Wędrowiec nad morzem mgieł (Der Wanderer über dem Nebelmeer), znany również jako Wędrowiec nad mgłą lub Góral w mglistym krajobrazie, to obraz olejny z ok. 1818 roku autorstwa niemieckiego artysty romantycznego Caspara Davida Friedricha. Uważany jest za jedno z arcydzieł romantyzmu i jedno z jego najbardziej reprezentatywnych dzieł. Obecnie znajduje się w Kunsthalle Hamburg w Hamburgu, Niemcy.

Na pierwszym planie, młody mężczyzna stoi na skalistej przepaści, plecami do widza. Jest owinięty w ciemnozielony płaszcz, a w prawej ręce trzyma laskę. Z rozwianych na wietrze włosów wędrowiec spogląda na krajobraz pokryty gęstą mgłą. W środku ziemi z masy wystaje kilka innych grzbietów, być może nie różniących się od tych, na których stoi wędrowiec. Przez wieńce mgły na szczytach tych skarp dostrzec można lasy drzew. W oddali, po lewej stronie wznoszą się wyblakłe góry, które łagodnie przechodzą w nizinne równiny na wschodzie. Poza tym miejscem wszechobecna mgła ciągnie się w nieskończoność, by w końcu połączyć się z horyzontem i stać się nie do odróżnienia od wypełnionego chmurami nieba.

Obraz składa się z różnych elementów pochodzących z Łabskich Gór Piaskowcowych w Saksonii i Czechach, naszkicowanych w terenie, ale zgodnie z jego zwyczajową praktyką, przekształconych przez Friedricha w pracowni na potrzeby obrazu. W tle po prawej stronie znajduje się Zirkelstein. Góra w tle po lewej stronie może być Rosenbergiem lub Kaltenbergiem. Grupa skał przed nią to Gamrig koło Rathen. Skały, na których stoi podróżnik, to grupa na Kaiserkrone.

Portret Caspara Davida Friedricha, Gerhard von Kügelgen ok. 1810-20

Największym osiągnięciem Friedricha była jego zdolność do przekształcania krajobrazów w medium fizjologicznej i duchowej biografii. W pejzażu umieszcza swój własny portret jako postać świecką widzianą od tyłu – jest to zabieg mający na celu zaproszenie widza do spojrzenia na świat przez pryzmat osobistej percepcji artysty.

Nie byłoby przesadą uznać ten obraz za kwintesencję romantycznego podejścia do sztuki. Friedrich dostosował tu konwencje rodzajowe malarstwa pejzażowego do wymogów twórczej autoekspresji. Nie chcąc, aby artysta był jedynie „fotografem” natury, Friedrich zawsze stawiał sobie za zadanie prywatne i osobiste spotkanie jednostki z naturą.

I rzeczywiście, Friedrich był urzeczony ideą spotkania z naturą w samotności w najgłębszych wąwozach, na skraju morza, lub jak tutaj na szczycie góry, która była tak daleko od miejskiej cywilizacji, jak tylko Europejczyk mógł się znaleźć. W swoich późniejszych obrazach Friedrich będzie nadal podkreślał, że sama idea „wyrażania siebie” musi być związana z fizyczną i duchową izolacją. Romantycy wierzyli, że każdy artysta, który chce zgłębić własne emocje, musi koniecznie stanąć poza tłumem zarabiających pieniądze, politycznych sztuczek i miejskiego hałasu, aby umocnić i utrzymać swoją pozycję.

.