Thabo Mbeki, (ur. 18 czerwca 1942, Idutywa, Transkei ), polityk, który pełnił funkcję prezydenta RPA (1999-2008).

Mbeki wcześnie zetknął się z polityką dzięki swojemu ojcu, wieloletniemu przywódcy Afrykańskiego Kongresu Narodowego (ANC) na Przylądku Wschodnim, organizacji działającej na rzecz likwidacji apartheidu w RPA, który później został uwięziony (1964-87) wraz z Nelsonem Mandelą. Młodszy Mbeki uczęszczał do szkół w Transkei, w tym do znanej szkoły średniej Lovedale w Alice, a w 1956 roku wstąpił do ANC Youth League. Trzy lata później stanął na czele strajku studenckiego w Lovedale, który doprowadził do jego wydalenia. Mbeki kontynuował studia w domu i pozostał aktywny w ANC po jego delegalizacji w RPA w 1960 roku. W 1962 roku nielegalnie opuścił RPA i zapisał się na Uniwersytet Sussex w Brighton w Anglii, z którego uzyskał tytuł magistra ekonomii w 1966 roku.

Pod koniec lat 60-tych Mbeki zaczął szybko awansować w hierarchii ANC. Pracował dla ANC w Londynie (1967-70) i przeszedł szkolenie wojskowe w Związku Radzieckim (1971). W 1971 roku służył w Lusace w Zambii jako asystent sekretarza Rady Rewolucyjnej, stając się najmłodszym członkiem krajowej egzekutywy (1975) i sekretarzem politycznym prezydenta Olivera Tambo (1978). W latach 70-tych Mbeki odbył misje dla ANC w Botswanie, Suazi i Nigerii w celu pracy z czarną młodzieżą, która opuściła RPA. Później odegrał kluczową rolę w rozmowach, które doprowadziły do negocjacji między prezydentem RPA F.W. de Klerkiem a ANC w 1990 roku. Rozmowy te, w których uczestniczył również Mbeki, doprowadziły do przyjęcia nowej tymczasowej konstytucji, która oznaczała koniec apartheidu. W 1990 r. zakaz działalności ANC został zniesiony, a Mbeki powrócił do RPA. Trzy lata później został wybrany na następcę chorego Tambo jako przewodniczący ANC.

W 1994 roku Mbeki został mianowany przez prezydenta Mandelę wiceprezydentem RPA i odegrał główną rolę w codziennych działaniach pierwszego wielorasowego rządu tego kraju. Mandela wycofał się z polityki w 1999 r., a po zwycięstwie ANC w ogólnokrajowych wyborach w czerwcu, Mbeki, który został szefem ANC w 1997 r., został mianowany prezydentem.

Administracja Mbekiego skupiła się na kontynuacji transformacji z państwa apartheidu, zatrzymaniu gwałtownie rosnącej przestępczości i zwalczaniu rozprzestrzeniania się AIDS w Afryce (choć był on przedmiotem krytyki za kwestionowanie tego, czy HIV spowodował AIDS). Prowadził również działania na rzecz zwiększenia inwestycji zagranicznych w Afryce i umorzenia długów państw afrykańskich. Mbeki uzyskał drugą kadencję jako przewodniczący ANC w 2002 roku. W wyborach w RPA w 2004 roku ANC zdobyła prawie 70 procent głosów, a Mbeki został wybrany na drugą kadencję jako prezydent kraju. W 2007 roku przegrał swoją kandydaturę na trzecią kadencję jako szef ANC z Jacobem Zumą, co było jedną z najbardziej kontrowersyjnych bitew o przywództwo w historii partii. Mbeki odwołał Zumę z funkcji wiceprezydenta kraju w 2005 roku w związku z oskarżeniami o korupcję. Mimo powtarzających się zarzutów, które według zwolenników Zumy miały podłoże polityczne, Zuma pozostał popularną postacią w ANC i został wybrany na przewodniczącego partii. 20 września 2008 r. Mbeki został poproszony przez ANC o rezygnację z prezydentury w RPA, na co zgodził się po spełnieniu odpowiednich wymogów konstytucyjnych. 25 września zastąpił go Kgalema Motlanthe, który został wybrany przez Zgromadzenie Narodowe, aby służyć jako tymczasowy prezydent do czasu wyborów w 2009 roku.