórkach jednojądrzastych krwi obwodowej był dodatni, chociaż w próbkach surowicy był ujemny.

Ta sama kobieta została przyjęta na izbę przyjęć 1 miesiąc po wypisie z powodu dyskinez kończyn dolnych, zapalenia migdałków, astenii i niskiej gorączki. Przypuszczaliśmy, że może to być nowa reaktywacja zakażenia HHV-6, ale nie udało się tego potwierdzić. W rzeczywistości była to pierwotna infekcja EBV. Miesiąc później objawy neurologiczne całkowicie ustąpiły.